ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ หนึ่ง
สำรวจกองทัพที่สมรภูมิ กุรุกฺเษตฺร
โศล 1:ธฺฤตราษฺฏฺร ตรัสว่า โอ้ สญฺชย หลังจากบรรดาโอรสของข้า และโอรสของ ปาณฺฑุ มาชุมนุมกันยังสถานที่ศักดิ์สิทธิ์แห่ง กุรุกฺเษตฺร มีความปรารถนาจะสู้รบ พวกเขาทำอะไรกัน
โศล 2:สญฺชย กล่าวว่า โอ้ กษัตริย์ หลังจากมองไปที่การจัดทัพของเหล่าโอรสของ ปาณฺฑุ กษัตริย์ ทุโรฺยธน ทรงไปหาพระอาจารย์และตรัสดังต่อไปนี้
โศล 3:โอ้ พระอาจารย์ โปรดดูกองทัพอันยิ่งใหญ่ของเหล่าโอรส ปาณฺฑุ ที่จัดขึ้นด้วยความชำนาญโดยโอรสของ ทฺรุปท ศิษย์ผู้ชาญฉลาดของท่าน
โศล 4:ในกองทัพนี้มีวีรีบุรุษนักแม่นธนูมากมายที่ฝีมือพอๆกับ ภีม และ อรฺชุน นักรบผู้กล้าหาญเหล่านี้ เช่น ยุยุธาน วิราฏ และ ทฺรุปท
โศล 5:ยังมีวีรบุรุษยอดนักรบผู้ทรงพลังอีก เช่น ธฺฤษฺฏเกตุ เจกิตาน กาศิราช ปุรุชิตฺ กุนฺติโภช และ ไศพฺย
โศล 6:มี ยุธามนฺยุ ผู้ยอดเยี่ยม มี อุตฺตเมาชา ผู้ทรงพลังมาก มีเหล่าโอรสของ สุภทฺรา และเหล่าโอรสของ เทฺราปที ขุนศึกเหล่านี้เป็นนักรบบนราชรถที่ยอดเยี่ยม
โศล 7:แต่เพื่อเป็นข้อมูลให้แก่ท่าน โอ้ ผู้ดีเลิศในหมู่ พฺราหฺมณ ขอให้ข้าได้บอกท่านเกี่ยวกับเหล่าผู้นำกองทัพ ผู้ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษในการนำกองทัพของข้า
โศล 8:มีบุคลิกภาพเช่น ภีษฺม กรฺณ กฺฤป อศฺวตฺถามา วิกรฺณ และโอรสของ โสมทตฺต ชื่อ ภูริศฺรวา ผู้ซึ่งมักจะมีชัยชนะในสนามรบเสมอ
โศล 9:มีวีรบุรุษคนอื่นๆอีกมากที่พร้อมจะถวายชีวิตเพื่อข้า ทุกคนเพียบพร้อมไปด้วยอาวุธนานาชนิด และต่างล้วนเป็นผู้มีประสบการณ์ในยุทธศาสตร์ทั้งสิ้น
โศล 10:กำลังของพวกเรานั้นมหาศาลเกินกว่าจะวัดได้ และพระอัยกา ภีษฺม ทรงปกป้องเราอย่างดี แต่กำลังของ ปาณฺฑว ที่มี ภีม ปกป้องด้วยความระมัดระวังนั้นมีอย่างจำกัด
โศล 11:บัดนี้พวกท่านทั้งหลายต้องช่วยให้การสนับสนุนพระอัยกา ภีษฺม อย่างเต็มที่ โดยให้พวกท่านอยู่ในตำแหน่งจุดยุทธศาสตร์ของทางเข้าที่จะไปสู่กองทัพ
โศล 12:จากนั้น ภีษฺม บรรพบุรุษผู้กล้าหาญ ผู้ยิ่งใหญ่แห่งราชวงศ์ กุรุ พระอัยกาของเหล่านักรบ ทรงเป่าสังข์ด้วยสุรเสียงอันดังดุจดั่งเสียงสิงโตคำรามทำให้ ทุโรฺยธน ดีใจ
