ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบสาม

ธรรมชาติ ผู้รื่นเริง และจิตสำนึก

โศลก 27

yāvat sañjāyate kiñcit
sattvaṁ sthāvara-jaṅgamam
kṣetra-kṣetrajña-saṁyogāt
tad viddhi bharatarṣabha
ยาวตฺ สญฺชายเต กิญฺจิตฺ
สตฺตฺวํ สฺถาวร-ชงฺคมมฺ
กฺเษตฺร-กฺเษตฺรชฺญ-สํโยคาตฺ
ตทฺ วิทฺธิ ภรตรฺษภ
ยาวตฺ — อะไรก็แล้วแต่, สญฺชายเต — มามีชีวิต, กิญฺจิตฺ — สิ่งใด, สตฺตฺวมฺ — เป็นอยู่, สฺถาวร — ไม่เคลื่อนที่, ชงฺคมมฺ — เคลื่อนที่, กฺเษตฺร — ของร่างกาย, กฺเษตฺร-ชฺญ — และผู้รู้ร่างกาย, สํโยคาตฺ — จากการรวมกันระหว่าง, ตตฺ วิทฺธิ — เธอต้องรู้, ภรต-ฤษภ — โอ้ ผู้นำแห่ง ภารต

คำแปล

โอ้ ผู้นำแห่ง ภารต จงรู้ว่าทุกสิ่งทุกอย่างที่เธอเห็นปรากฏอยู่ ทั้งเคลื่อนที่และไม่เคลื่อนที่ เป็นเพียงการรวมตัวของสนามแห่งกิจกรรมและผู้รู้สนาม

คำอธิบาย

ทั้งธรรมชาติวัตถุและสิ่งมีชีวิตซึ่งมีอยู่ก่อนการสร้างจักรวาลได้อธิบายไว้ในโศลกนี้ ทุกสิ่งทุกอย่างที่สร้างขึ้นมาเป็นเพียงการผสมผสานระหว่างสิ่งมีชีวิตและธรรมชาติวัตถุ มีปรากฏการณ์มากมาย เช่น ต้นไม้ ภูเขา และเนินเขาซึ่งไม่เคลื่อนที่ และมีสิ่งที่ปรากฏอยู่มากมายที่เคลื่อนที่ ทั้งหมดเป็นเพียงการผสมผสานของธรรมชาติวัตถุและสิ่งมีชีวิตจะดำเนินต่อไปชั่วกัลปวสาน องค์ภควานฺทรงทำให้การผสมผสานกันนี้เกิดเป็นผล ดังนั้นพระองค์ทรงเป็นผู้ควบคุมทั้งธรรมชาติที่สูงกว่าต่ำกว่า พระองค์ทรงเป็นผู้สร้างธรรมชาติวัตถุและธรรมชาติที่สูงกว่าถูกวางลงไปในธรรมชาติวัตถุนี้ ดังนั้นกิจกรรมและปรากฏการณ์ทั้งหลายเหล่านี้จึงบังเกิดขึ้น