ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบ

ความมั่งคั่งแห่งสัจธรรม

โศลก 9

mac-cittā mad-gata-prāṇā
bodhayantaḥ parasparam
kathayantaś ca māṁ nityaṁ
tuṣyanti ca ramanti ca
มจฺ-จิตฺตา มทฺ-คต-ปฺราณา
โพธยนฺตห์ ปรสฺปรมฺ
กถยนฺตศฺ จ มำ นิตฺยํ
ตุษฺยนฺติ จ รมนฺติ จ
มตฺ-จิตฺตาห์ — จิตใจของพวกเขาปฏิบัติอยู่ในข้าอย่างเต็มเปี่ยม, มตฺ-คต-ปฺราณาห์ — ชีวิตของพวกเขาเสียสละให้ข้า, โพธยนฺตห์ — การสอน, ปรสฺปรมฺ — ในหมู่พวกเขากันเอง, กถยนฺตห์ — พูด, จ — เช่นกัน, มามฺ — เกี่ยวกับข้า, นิตฺยมฺ — อาจิน, ตุษฺยนฺติ — มีความยินดี, จ — เช่นกัน, รมนฺติ — รื่นเริงกับความปลื้มปีติสุขทิพย์, จ — เช่นกัน

คำแปล

ความคิดของสาวกผู้บริสุทธิ์พำนักอยู่ในข้า ชีวิตอุทิศในการรับใช้ข้าโดยสมบูรณ์ และพวกเขาได้รับความพึงพอใจและปลื้มปีติสุขอย่างใหญ่หลวงจากการให้แสงสว่างซึ่งกันและกัน พร้อมทั้งสนทนาเกี่ยวกับข้าอยู่เสมอ

คำอธิบาย

ได้กล่าวถึงบุคลิกลักษณะของสาวกผู้บริสุทธิ์ไว้ ณ ที่นี้ว่าพวกท่านปฏิบัติตนอย่างเต็มที่ในการรับใช้ทิพย์ด้วยความรักต่อองค์ภควานฺโดยไม่สามารถหันเหจิตใจไปจากพระบาทรูปดอกบัวขององค์กฺฤษฺณได้ การสนทนาจะเกี่ยวกับเรื่องราวทิพย์ทั้งหมดโดยเฉพาะ ในโศลกนี้ได้อธิบายถึงลักษณะอาการของสาวกผู้บริสุทธิ์ว่าชอบสรรเสริญคุณสมบัติและลีลาขององค์ภควานฺวันละยี่สิบสี่ชั่วโมง หัวใจและจิตวิญญาณซึมซาบอยู่ในองค์กฺฤษฺณตลอดเวลา และมีความชื่นชมยินดีในการสนทนาเกี่ยวกับองค์กฺฤษฺณร่วมกับสาวกรูปอื่น

ในระดับต้นของการอุทิศตนเสียสละรับใช้จะได้รับความสุขทิพย์จากการรับใช้ในตัวมันเอง ในระดับที่สูงขึ้นจะสถิตในความรักแห่งองค์ภควานฺอย่างแท้จริง เมื่อสถิตในสภาวะทิพย์นั้นแล้วจะได้รับความสมบูรณ์สูงสุดดังที่พระองค์ทรงแสดงที่พระตำหนัก องค์ ไจตนฺย ทรงเปรียบเทียบการอุทิศตนเสียสละรับใช้นี้เหมือนกับเมล็ดพันธุ์ ถ้าหว่านลงไปที่ดวงใจของสิ่งมีชีวิต มีสิ่งมีชีวิตนับจำนวนไม่ถ้วนท่องอยู่ในโลกและจักรวาลต่างๆ จากพวกนั้นมีไม่กี่ชีวิตที่โชคดีพอมาพบกับสาวกผู้บริสุทธิ์และได้รับโอกาสเข้าใจการอุทิศตนเสียสละรับใช้ การอุทิศตนเสียสละรับใช้นี้เหมือนกับเมล็ดพันธุ์เมื่อหว่านลงไปในดวงใจของสิ่งมีชีวิต และหากผู้นั้นสดับฟังและภาวนา หเร กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ หเร หเร / หเร ราม หเร ราม ราม ราม หเร หเร อย่างต่อเนื่องเมล็ดพันธุ์นี้จะบังเกิดผลเหมือนกับเมล็ดพันธุ์ของต้นไม้ที่บังเกิดผลด้วยการรดน้ำสม่ำเสมอ ต้นไม้ทิพย์แห่งการอุทิศตนเสียสละรับใช้จะค่อยๆเจริญขึ้นและเจริญขึ้นจนกระทั่งเจาะทะลุหลังคาที่ครอบคลุมจักรวาลวัตถุ และเข้าไปในรัศมี พฺรหฺม-โชฺยติรฺ ในท้องฟ้าทิพย์ ที่นั้นต้นไม้นี้ยังเจริญเติบโตขึ้นไปเรื่อยๆจนกระทั่งไปถึงดาวเคราะห์สูงสุดเรียกว่า โคโลก วฺฤนฺทาวน ซึ่งเป็นดาวเคราะห์สูงสุดขององค์กฺฤษฺณ ในที่สุดต้นไม้นี้จะมาพึ่งอยู่ภายใต้พระบาทรูปดอกบัวขององค์กฺฤษฺณและพำนักอยู่ที่นั่น ขณะที่ต้นไม้ค่อยๆผลิดอกออกผลต้นไม้แห่งการอุทิศตนเสียสละรับใช้นี้ก็ผลิดอกออกผลเช่นเดียวกัน วิธีการรดน้ำในรูปของการสวดภาวนาและสดับฟังจะดำเนินต่อไป ต้นไม้แห่งการอุทิศตนเสียสละรับใช้นี้ได้มีการอธิบายไว้อย่างสมบูรณ์ใน ไจตนฺย-จริตามฺฤต (มธฺย-ลีลา บทที่สิบเก้า) ว่าเมื่อต้นไม้ที่สมบูรณ์มาพึ่งอยู่ภายใต้พระบาทรูปดอกบัวขององค์ภควานฺ เขาจะซึมซาบอยู่ในความรักแห่งพระองค์อย่างเต็มเปี่ยม จากนั้นก็ไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้แม้เพียงเสี้ยววินาทีเดียวโดยปราศจากการสัมผัสกับองค์ภควานฺ เหมือนกับปลาที่ไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้หากไม่มีน้ำ ในระดับนี้สาวกบรรลุถึงคุณสมบัติทิพย์ในการมาสัมผัสกับองค์ภควานฺอย่างแท้จริง

ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ เต็มไปด้วยเรื่องราวที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างองค์ภควานฺและเหล่าสาวกของพระองค์ ดังนั้น ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ จึงเป็นที่รักยิ่งของสาวกดังที่ได้กล่าวไว้ใน ภาควต เอง (12.13.18) ว่า ศฺรีมทฺ-ภาควตํ ปุราณมฺ อมลํ ยทฺ ไวษฺณวานำ ปฺริยมฺ เรื่องราวเหล่านี้ไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกับกิจกรรมทางวัตถุ การพัฒนาเศรษฐกิจ การสนองประสาทสัมผัส หรือความหลุดพ้น ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ เป็นการบรรยายเฉพาะถึงธรรมชาติทิพย์ขององค์ภควานฺ เหล่าสาวกของพระองค์ได้อธิบายไว้อย่างสมบูรณ์ ดังนั้นดวงวิญญาณผู้รู้แจ้งในกฺฤษฺณจิตสำนึกได้รับความสุขอย่างต่อเนื่องในการสดับฟังวรรณกรรมทิพย์นี้ เหมือนกับชายหนุ่มและหญิงสาวที่มีความสุขเมื่อได้อยู่ด้วยกัน