โศล 13:หลังจากนั้นเสียงหอยสังข์ กลอง แตร แตรเดี่ยว และเขาสัตว์ต่างๆทั้งหมดต่างก็ได้เริ่มส่งเสียงประสานกันขึ้นมาทำให้กึกก้องไปทั่ว
โศล 14:ส่วนอีกฝ่ายหนึ่งทั้งองค์ศรีกฺฤษฺณ และ อรฺชุน ทรงประทับอยู่บนราชรถอันยิ่งใหญ่ที่ลากด้วยม้าขาวก็ทรงเริ่มกันเป่าหอยสังข์ทิพย์
โศล 15:องค์ศรีกฺฤษฺณทรงเป่าหอยสังข์ของพระองค์ชื่อ ปาญฺจชนฺย อรฺชุน ทรงเป่าหอยสังข์ชื่อ เทวทตฺต และ ภีม ผู้รับประทานอาหารมากและปฏิบัติงานที่ใช้พลังงานมหาศาลได้ทรงเป่าหอยสังข์อันยอดเยี่ยมชื่อ เปาณฺฑฺร
โศล 16-18:กษัตริย์ ยุธิษฺฐิร โอรสของพระนาง กุนฺตี ทรงเป่าหอยสังข์ชื่อ อนนฺต วิชย นกุล และ สหเทว ทรงเป่าหอยสังข์ชื่อ สุโฆษ และ มณิปุษฺปก กษัตริย์แห่ง กาศี ยอดนักยิงธนู ยอดนักรบ ศิขณฺฑี ธฺฤษฺฏทฺยุมฺน วิราฏ สาตฺยกิ ผู้ไม่เคยแพ้ ทฺรุปท เหล่าโอรสของ เทฺราปที และองค์อื่นๆ โอ้ พระราชา ดั่งเช่นนักรบผู้เก่งกล้าโอรสของ สุภทฺรา ทั้งหมดทรงได้เป่าหอยสังข์ขึ้นตามลำดับ
โศล 19:การเป่าหอยสังข์เหล่านี้ส่งเสียงกึกก้องกัมปนาทสะเทือนไปทั่วท้องฟ้าและทั่วพื้นดิน ทำให้หัวใจเหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร สลาย
โศล 20:ในขณะนั้น อรฺชุน โอรสของ ปาณฺฑุ ทรงนั่งอยู่บนราชรถที่มีธงรูป หนุมานฺ และหยิบคันธนูเพื่อเตรียมที่จะยิงศรออกไป โอ้ กษัตริย์หลังจากทรงมองไปที่เหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร ซึ่งขับราชรถมาในกองทัพเรียงรายกันเป็นทิวแถว จากนั้น อรฺชุน ก็ทรงตรัสกับองค์ศรีกฺฤษฺณด้วยคำพูดดังต่อไปนี้
โศล 21-22:อรฺชุน ตรัสว่า โอ้ องค์ภควานฺผู้ไร้ความผิดพลาด ได้โปรดขับราชรถของข้าไปอยู่ท่ามกลางระหว่างกองทัพทั้งสองฝ่าย เพื่อให้ข้าได้เห็นผู้ที่อยู่ที่นี้ซึ่งปรารถนาที่จะสู้รบ และข้าต้องต่อสู้กับใครบ้างในการประลองยุทธครั้งยิ่งใหญ่นี้
โศล 23:ให้ข้าได้เห็นผู้ที่มาอยู่ ณ ที่นี้เพื่อที่จะสู้รบ โดยปรารถนาเพื่อให้โอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร ผู้ที่มีจิตใจชั่วร้ายได้พอพระทัย
โศล 24:สญฺชย กล่าวว่า โอ้ ผู้สืบราชวงศ์ ภรต หลังจากที่ได้ยิน อรฺชุน ตรัสแล้วองค์ศรีกฺฤษฺณทรงขับราชรถอันสง่างามไปอยู่ท่ามกลางกองทัพทั้งสองฝ่าย
