ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบแปด

บทสรุปความสมบูรณ์แห่งการเสียสละ

โศลก 64

sarva-guhyatamaṁ bhūyaḥ
śṛṇu me paramaṁ vacaḥ
iṣṭo ’si me dṛḍham iti
tato vakṣyāmi te hitam
สรฺว-คุหฺยตมํ ภูยห์
ศฺฤณุ เม ปรมํ วจห์
อิษฺโฏ ’สิ เม ทฺฤฒมฺ อิติ
ตโต วกฺษฺยามิ เต หิตมฺ
สรฺว-คุหฺย-ตมมฺ — ลับที่สุด, ภูยห์ — อีกครั้งหนึ่ง, ศฺฤณุ — จงฟัง, เม — จากข้า, ปรมมฺ — สูงสุด, วจห์ — คำสั่งสอน, อิษฺฏห์ อสิ — เธอเป็นที่รัก, เม — ของข้า, ทฺฤฒมฺ — มาก, อิติ — ดังนั้น, ตตห์ — จึง, วกฺษฺยามิ — ข้าตรัส, เต — เพื่อเธอ, หิตมฺ — ประโยชน์

คำแปล

เนื่องจากเธอเป็นสหายที่ข้ารักมาก ข้าจึงตรัสคำสั่งสอนสูงสุดนี้แก่เธอซึ่งเป็นความรู้ที่ลับสุดยอด จงฟังจากข้าเพื่อประโยชน์ของเธอ

คำอธิบาย

ความรู้ที่เป็นความลับที่องค์ภควานฺทรงให้แก่ อรฺชุน คือ “ความรู้ พฺรหฺมนฺ ความรู้ที่ลับยิ่งไปกว่านี้คือ “ความรู้องค์อภิวิญญาณภายในหัวใจของทุกคน” และมาบัดนี้พระองค์ทรงให้ส่วนที่เป็นความลับที่สุดของความรู้คือ เพียงแต่ศิโรราบต่อบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า ในตอนท้ายของบทที่เก้าพระองค์ตรัสว่า มนฺ-มนาห์ “เพียงแต่ระลึกถึงข้าเสมอ” คำสอนเดียวกันนี้ได้ตรัสซ้ำตรงนี้เพื่อเน้นถึงแก่นสารสาระสำคัญแห่งคำสั่งสอนของ ภควัท-คีตา แก่นสารสาระสำคัญนี้บุคคลธรรมดาทั่วไปจะไม่เข้าใจ แต่ผู้เป็นที่รักยิ่งอันแท้จริงขององค์กฺฤษฺณหรือสาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์จึงจะเข้าใจ นี่คือคำสั่งสอนที่สำคัญที่สุดในวรรณกรรมพระเวททั้งหมด สิ่งที่องค์กฺฤษฺณตรัสเกี่ยวกับเรื่องนี้เป็นส่วนสำคัญที่สุดแห่งความรู้ และไม่เพียง อรฺชุน เท่านั้นที่ทรงควรปฏิบัติแต่สิ่งมีชีวิตทั้งหมดก็ควรปฏิบัติตาม