ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สอง

บทสรุป ภควัท-คีตา

โศลก 19

ya enaṁ vetti hantāraṁ
yaś cainaṁ manyate hatam
ubhau tau na vijānīto
nāyaṁ hanti na hanyate
ย เอนํ เวตฺติ หนฺตารํ
ยศฺ ไจนํ มนฺยเต หตมฺ
อุเภา เตา น วิชานีโต
นายํ หนฺติ น หนฺยเต
ยห์ — ผู้ใดซึ่ง, เอนมฺ — นี้, เวตฺติ — ทราบ, หนฺตารมฺ — ผู้สังหาร, ยห์ — ผู้ใดซึ่ง, จ — เช่นเดียวกัน, เอนมฺ — นี้, มนฺยเต — คิด, หตมฺ — ถูกสังหาร, อุเภา — ทั้งคู่, เตา — พวกเขา, น — ไม่เคย, วิชานีตห์ — อยู่ในความรู้, น — ไม่เคย, อยมฺ — นี้, หนฺติ — สังหาร, น — หรือ, หนฺยเต — ถูกสังหาร

คำแปล

ผู้ที่คิดว่าสิ่งมีชีวิตเป็นผู้ฆ่า และผู้ที่คิดว่าสิ่งมีชีวิตถูกฆ่า ทั้งคู่ไม่มีความรู้ เพราะว่าดวงวิญญาณมิได้เป็นทั้งผู้ฆ่า หรือผู้ถูกฆ่า

คำอธิบาย

เมื่อร่างกายบาดเจ็บจากอาวุธร้ายแรงจะรู้ได้ว่าดวงวิญญาณภายในร่างกายนั้นไม่ได้ถูกฆ่า ดวงวิญญาณนั้นเล็กมากจนเป็นไปไม่ได้ที่จะถูกฆ่าด้วยอาวุธวัตถุชนิดใดๆ ดังจะมีหลักฐานในโศลกต่อๆไป และดวงวิญญาณก็ถูกฆ่าไม่ได้เนื่องจากมีพื้นฐานแห่งความเป็นทิพย์ สิ่งที่ถูกฆ่าหรือควรที่จะถูกฆ่านั้นเป็นเพียงร่างกายวัตถุเท่านั้น อย่างไรก็ดี ตรงนี้มิได้มีการส่งเสริมการเข่นฆ่าร่างกาย คำสอนของพระเวท มา หึสฺยาตฺ สรฺวา ภูตานิ ห้ามเบียดเบียนผู้ใด และเมื่อเข้าใจว่าสิ่งมีชีวิตไม่มีวันถูกฆ่าก็มิได้ส่งเสริมการฆ่าสัตว์ การฆ่าผู้ใดโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นบาปอย่างมหันต์ และจะต้องถูกลงโทษด้วยกฎของรัฐและกฎขององค์ภควานฺ อย่างไรก็ตาม อรฺชุน ทรงปฏิบัติการสังหารตามหลักศาสนามิได้ทำไปตามอำเภอใจ