โศล 25:ในการปรากฏตัวของ ภีษฺม โทฺรณ และผู้นำของโลกคนอื่นๆ องค์ภควานตรัสว่า โอ้ ปารฺถ จงดูบรรดาสมาชิกของ กุรุ ทั้งหมดที่มาชุมนุมกัน ณ ที่นี้
โศล 26:ที่นั้น อรฺชุน ทรงเห็นพระบิดา พระอัยกา พระอาจารย์ พระมาตุลา พระเชษฐา พระอนุชา พระโอรส พระราชนัดดา พระสหาย รวมทั้งพระสัสสุระ และผู้ปรารถนาดีท่านอื่นๆท่ามกลางกองทัพทั้งสองฝ่าย
โศล 27:เมื่อ อรฺชุน โอรสพระนาง กุนฺตี ทรงเห็นบรรดาสหาย และญาติๆที่อยู่ในระดับต่างๆทั้งหมดก็รู้สึกตื้นตันใจด้วยความเมตตาสงสาร และตรัสว่า
โศล 28:อรฺชุน ตรัสว่า โอ้ กฺฤษฺณ ที่รัก การที่เห็นเหล่าสหาย และญาติๆยืนอยู่ต่อหน้าข้าด้วยวิญญาณแห่งการสู้รบเช่นนี้ ข้ารู้สึกว่าแขนขาสั่นไปหมด และปากแห้งผากลง
โศล 29:ทั่วทั้งเรือนร่างของข้ารู้สึกสั่นไปหมด ขนลุกตั้งชัน ธนูชื่อ คาณฺฑีว ลื่นหลุดไปจากมือของข้า และผิวกายของข้าร้อนผ่าว
โศล 30:บัดนี้ข้าไม่สามารถยืนอยู่ ณ ที่นี้ได้อีกต่อไปรู้สึกลืมตัว จิตใจว้าวุ่น เห็นแต่สาเหตุแห่งความอับโชคเท่านั้น โอ้ กฺฤษฺณ ผู้สังหารมาร เกศี
โศล 31:ข้าพเจ้าไม่เห็นว่าจะมีอะไรดีจากการที่ได้สังหารบรรดาญาติในสมรภูมินี้ โอ้ กฺฤษฺณ ที่รัก และข้าก็ไม่สามารถที่จะปรารถนาชัยชนะ ราชอาณาจักร หรือความสุขที่จะตามมา
โศล 32-35:โอ้ โควินฺท เราจะได้รับผลประโยชน์อะไรหรือ จะเป็นราชอาณาจักร ความสุข หรือแม้แต่ดวงชีวิตเอง ในเมื่อตอนนี้พวกเขาทั้งหลายที่เราอาจปรารถนาได้มาเรียงรายอยู่ในสมรภูมินี้แล้ว โอ้ มธุสูทน เมื่อพระอาจารย์ พระบิดา บุตร พระอัยกา พระปิตุลา พระสัสสุระ พระราชนัดดา พระเชษฐภรรดา พระกนิษฐภคินี และเหล่าสังคญาติพร้อมถวายชีวิตและทรัพย์สินมายืนอยู่ต่อหน้า แล้วเหตุไฉนข้าต้องปรารถนาที่จะไปสังหารพวกเขาด้วย แม้ว่าพวกเขาอาจมาสังหารข้าก็ตาม โอ้ ผู้ค้ำจุนมวลชีวิต ข้าพเจ้าไม่พร้อมรบกับพวกเขาแม้จะเป็นการแลกเปลี่ยนกันทั้งสามโลก นับประสาอะไรกับแค่โลกนี้โลกเดียว เราจะได้รับความสุขอันใดจากการสังหารเหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร
