ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หนึ่ง

สำรวจกองทัพที่สมรภูมิ กุรุกฺเษตฺร

โศลก 14

tataḥ śvetair hayair yukte
mahati syandane sthitau
mādhavaḥ pāṇḍavaś caiva
divyau śaṅkhau pradadhmatuḥ
ตตห์ เศฺวไตรฺ หไยรฺ ยุกฺเต
มหติ สฺยนฺทเน สฺถิเตา
มาธวห์ ปาณฺฑวศฺ ไจว
ทิเวฺยา ศงฺเขา ปฺรทธฺมตุห์
ตตห์ — หลังจากนั้น, เศฺวไตห์ — สีขาว, หไยห์ — ม้า, ยุกฺเต — เข้าคู่กัน, มหติ — ในความยิ่งใหญ่, สฺยนฺทเน — ราชรถ, สฺถิเตา — สถิต, มาธวห์กฺฤษฺณ (สวามีของเทพธิดาแห่งโชคลาภ), ปาณฺฑวห์อรฺชุน (โอรสของพาณดุ), — ด้วยเหมือนกัน, เอว — แน่นอน, ทิเวฺยา — ทิพย์, ศงฺเขา — หอยสังข์, ปฺรทธฺมตุห์ — ส่งเสียง

คำแปล

ส่วนอีกฝ่ายหนึ่งทั้งองค์ศรีกฺฤษฺณ และ อรฺชุน ทรงประทับอยู่บนราชรถอันยิ่งใหญ่ที่ลากด้วยม้าขาวก็ทรงเริ่มกันเป่าหอยสังข์ทิพย์

คำอธิบาย

ความแตกต่างของหอยสังข์ที่เป่าโดย ภีษฺมเทว และหอยสังข์ในพระหัตถ์ของศฺรีกฺฤษฺณและ อรฺชุน มีการอธิบายว่าเป็นทิพย์ เสียงของสังข์ทิพย์แสดงให้เห็นว่าฝ่ายตรงข้ามไม่มีหวังที่จะได้รับชัยชนะเพราะองค์กฺฤษฺณทรงอยู่ฝ่ายของ ปาณฺฑว ชยสฺ ตุ ปาณฺฑุ-ปุตฺราณำ เยษำ ปกฺเษ ชนารฺทนห์ ชัยชนะจะเป็นของผู้ที่เหมือนโอรสของ ปาณฺฑุ เสมอเพราะศฺรีกฺฤษฺณทรงอยู่ด้วยกันกับพวกเขา เมื่อใดและสถานที่ใดที่องค์ภควานฺทรงปรากฏเทพธิดาแห่งโชคลาภทรงประทับอยู่ที่นั้นด้วยเช่นกัน เพราะว่าเทพธิดาแห่งโชคลาภทรงไม่ประทับอยู่องค์เดียวโดยปราศจากพระสวามี ฉะนั้นชัยชนะและโชคลาภกำลังรอ อรฺชุน อยู่ ดังที่ได้แสดงออกมาในเสียงทิพย์จากหอยสังข์ของพระวิษณุหรือศฺรี กฺฤษฺณ และมากไปกว่านั้นราชรถที่สหายทั้งสองทรงประทับอยู่ อคฺนิ เทพ (เจ้าแห่งไฟ) ทรงเป็นผู้ถวายให้ อรฺชุน และจุดนี้ได้แสดงให้เห็นว่าราชรถจะนี้สามารถนำชัยชนะมาให้ได้จากทั่วทุกสารทิศไม่ว่าจะถูกขับไปแห่งหนใดภายในสามโลกก็ตาม