ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบเอ็ด

รูปลักษณ์จักรวาล

โศลก 43

pitāsi lokasya carācarasya
tvam asya pūjyaś ca gurur garīyān
na tvat-samo ’sty abhyadhikaḥ kuto ’nyo
loka-traye ’py apratima-prabhāva
ปิตาสิ โลกสฺย จราจรสฺย
ตฺวมฺ อสฺย ปูชฺยศฺ จ คุรุรฺ ครียานฺ
น ตฺวตฺ-สโม ’สฺตฺยฺ อภฺยธิกห์ กุโต ’โนฺย
โลก-ตฺรเย ’ปฺยฺ อปฺรติม-ปฺรภาว
ปิตา — พระบิดา, อสิ — พระองค์ทรงเป็น, โลกสฺย — ของโลกทั้งหลาย, จร — เคลื่อนที่, อจรสฺย — และไม่เคลื่อนที่, ตฺวมฺ — พระองค์ทรงเป็น, อสฺย — ของสิ่งนี้, ปูชฺยห์ — บูชา, — เช่นกัน, คุรุห์ — พระอาจารย์, ครียานฺ — พระบารมี, — ไม่เคย, ตฺวตฺ-สมห์ — เทียบเท่าพระองค์, อสฺติ — มี, อภฺยธิกห์ — ยิ่งใหญ่กว่า, กุตห์ — เป็นไปได้อย่างไร, อนฺยห์ — ผู้อื่น, โลก-ตฺรเย — ในระบบดาวเคราะห์ทั้งสาม, อปิ — เช่นกัน, อปฺรติม-ปฺรภาว — โอ้ พลังที่วัดไม่ได้

คำแปล

พระองค์ทรงเป็นพระบิดาแห่งปรากฏการณ์ทางจักรวาลที่สมบูรณ์ของสิ่งที่เคลื่อนไหวและไม่เคลื่อนไหวนี้ พระองค์ทรงเป็นผู้นำที่ควรเคารพบูชา ทรงเป็นพระอาจารย์ทิพย์สูงสุด ไม่มีผู้ใดเทียบเท่าพระองค์และไม่มีผู้ใดสามารถมาเป็นหนึ่งเดียวกับพระองค์แล้วจะมีผู้ใดภายในสามโลกยิ่งใหญ่ไปกว่าพระองค์ได้อย่างไร โอ้ พระผู้เป็นเจ้าแห่งพลังที่วัดไม่ได้

คำอธิบาย

องค์ภควานฺ ศฺรี กฺฤษฺณทรงเป็นที่เคารพบูชาในฐานะที่เป็นพระบิดาสำหรับบุตร พระองค์ทรงเป็นพระอาจารย์ทิพย์เนื่องจากเดิมทีพระองค์ทรงให้คำสอนพระเวทนี้แก่พระพรหม และมาถึงบัดนี้ยังทรงให้คำสอน ภควัท-คีตา แก่ อรฺชุน ฉะนั้นพระองค์ทรงเป็นพระอาจารย์ทิพย์องค์แรกและพระอาจารย์ทิพย์ผู้ที่เชื่อถือได้องค์ใดในปัจจุบันนี้จะต้องสืบทอดมาจากสาย ปรมฺปรา ที่เริ่มมาจากองค์กฺฤษฺณ หากผู้ใดไม่ใช่ผู้แทนขององค์กฺฤษฺณจะไม่สามารถมาเป็นครูหรือพระอาจารย์เกี่ยวกับวิชาทิพย์เหนือโลกนี้ได้

องค์ภควานฺทรงได้รับการถวายความเคารพในทุกๆด้าน พระองค์ทรงเป็นผู้ยิ่งใหญ่ที่ไม่สามารถประมาณได้ ไม่มีผู้ใดยิ่งใหญ่ไปกว่าองค์ภควานฺ ศฺรี กฺฤษฺณเพราะว่าไม่มีผู้ใดเทียบเท่าหรือสูงกว่าองค์กฺฤษฺณภายในปรากฏการณ์ ไม่ว่าในโลกทิพย์หรือโลกวัตถุทุกๆชีวิตด้อยกว่า ไม่มีผู้ใดเกินไปกว่าพระองค์ได้กล่าวไว้ใน เศฺวตาศฺวตร อุปนิษทฺ (6.8) ว่า

