ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หนึ่ง

สำรวจกองทัพที่สมรภูมิ กุรุกฺเษตฺร

โศลก 12

tasya sañjanayan harṣaṁ
kuru-vṛddhaḥ pitāmahaḥ
siṁha-nādaṁ vinadyoccaiḥ
śaṅkhaṁ dadhmau pratāpavān
ตสฺย สญฺชนยนฺ หรฺษํ
กุรุ-วฺฤทฺธห์ ปิตามหห์
สึห-นาทํ วินโทฺยจฺไจห์
ศงฺขํ ทธฺเมา ปฺรตาปวานฺ
ตสฺย — ของเขา, สญฺชนยนฺ — เพิ่มพูนขึ้น, หรฺษมฺ — ความสุข, กุรุ-วฺฤทฺธห์ — บรรพบุรุษของราชวงศ์ กุรุ (ภีษฺม) , ปิตามหห์ — พระอัยกา, สึห-นาทมฺ — เสียงคำรามคล้ายเสียงสิงโต, วินทฺย — เสียงก้องกังวาน, อุจฺไจห์ — ดังมาก, ศงฺขมฺ — หอยสังข์, ทธฺเมา — เป่า, ปฺรตาป-วานฺ — ความกล้าหาญ

คำแปล

จากนั้น ภีษฺม บรรพบุรุษผู้กล้าหาญ ผู้ยิ่งใหญ่แห่งราชวงศ์ กุรุ พระอัยกาของเหล่านักรบ ทรงเป่าสังข์ด้วยสุรเสียงอันดังดุจดั่งเสียงสิงโตคำรามทำให้ ทุโรฺยธน ดีใจ

คำอธิบาย

บรรพบุรุษแห่งราชวงศ์ กุรุ ทรงเข้าใจความรู้สึกภายในหัวใจของหลานชาย ทุโรฺยธน และด้วยความเมตตาโดยธรรมชาติที่มีต่อเขา ภีษฺม ทรงพยายามให้กำลังใจหลานชายด้วยการเป่าสังข์ด้วยสุรเสียงอันดังประหนึ่งเสียงคำรามของสิงโต ลักษณะการเป่าสังข์เหมือนจะบอกแก่หลานชาย ทุโรฺยธน ผู้มีความกลุ้มใจว่าตัวท่านเองนั้นไม่มีโอกาสชนะในการทำศึกสงครามครั้งนี้ เพราะองค์ศฺรีกฺฤษฺณทรงอยู่ฝ่ายตรงข้าม แต่ถึงกระนั้นมันก็เป็นหน้าที่ที่จะต้องรบ และจากการกระทำเช่นนี้ท่านจะไม่ได้รับความเจ็บปวดอันใดเลย