ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สี่

ความรู้ทิพย์

โศลก 11

ye yathā māṁ prapadyante
tāṁs tathaiva bhajāmy aham
mama vartmānuvartante
manuṣyāḥ pārtha sarvaśaḥ
เย ยถา มำ ปฺรปทฺยนