ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบเอ็ด

รูปลักษณ์จักรวาล

โศลก 38

tvam ādi-devaḥ puruṣaḥ purāṇas
tvam asya viśvasya paraṁ nidhānam
vettāsi vedyaṁ ca paraṁ ca dhāma
tvayā tataṁ viśvam ananta-rūpa
ตฺวมฺ อาทิ-เทวห์ ปุรุษห์ ปุราณสฺ
ตฺวมฺ อสฺย วิศฺวสฺย ปรํ นิธานมฺ
เวตฺตาสิ เวทฺยํ จ ปรํ จ ธาม
ตฺวยา ตตํ วิศฺวมฺ อนนฺต-รูป
ตฺวมฺ — พระองค์, อาทิ-เทวห์ — ภควานองค์แรก, ปุรุษห์ — บุคลิกภาพ, ปุราณห์ — โบราณ, ตฺวมฺ — พระองค์, อสฺย — ของสิ่งนี้, วิศฺวสฺย — จักรวาล, ปรมฺ — ทิพย์, นิธานมฺ — ที่พักพิง, เวตฺตา — ผู้รู้, อสิ — พระองค์ทรงเป็น, เวทฺยมฺ — รู้, จ — และ, ปรมฺ — ทิพย์, จ — และ, ธาม — ที่พักพิง, ตฺวยา — โดยพระองค์, ตตมฺ — แผ่กระจาย, วิศฺวมฺ — จักรวาล, อนนฺต-รูป — โอ้ รูปลักษณ์ที่ไม่มีที่สิ้นสุด

คำแปล

พระองค์ทรงเป็นภควานองค์เดิม ทรงอาวุโสที่สุด ทรงเป็นร่มบรมโพธิสมภารของโลกจักรวาลที่ประจักษ์นี้ ทรงเป็นผู้รู้ทุกสิ่งทุกอย่าง และทรงเป็นทุกสิ่งทุกอย่างที่ควรรู้ พระองค์ทรงเป็นร่มโพธิ์ร่มไทรสูงสุด ทรงอยู่เหนือระดับต่างๆทางวัตถุ โอ้ รูปลักษณ์ที่ไร้ขอบเขตปรากฏการณ์ทางจักรวาลทั้งหมดนี้แผ่กระจายออกมาจากพระองค์

คำอธิบาย

ทุกสิ่งทุกอย่างพำนักอยู่ที่องค์ภควานฺฉะนั้นพระองค์ทรงเป็นที่พักพิงสูงสุด นิธานมฺ หมายความว่าทุกสิ่งทุกอย่างแม้แต่รัศมี พฺรหฺมนฺ ยังพำนักอยู่ที่บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าองค์กฺฤษฺณ พระองค์ทรงเป็นผู้รู้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในโลกนี้ และหากความรู้มีจุดจบพระองค์ก็ทรงเป็นที่สุดของความรู้นั้นทั้งหมด ดังนั้นพระองค์ทรงเป็นผู้รู้และเป็นผู้ที่เราควรรู้ พระองค์ทรงเป็นจุดมุ่งหมายแห่งความรู้เพราะทรงแผ่กระจายไปทั่ว เนื่องจากทรงเป็นแหล่งกำเนิดในโลกทิพย์พระองค์ทรงเป็นทิพย์ พระองค์ยังทรงเป็นประธานผู้นำในโลกทิพย์