ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบ

ความมั่งคั่งแห่งสัจธรรม

โศลก 39

yac cāpi sarva-bhūtānāṁ
bījaṁ tad aham arjuna
na tad asti vinā yat syān
mayā bhūtaṁ carācaram
ยจฺ จาปิ สรฺว-ภูตานำ
พีชํ ตทฺ อหมฺ อรฺชุน
น ตทฺ อสฺติ วินา ยตฺ สฺยานฺ
มยา ภูตํ จราจรมฺ
ยตฺ — อะไรก็แล้วแต่, — เช่นกัน, อปิ — อาจ, สรฺว-ภูตานามฺ — ของการสร้างทั้งหลาย, พีชมฺ — เมล็ดพันธุ์, ตตฺ — นั้น, อหมฺ — ข้าเป็น, อรฺชุน — โอ้ อรฺชุน, — ไม่, ตตฺ — นั้น, อสฺติ — มี, วินา — ปราศจาก, ยตฺ — ซึ่ง, สฺยาตฺ — มีอยู่, มยา — ข้า, ภูตมฺ — สิ่งมีชีวิตที่ถูกสร้างขึ้นมา, จร-อจรมฺ — เคลื่อนที่และไม่เคลื่อนที่

คำแปล

ยิ่งไปกว่านั้น โอ้ อรฺชุน ข้าคือเมล็ดพันธุ์ที่ให้กำเนิดทุกสิ่งทุกอย่างที่มีอยู่ ไม่มีชีวิตใดไม่ว่าเคลื่อนที่หรือไม่เคลื่อนที่จะสามารถดำรงอยู่ได้โดยปราศจากข้า

คำอธิบาย

ทุกสิ่งทุกอย่างมีต้นกำเนิดและต้นกำเนิดหรือเมล็ดพันธุ์แห่งปรากฏการณ์นั้นๆคือองค์กฺฤษฺณ หากปราศจากซึ่งพลังงานขององค์กฺฤษฺณแล้วนั้นจะไม่มีสิ่งใดมีอยู่ได้ ดังนั้นองค์ภควานฺทรงได้ชื่อว่าเป็นผู้มีอำนาจทั้งปวง หากปราศจากพลังอำนาจของพระองค์ทั้งสิ่งที่เคลื่อนที่และไม่เคลื่อนที่จะไม่สามารถดำรงอยู่ได้ สิ่งใดที่มีอยู่และไม่พบอยู่ในพลังงานขององค์กฺฤษฺณ เรียกว่า มายา หรือ “สิ่งที่ไม่ใช่”