ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบแปด

บทสรุปความสมบูรณ์แห่งการเสียสละ

โศลก 63

iti te jñānam ākhyātaṁ
guhyād guhya-taraṁ mayā
vimṛśyaitad aśeṣeṇa
yathecchasi tathā kuru
อิติ เต ชฺญานมฺ อาขฺยาตํ
คุหฺยาทฺ คุหฺย-ตรํ มยา
วิมฺฤไศฺยตทฺ อเศเษณ
ยเถจฺฉสิ ตถา กุรุ
อิติ — ดังนั้น, เต — แด่เธอ, ชฺญานมฺ — ความรู้, อาขฺยาตมฺ — อธิบาย, คุหฺยาตฺ — ลับกว่า, คุหฺย-ตรมฺ — ยิ่งลับขึ้นไปอีก, มยา — โดยข้า, วิมฺฤศฺย — พิจารณา, เอตตฺ — เกี่ยวกับเรื่องนี้, อเศเษณ — อย่างรอบคอบ, ยถา — ประหนึ่ง, อิจฺฉสิ — เธอชอบ, ตถา — นั้น, กุรุ — ปฏิบัติ

คำแปล

ข้าได้อธิบายแก่เธอถึงความรู้ที่ลับขึ้นไปอีก จงพิจารณาเรื่องนี้อย่างรอบคอบ จากนั้นก็ทำตามที่เธอปรารถนา

คำอธิบาย

องค์ภควานฺทรงอธิบายแก่ อรฺชุน ถึงความรู้แห่ง พฺรหฺม-ภูต บุคคลที่อยู่ในสภาวะ พฺรหฺม-ภูต มีความรื่นเริง ไม่เคยเศร้าโศกหรือต้องการสิ่งใด เช่นนี้เนื่องมาจากรู้ความลับนี้องค์กฺฤษฺณทรงเปิดเผยความรู้แห่งองค์อภิวิญญาณให้ ซึ่งเป็นความรู้ พฺรหฺมนฺ เช่นกันแต่เป็นความรู้ พฺรหฺมนฺ ที่สูงกว่า

ที่นี้ คำว่า ยเถจฺฉสิ ตถา กุรุ “ตามที่เธอชอบ เธออาจปฏิบัติได้” แสดงให้เห็นว่าองค์ภควานฺทรงไม่ก้าวก่ายกับเสรีภาพเล็กน้อยที่สิ่งมีชีวิตมี ใน ภควัท-คีตา พระองค์ทรงอธิบายถึงทุกแง่ทุกมุมว่า เราสามารถพัฒนาสภาวะความเป็นอยู่ของเราได้อย่างไร คำแนะนำที่ดีที่สุดได้ให้แก่ อรฺชุน ว่า จงศิโรราบต่อองค์อภิวิญญาณผู้ทรงประทับอยู่ภายในหัวใจของตนเอง จากการแยกแยะอย่างถูกต้องนั้นเราควรตกลงปลงใจที่จะปฏิบัติตามคำสั่งของอภิวิญญาณ เช่นนี้จะช่วยให้เราสถิตในกฺฤษฺณจิตสำนึกอยู่เสมอซึ่งเป็นระดับสมบูรณ์สูงสุดของชีวิตมนุษย์ อรฺชุน ได้รับคำสั่งโดยตรงจากบุคลิกภาพแห่งพระเจ้าให้ต่อสู้ การศิโรราบต่อพระองค์จะเป็นผลประโยชน์ที่ดีที่สุดของสิ่งมีชีวิต ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ขององค์ภควานฺ ก่อนการศิโรราบเรามีอิสระเสรีในการพิจารณาเกี่ยวกับเรื่องนี้เท่าที่สติปัญญาจะอำนวยให้ ซึ่งเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการที่จะยอมรับคำสั่งสอนขององค์ภควานฺ คำสั่งสอนเช่นนี้จะถูกถ่ายทอดผ่านมาทางพระอาจารย์ทิพย์ซึ่งเป็นผู้แทนที่เชื่อถือได้ขององค์กฺฤษฺณเช่นกัน