โศล 36:เราจะสะสมบาปหากเราสังหารผู้บุกรุกดังกล่าว ดังนั้นจึงไม่เหมาะที่จะสังหารเหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร และเพื่อนๆของเรา เราจะได้รับอะไร โอ้ กฺฤษฺณ พระสวามีของเทพธิดาแห่งโชคลาภ เราจะได้รับความสุขจากการสังหารสังคญาติของเราได้อย่างไร
โศล 37-38:โอ้ ชนารฺทน ถึงแม้ว่าบุคคลเหล่านี้ที่หัวใจถูกครอบงำไปด้วยความโลภ มองไม่เห็นความผิดใดๆที่จะสังหารครอบครัวของตนเอง หรือแม้แต่การทะเลาะวิวาทกับเหล่าสหาย แล้วเหตุไฉนเราผู้ที่สามารถเห็นได้ว่าการทำลายครอบครัวเช่นนี้เป็นการอาชญากรรมจะกระทำบาปเช่นนี้ได้เล่า
โศล 39:จากการทำลายล้างราชวงศ์ ประเพณีนิรันดรของครอบครัวก็จะถูกทำลายไป ดังนั้นสมาชิกที่เหลือในครอบครัวจะปฏิบัติเยี่ยงคนไร้ศาสนา
โศล 40:เมื่อการทำผิดหลักศาสนามีมากขึ้นในครอบครัว โอ้ กฺฤษฺณ สุภาพสตรีในครอบครัวจะถูกทำให้เสื่อมเสีย และเมื่อสตรีได้รับความเสื่อมเสีย โอ้ ผู้สืบสกุลแห่ง วฺฤษฺณิ ลูกหลานที่ไม่พึงประสงค์ก็จะถือกำเนิด
โศล 41:แน่นอนว่าการเพิ่มประชากรที่ไม่พึงปราราถนาเป็นสาเหตุแห่งชีวิตเสมือนอยู่ในนรก ทั้งของครอบครัวและของผู้ที่ทำลายประเพณีครอบครัว บรรพบุรุษของครอบครัวที่วิบัติเช่นนี้จะตกต่ำ เพราะพิธีการถวายอาหารและน้ำให้แด่พวกท่านต้องหยุดชะงักลงทั้งหมด
โศล 42:จากการกระทำชั่วของผู้ที่ทำลายล้างประเพณีของครอบครัวจึงทำให้เด็กๆที่ไม่พึงประสงค์กำเนิดขึ้น โครงการเพื่อสังคมและกิจกรรมเพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขของครอบครัวทั้งหมดก็จะถูกทำลายลง
โศล 43:โอ้ กฺฤษฺณ ผู้ค้ำจุนประชากร ข้าพเจ้าได้ยินมาจากสาย ปรมฺปรา ว่าพวกที่ประเพณีของครอบครัวถูกทำลายนั้นจะต้องตกไปอยู่ในนรก
โศล 44:โอ้ อนิจจา มันแปลกอะไรเช่นนี้ที่เราเตรียมตัวเพื่อกระทำบาปอย่างใหญ่หลวง ด้วยแรงผลักดันจากความปรารถนาเพื่อแสวงหาความสุขอันยิ่งใหญ่นี้ เราจึงตั้งใจสังหารสังคญาติของเราเอง
โศล 45:มันอาจเป็นการดีกว่าถ้าหากว่าเหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร ผู้มีอาวุธครบมือมาสังหารข้าพเจ้าขณะที่ข้าพเจ้าไร้อาวุธ และข้าพเจ้าจะไม่ตอบโต้ในสนามรบ
โศล 46:สญฺชย กล่าวว่า หลังจาก อรฺชุน ตรัสเช่นนี้ที่สมรภูมิแล้ว ทรงวางคันธนูและลูกศรไว้ข้างๆ และนั่งลงบนราชรถ ภายในจิตใจเต็มไปด้วยความเศร้าโศกเสียใจ