ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบสอง

การอุทิศตนเสียสละรับใช้

โศลก 6-7

ye tu sarvāṇi karmāṇi
mayi sannyasya mat-parāḥ
ananyenaiva yogena
māṁ dhyāyanta upāsate
เย ตุ สรฺวาณิ กรฺมาณิ
มยิ สนฺนฺยสฺย มตฺ-ปราห์
อนเนฺยไนว โยเคน
มำ ธฺยายนฺต อุปาสเต
teṣām ahaṁ samuddhartā
mṛtyu-saṁsāra-sāgarāt
bhavāmi na cirāt pārtha
mayy āveśita-cetasām
เตษามฺ อหํ สมุทฺธรฺตา
มฺฤตฺยุ-สํสาร-สาคราตฺ
ภวามิ น จิราตฺ ปารฺถ
มยฺยฺ อาเวศิต-เจตสามฺ
เย — พวกซึ่ง, ตุ — แต่, สรฺวาณิ — ทั้งหมด, กรฺมาณิ — กิจกรรม, มยิ — แด่ข้า, สนฺนฺยสฺย — ยกเลิก, มตฺ-ปราห์ — ยึดมั่นต่อข้า, อนเนฺยน — โดยไม่แบ่งแยก, เอว — แน่นอน, โยเคน — จากการปฏิบัติ ภกฺติ-โยค เช่นนี้, มามฺ — แด่ข้า, ธฺยายนฺตห์ — ทำสมาธิ, อุปาสเต — บูชา, เตษามฺ — ของพวกเขา, อหมฺ — ข้า, สมุทฺธรฺตา — ผู้ส่ง, มฺฤตฺยุ — แห่งความตาย, สํสาร — ในความเป็นอยู่ทางวัตถุ, สาคราตฺ — จากมหาสมุทร, ภวามิ — ข้ามาเป็น, — ไม่, จิราตฺ — หลังจากเวลายาวนาน, ปารฺถ — โอ้ โอรสพระนาง ปฺฤถา, มยิ — แด่ข้า, อาเวศิต — ตั้งมั่น, เจตสามฺ — จิตใจของพวกเขา

คำแปล

แต่พวกที่บูชาข้า ถวายกิจกรรมทั้งหมด และเสียสละแด่ข้าโดยไม่เบี่ยงเบน ปฏิบัติในการอุทิศตนเสียสละรับใช้ และทำสมาธิอยู่ที่ข้าเสมอ ตั้งจิตมั่นอยู่ที่ข้า โอ้ โอรสพระนาง ปฺฤถา ข้าคือผู้จัดส่งพวกเขาให้ออกจากมหาสมุทรแห่งการเกิดและการตายโดยเร่งด่วน

คำอธิบาย

ได้กล่าวไว้อย่างชัดเจนตรงนี้ว่า สาวกโชคดีมากที่องค์ภควานฺทรงจัดส่งให้ออกจากความเป็นอยู่ทางวัตถุโดยเร็ว ด้วยการอุทิศตนเสียสละรับใช้ที่บริสุทธิ์เรารู้แจ้งว่าองค์ภควานฺนั้นทรงยิ่งใหญ่ และปัจเจกวิญญาณเป็นผู้น้อยด้อยกว่าพระองค์หน้าที่ของเราคือถวายการรับใช้องค์ภควานฺ หากไม่กระทำเช่นนี้เราจะต้องรับใช้มายา

ดังที่ได้กล่าวไว้แล้วว่าองค์ภควานฺทรงชื่นชมยินดีกับการอุทิศตนเสียสละรับใช้เท่านั้น ฉะนั้นเราควรอุทิศตนเสียสละอย่างเต็มที่ ควรตั้งมั่นจิตอยู่ที่องค์กฺฤษฺณอย่างสมบูรณ์เพื่อบรรลุถึงพระองค์เราควรทำงานเพื่อองค์กฺฤษฺณเท่านั้นและไม่สำคัญว่างานนั้นเป็นงานอะไร แต่งานนั้นควรทำไปเพื่อองค์กฺฤษฺณเท่านั้น นั่นคือมาตรฐานการอุทิศตนเสียสละรับใช้ สาวกไม่ปรารถนาจะบรรลุถึงเป้าหมายอื่นใดนอกจากทำให้บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงชื่นชมยินดี ภารกิจในชีวิตของเราคือทำให้องค์กฺฤษฺณทรงพอพระทัยจนเราสามารถเสียสละทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อความพึงพอพระทัยของพระองค์เหมือนกับ อรฺชุน ทรงกระทำที่สมรภูมิ กุรุกฺเษตฺร วิธีการนั้นง่ายมาก เราสามารถอุทิศตนเสียสละอยู่ในอาชีพของเราและในขณะเดียวกันสวดภาวนา หเร กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ หเร หเร / หเร ราม หเร ราม ราม ราม หเร หเร การสวดภาวนาทิพย์เช่นนี้จะดึงดูดสาวกมาที่องค์ภควานฺ

ที่นี้ องค์ภควานฺทรงสัญญาว่าโดยไม่ล่าช้าพระองค์จะจัดส่งสาวกผู้ปฏิบัติโดยบริสุทธิ์เช่นนี้จากมหาสมุทรแห่งความเป็นอยู่ทางวัตถุ พวกที่เจริญในการปฏิบัติโยคะสามารถโอนย้ายดวงวิญญาณตามความปรารถนาของตนไปยังโลกใดก็ได้ที่ตนชอบด้วยวิธีโยคะ บุคคลอื่นจะฉวยโอกาสจากหลายวิธี แต่สำหรับสาวกได้กล่าวไว้อย่างชัดเจนตรงนี้ว่าองค์ภควานฺเองจะทรงมารับเขา สาวกไม่จำเป็นต้องรอให้มีประสบการณ์มากเพื่อย้ายโอนตนเองไปยังท้องฟ้าทิพย์

