ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สอง

บทสรุป ภควัท-คีตา

โศลก 23

nainaṁ chindanti śastrāṇi
nainaṁ dahati pāvakaḥ
na cainaṁ kledayanty āpo
na śoṣayati mārutaḥ
ไนนํ ฉินฺทนฺติ ศสฺตฺราณิ
ไนนํ ทหติ ปาวกห์
น ไจนํ เกฺลทยนฺตฺยฺ อาโป
น โศษยติ มารุตห์
— ไม่เคย, เอนมฺ — ดวงวิญญาณนี้, ฉินฺทนฺติ — ถูกหั่นเป็นชิ้นๆ, ศสฺตฺราณิ — อาวุธ, — ไม่เคย, เอนมฺ — ดวงวิญญาณนี้, ทหติ — ไหม้, ปาวกห์ — ไฟ, — ไม่เคย, — เช่นกัน, เอนมฺ — ดวงวิญญาณนี้, เกฺลทยนฺติ — ทำให้ชื้น, อาปห์ — น้ำ, — ไม่เคย, โศษยติ — แห้ง, มารุตห์ — ลม

คำแปล

ดวงวิญญาณถูกหั่นให้เป็นชิ้นๆด้วยอาวุธใดๆไม่ได้ ถูกไฟเผาให้ไหม้ไม่ได้ ถูกน้ำทำให้เปียกไม่ได้ หรือถูกลมทำให้แห้งก็ไม่ได้

คำอธิบาย

อาวุธทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นดาบ อาวุธไฟ อาวุธฝน อาวุธลมสลาตัน หรืออื่นๆก็ไม่สามารถที่จะสังหารดวงวิญญาณได้ ดังที่ปรากฏว่ามีอาวุธหลายชนิดที่ทำมาจากดิน น้ำ ลม และเหนือไปกว่านั้นก็คืออาวุธสมัยปัจจุบันที่ทำด้วยไฟ แม้กระทั่งอาวุธนิวเคลียร์ในยุคปัจจุบันก็จัดว่าอยู่ในอาวุธประเภทไฟ ในอดีตกาลมีอาวุธอื่นๆที่ทำมาจากธาตุวัตถุที่ต่างกัน อาวุธไฟจะถูกแก้ด้วยอาวุธน้ำซึ่งวิทยาศาสตร์ปัจจุบันยังไม่ทราบ และวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ก็ไม่ทราบเกี่ยวกัอาวุธลมสลาตัน อย่างไรก็ดีดวงวิญญาณไม่สามารถถูกหั่นเป็นชิ้นๆ หรือถูกทำลายด้วยอาวุธชนิดใดได้ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งประดิษฐ์ทางวิทยาศาสตร์แบบไหนก็ตาม

พวก มายาวาที ไม่สามารถอธิบายได้ว่าปัจเจกวิญญาณมามีชีวิตอยู่ได้อย่างไร เนื่องมาจากอวิชชาและถูกพลังแห่งความหลงครอบคลุมเอาไว้จึงเป็นไปไม่ได้ที่จะตัดปัจเจกวิญญาณให้ออกจากดวงวิญญาณสูงสุด เพราะปัจเจกวิญญาณเป็นละอองอณูนิรันดรที่แยกมาจากอภิวิญญาณสูงสุด เพราะว่าเราเป็นปัจเจกละอองวิญญาณอมตะ (สนาตน) จึงมีแนวโน้มที่จะถูกปกคลุมด้วยพลังแห่งความหลงจึงทำให้ขาดความสัมพันธ์กับองค์ภควานฺ ดังเช่นประกายไฟถึงแม้ว่าจะมีคุณสมบัติเหมือนดังไฟแต่มีแนวโน้มที่จะดับมอดเมื่อไฟหมด ใน วราห ปุราณ ได้อธิบายไว้ว่าสิ่งมีชีวิตเป็นละอองอณูที่แยกมาจากองค์ภควานฺ และจะเป็นอยู่เช่นนี้นิรันดร ใน ภควัท-คีตา ก็ได้กล่าวไว้เช่นเดียวกัน ดังนั้นถึงแม้หลังจากที่ได้รับอิสรภาพจากความหลงสิ่งมีชีวิตจะยังคงรักษาบุคลิกภาพของตนเอง ดังเช่นหลักฐานคำสั่งสอนขององค์กฺฤษฺณที่ทรงให้แด่ อรฺชุน และ อรฺชุน ทรงได้รับอิสรภาพด้วยความรู้ที่ได้รับจากองค์กฺฤษฺณ แต่ อรฺชุน ทรงไม่เคยที่จะกลายมาเป็นหนึ่งเดียวกับองค์กฺฤษฺณ