น ตสฺย การฺยํ กรณํ จ วิทฺยเต
น ตตฺ-สมศฺ จาภฺยธิกศฺ จ ทฺฤศฺยเต
องค์ภควานฺ ศฺรี กฺฤษฺณทรงมีประสาทสัมผัสและร่างกายเหมือนมนุษย์ธรรมดา แต่สำหรับพระองค์จะไม่มีข้อแตกต่างระหว่างประสาทสัมผัส ร่างกาย จิตใจ และตัวพระองค์เอง คนโง่เขลาผู้ไม่รู้จักพระองค์อย่างสมบูรณ์จะกล่าวว่าองค์กฺฤษฺณทรงแตกต่างไปจากดวงวิญญาณของพระองค์จิตใจ หัวใจและทุกสิ่งทุกอย่างของพระองค์กฺฤษฺณทรงมีความสมบูรณ์บริบูรณ์ ดังนั้นกิจกรรมและพลังอำนาจของพระองค์จึงสูงสุด ได้กล่าวไว้ว่าถึงแม้ว่าทรงไม่มีประสาทสัมผัสเหมือนพวกเราพระองค์ทรงสามารถปฏิบัติกิจกรรมทางประสาทสัมผัสทั้งหมดได้ ดังนั้นประสาทสัมผัสของพระองค์ทรงมิใช่ไม่สมบูรณ์หรือมีขีดจำกัด ไม่มีผู้ใดยิ่งใหญ่ไปกว่าพระองค์ไม่มีผู้ใดสามารถเทียบเท่าพระองค์และทุกๆคนต่ำกว่าพระองค์

ความรู้ พละกำลัง และกิจกรรมทั้งหมดขององค์ภควานฺทรงเป็นทิพย์ ดังที่ได้กล่าวไว้ใน ภควัท-คีตา (4.9) ดังนี้

ชนฺม กรฺม จ เม ทิวฺยมฺ
เอวํ โย เวตฺติ ตตฺตฺวตห์
ตฺยกฺตฺวา เทหํ ปุนรฺ ชนฺม
ไนติ มามฺ เอติ โส ’รฺชุน
ผู้ใดรู้ร่างทิพย์ กิจกรรมทิพย์ และความสมบูรณ์ทิพย์ขององค์กฺฤษฺณหลังจากออกจากร่างนี้ไปจะกลับไปหาพระองค์และไม่ต้องกลับมายังโลกที่เต็มไปด้วยความทุกข์นี้อีกต่อไป ฉะนั้นเราจึงควรรู้ว่ากิจกรรมขององค์กฺฤษฺณทรงไม่เหมือนกับผู้ใด นโยบายที่ดีที่สุดคือเราควรปฏิบัติตามหลักธรรมขององค์กฺฤษฺณเพราะเช่นนี้จะทำให้เราสมบูรณ์ ยังได้กล่าวไว้ว่าไม่มีผู้ใดเป็นเจ้านายขององค์กฺฤษฺณทุกคนเป็นผู้รับใช้ของพระองค์ไจตนฺย-จริตามฺฤต (อาทิ 5.142) ยืนยันไว้ว่า เอกเล อีศฺวร กฺฤษฺณ, อาร สพ ภฺฤตฺย กฺฤษฺณ เพียงพระองค์เดียวเท่านั้นที่ทรงเป็นองค์ภควานฺและทุกคนเป็นผู้รับใช้ของพระองค์ทุกคนปฏิบัติตามคำสั่งของพระองค์ไม่มีผู้ใดสามารถปฏิเสธคำสั่งของพระองค์ได้ ทุกคนปฏิบัติตามคำแนะนำขององค์กฺฤษฺณในฐานะที่อยู่ภายใต้การดูแลของพระองค์ดังที่ได้กล่าวไว้ใน พฺรหฺม-สํหิตา ว่าพระองค์ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของแหล่งกำเนิดทั้งปวง