ใน วราห ปุราณ โศลกนี้ปรากฏ

นยามิ ปรมํ สฺถานมฺ
อรฺจิรฺ-อาทิ-คตึ วินา
ครุฑ-สฺกนฺธมฺ อาโรปฺย
ยเถจฺฉมฺ อนิวาริตห์
คำอธิบายคือ สาวกไม่จำเป็นต้องฝึกปฏิบัติ อษฺฏางฺค-โยค เพื่อโอนย้ายดวงวิญญาณของตนไปยังโลกทิพย์ องค์ภควานฺเองทรงเป็นผู้รับผิดชอบ โดยกล่าวไว้อย่างชัดเจนว่าพระองค์เองจะกลายมาเป็นผู้จัดส่ง เด็กน้อยที่อยู่ภายใต้การดูแลของผู้ปกครองโดยสมบูรณ์ สถานภาพของเขานั้นปลอดภัย ในทำนองเดียวกันสาวกไม่จำเป็นต้องพยายามโอนย้ายตนเองด้วยการฝึกปฏิบัติโยคะเพื่อไปยังโลกอื่นๆ แต่ด้วยพระมหากรุณาธิคุณพระองค์เสด็จมาทันที ทรงประทับอยู่บนหลังพญาครุฑ (ครุฑ) และจัดส่งสาวกจากความเป็นอยู่ทางวัตถุโดยทันที แม้ว่ามนุษย์ผู้ตกลงไปในมหาสมุทรอาจดิ้นรนด้วยความยากลำบากมากอาจเป็นผู้ชำนาญในการว่ายน้ำแต่ไม่สามารถช่วยตัวเองได้ ถ้าหากมีใครคนหนึ่งมาช่วยรับให้ขึ้นจากน้ำเขาจะได้รับความปลอดภัยโดยง่ายดาย ในทำนองเดียวกันพระองค์ทรงรับสาวกจากความเป็นอยู่ทางวัตถุนี้ เราเพียงแต่ต้องปฏิบัติวิธีง่ายๆของกฺฤษฺณจิตสำนึกและปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้โดยสมบูรณ์ ผู้มีปัญญาควรชอบวิธีแห่งการอุทิศตนเสียสละรับใช้มากกว่าวิถีทางอื่นทั้งหมดเสมอ ใน นารายณีย ได้ยืนยันไว้ดังนี้

ยา ไว สาธน-สมฺปตฺติห์
ปุรุษารฺถ-จตุษฺฏเย
ตยา วินา ตทฺ อาปฺโนติ
นโร นารายณาศฺรยห์
คำอธิบายของโศลกนี้คือ เราไม่ควรปฏิบัติวิธีต่างๆในกิจกรรมเพื่อหวังผลทางวัตถุ หรือพัฒนาความรู้ด้วยวิธีการคาดคะเนทางจิต ผู้ที่อุทิศตนเสียสละแด่บุคลิกภาพสูงสุดสามารถได้รับประโยชน์ทั้งหลายที่ได้รับจากวิธีโยคะอื่นๆ เช่น จากการคาดคะเน จากพิธีบูชา จากการบวงสรวง จากการให้ทาน ฯลฯ นั่นคือพรโดยเฉพาะจากการอุทิศตนเสียสละรับใช้

เพียงแต่สวดภาวนาพระนามอันศักดิ์สิทธิ์ของศฺรี กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ หเร หเร / หเร ราม หเร ราม ราม ราม หเร หเร สาวกขององค์ภควานฺสามารถบรรลุถึงจุดมุ่งหมายสูงสุดโดยง่ายดายอย่างมีความสุข แต่จุดมุ่งหมายนี้วิธีการทางศาสนาอื่นไม่สามารถบรรลุถึง

ข้อสรุปของ ภควัท-คีตา กล่าวไว้ในบทที่สิบแปด ดังนี้

สรฺว-ธรฺมานฺ ปริตฺยชฺย
มามฺ เอกํ ศรณํ วฺรช
อหํ ตฺวำ สรฺว-ปาเปโภฺย
โมกฺษยิษฺยามิ มา ศุจห์
เราควรยกเลิกวิธีการอื่นๆทั้งหมดเพื่อความรู้แจ้งแห่งตน และเพียงแต่ปฏิบัติอุทิศตนเสียสละรับใช้ในกฺฤษฺณจิตสำนึกเท่านั้น เช่นนี้จะทำให้เราบรรลุถึงความสมบูรณ์สูงสุดแห่งชีวิต ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องพิจารณาถึงบาปกรรมของตนในชาติปางก่อนเพราะว่าองค์ภควานฺทรงดูแลเราอย่างสมบูรณ์ ฉะนั้นเราไม่ควรพยายามจัดส่งตนเองในความรู้แจ้งทิพย์โดยไร้ประโยชน์ ทุกคนควรมาพึ่งศฺรี กฺฤษฺณองค์ภควานฺผู้ทรงเดชสูงสุดนั่นคือความสมบูรณ์สูงสุดแห่งชีวิต