ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบเจ็ด

ระดับแห่งความศรัทธา

โศลก 20

dātavyam iti yad dānaṁ
dīyate ’nupakāriṇe
deśe kāle ca pātre ca
tad dānaṁ sāttvikaṁ smṛtam
ทาตวฺยมฺ อิติ ยทฺ ทานํ
ทียเต ’นุปการิเณ
เทเศ กาเล จ ปาเตฺร จ
ตทฺ ทานํ สาตฺตฺวิกํ สฺมฺฤตมฺ
ทาตวฺยมฺ — มีคุณค่าในการให้, อิติ — ดังนั้น, ยตฺ — ซึ่ง, ทานมฺ — การให้ทาน, ทียเต — ให้, อนุปการิเณ — ไม่คำนึงถึงสิ่งตอบแทน, เทเศ — ในสถานที่เหมาะสม, กาเล — เวลาที่เหมาะสม, — เช่นกัน, ปาเตฺร — แก่บุคคลผู้เหมาะสม, — และ, ตตฺ — นั้น, ทานมฺ — การให้ทาน, สาตฺตฺวิกมฺ — ในระดับความดี, สฺมฺฤตมฺ — พิจารณา

คำแปล

การให้ทานที่ทำไปตามหน้าที่โดยไม่หวังผลตอบแทน ถูกกาลเทศะ และให้แก่บุคคลผู้ควรค่า พิจารณาว่าอยู่ในระดับความดี

คำอธิบาย

ในวรรณกรรมพระเวทแนะนำให้บริจาคทานแก่บุคคลที่ปฏิบัติกิจกรรมทิพย์ ไม่แนะนำให้บริจาคทานโดยขาดวิจารณญาณ ความสมบูรณ์ในวิถีทิพย์ต้องใช้วิจารณญาณเสมอ ดังนั้นได้แนะนำให้บริจาคทาน สถานที่เคารพทางศาสนา และในช่วงจันทรคราส สุริยคราสตอนปลายเดือน ให้แก่ พฺราหฺมณ (พราหมณ์) หรือ ไวษฺณว (สาวก) ผู้ทรงคุณวุฒิ หรือในวัด การให้ทานเช่นนี้ควรให้โดยไม่หวังผลตอบแทน การให้ทานแก่คนจนบางครั้งให้ไปด้วยความเมตตา แต่หากคนจนไม่ควรค่าให้ทานไปก็ไม่ทำให้เจริญก้าวหน้าในวิถีทิพย์ อีกนัยหนึ่งการให้ทานโดยขาดวิจารณญาณไม่แนะนำไว้ในวรรณกรรมพระเวท