ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ สอง
บทสรุป ภควัท-คีตา
โศลก 9
sañjaya uvāca
evam uktvā hṛṣīkeśaṁ
guḍākeśaḥ paran-tapaḥ
na yotsya iti govindam
uktvā tūṣṇīṁ babhūva ha
evam uktvā hṛṣīkeśaṁ
guḍākeśaḥ paran-tapaḥ
na yotsya iti govindam
uktvā tūṣṇīṁ babhūva ha
สญฺชย อุวาจ
เอวมฺ อุกฺตฺวา หฺฤษีเกศํ
คุฑาเกศห์ ปรนฺ-ตปห์
น โยตฺสฺย อิติ โควินฺทมฺ
อุกฺตฺวา ตูษฺณีํ พภูว ห
เอวมฺ อุกฺตฺวา หฺฤษีเกศํ
คุฑาเกศห์ ปรนฺ-ตปห์
น โยตฺสฺย อิติ โควินฺทมฺ
อุกฺตฺวา ตูษฺณีํ พภูว ห
สญฺชยห์ อุวาจ — สญฺชย กล่าวว่า, เอวมฺ — ดังนั้น, อุกฺตฺวา — ตรัส, หฺฤษีเกศมฺ — แด่องค์กฺฤษฺณ เจ้าแห่งประสาทสัมผัส, คุฑาเกศห์ — อรฺชุน เจ้าแห่งผู้ขจัดอวิชชา, ปรมฺ-ตปห์ — ผู้กำราบศัตรู, น โยตฺเสฺย — ข้าพเจ้าจะไม่ต่อสู้, อิติ — ดังนั้น, โควินฺทมฺ — แด่องค์กฺฤษฺณ ผู้ให้ความสุขแด่ประสาทสัมผัส, อุกฺตฺวา — ตรัส, ตูษฺณีมฺ — นิ่งเงียบ, พภูว — มาเป็น, ห — แน่นอน
คำแปล
สญฺชย
คำอธิบาย
พระราชา ธฺฤตราษฺฏฺร ทรงมีความยินดีมากที่รู้ว่า อรฺชุน ไม่ยอมที่จะรบ และจะหนีออกจากสนามรบเพื่อไปภิกขาจารหาเลี้ยงชีพ แต่ สญฺชย ได้ทำให้ ธฺฤตราษฺฏฺร ทรงผิดหวังอีกครั้งหนึ่งด้วยการกล่าว อรฺชุน ทรงมีความสามารถในการสังหารศัตรู (ปรนฺ-ตปห์ ) ถึงแม้ในตอนนี้ อรฺชุน จะเปี่ยมไปด้วยความเศร้าโศกอันมิบังควรเนื่องจากความรักและความห่วงใยที่มีต่อครอบครัว อรฺชุน ทรงยอมศิโรราบมาเป็นสาวกขององค์กฺฤษฺณพระอาจารย์ทิพย์สูงสุด แสดงให้เห็นว่าในไม่ช้าจะเป็นอิสระจากความเศร้าโศกอันมิควรซึ่งมีผลสืบเนื่องมาจากความรักและความห่วงใยในครอบครัว และจะได้รับแสงสว่างจากความรู้อันสมบูรณ์ในการรู้แจ้งแห่งตนหรือ กฺฤษฺณจิตสำนึก จากนั้น อรฺชุน จะทรงลุกขึ้นมาสู้อย่างแน่นอน ดังนั้นความสุขของ ธฺฤตราษฺฏฺร ทรงถูกลบเลือนหายไปเพราะองค์กฺฤษฺณทรงทำให้ อรฺชุน ได้รับแสงสว่างและจะต่อสู้จนถึงที่สุด