ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบห้า

โยคะแห่งองค์ภควานฺ

โศลก 12

yad āditya-gataṁ tejo
jagad bhāsayate ’khilam
yac candramasi yac cāgnau
tat tejo viddhi māmakam
ยทฺ อาทิตฺย-คตํ เตโช
ชคทฺ ภาสยเต ’ขิลมฺ
ยจฺ จนฺทฺรมสิ ยจฺ จาคฺเนา
ตตฺ เตโช วิทฺธิ มามกมฺ
ยตฺ — ซึ่ง, อาทิตฺย-คตมฺ — ในแสงอาทิตย์, เตชห์ — วิเศษ, ชคตฺ — ทั่วทั้งโลก, ภาสยเต — สว่างไสว, อขิลมฺ — ทั้งหมด, ยตฺ — ซึ่ง, จนฺทฺรมสิ — ในดวงจันทร์, ยตฺ — ซึ่ง, — เช่นกัน, อคฺเนา — ในไฟ, ตตฺ — นั้น, เตชห์ — วิเศษ, วิทฺธิ — เข้าใจ, มามกมฺ — จากข้า

คำแปล

ความวิเศษของดวงอาทิตย์ที่ขจัดความมืดแห่งโลกนี้ทั้งหมด มาจากข้า ความวิเศษของดวงจันทร์ และความวิเศษของไฟก็มาจากข้าเช่นกัน

คำอธิบาย

ผู้ไม่มีปัญญาไม่สามารถเข้าใจว่าสิ่งต่างๆเกิดขึ้นได้อย่างไร แต่เริ่มสถิตในความรู้ด้วยการเข้าใจสิ่งที่องค์ภควานฺทรงอธิบายตรงนี้ ทุกๆคนเห็นดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ คบเพลิง และไฟฟ้า เราควรพยายามเข้าใจว่าความวิเศษของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ไฟฟ้า หรือคบเพลิงมาจากองค์ภควานฺ แนวคิดแห่งชีวิตเช่นนี้ทำให้จุดเริ่มต้นของกฺฤษฺณจิตสำนึกเจริญก้าวหน้าอย่างมหาศาลสำหรับพันธวิญญาณในโลกวัตถุนี้ สิ่งมีชีวิตเป็นละอองอณูโดยแน่แท้ขององค์ภควานฺ และพระองค์ทรงชี้แนะ ที่นี้ว่า พวกเราสามารถกลับคืนสู่เหย้าคืนสู่องค์ภควานฺได้อย่างไร

จากโศลกนี้เราสามารถเข้าใจว่าดวงอาทิตย์ส่องแสงไปทั่วทั้งระบบสุริยะ มีจักรวาลและระบบสุริยะต่างๆ มีดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์หลายดวง และมีดาวเคราะห์มากมายเช่นกัน ซึ่งในแต่ละจักรวาลมีดวงอาทิตย์เพียงดวงเดียว ดังที่ได้กล่าวไว้ใน ภควัท-คีตา (10.21) ว่าดวงจันทร์เป็นหนึ่งในหมู่ดวงดาว (นกฺษตฺราณามฺ อหํ ศศี) ที่มีแสงอาทิตย์ก็เนื่องมาจากรัศมีทิพย์ในท้องฟ้าทิพย์ขององค์ภควานฺ เมื่อดวงอาทิตย์ขึ้นกิจกรรมของมนุษย์จึงเริ่มดำเนินขึ้น เราจุดไฟเพื่อปรุงอาหาร จุดไฟเพื่อเริ่มปฏิบัติงานในโรงงาน เป็นต้น ดังนั้นหลายสิ่งหลายอย่างดำเนินไปเนื่องจากการช่วยเหลือของไฟ ฉะนั้นแสงอาทิตย์ แสงไฟ และแสงจันทร์เป็นที่น่าชื่นชมยินดีอย่างมากมายสำหรับสิ่งมีชีวิต หากไม่ได้รับการช่วยเหลือจากสิ่งเหล่านี้สิ่งมีชีวิตไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ ดังนั้นหากสามารถเข้าใจว่าแสงและความวิเศษของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และไฟออกมาจากองค์กฺฤษฺณบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าจากตรงนี้กฺฤษฺณจิตสำนึกของเราก็เริ่มต้นขึ้น จากแสงจันทร์พืชผักทั้งหลายได้รับการบำรุงเลี้ยง แสงจันทร์เป็นที่ชื่นชมยินดีมากจนผู้คนสามารถเข้าใจได้โดยง่ายว่าพวกเรามีชีวิตอยู่ได้ก็เนื่องจากพระเมตตาของบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าองค์กฺฤษฺณ หากปราศจากพระเมตตาของพระองค์แล้วจะไม่มีดวงอาทิตย์ ปราศจากพระเมตตาของพระองค์จะไม่มีดวงจันทร์ ปราศจากพระเมตตาของพระองค์จะไม่มีไฟ และปราศจากการช่วยเหลือของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และไฟจะไม่มีผู้ใดสามารถมีชีวิตอยู่ได้ แนวคิดเหล่านี้เป็นแนวคิดบางประการที่จะช่วยกระตุ้นกฺฤษฺณจิตสำนึกในพันธวิญญาณ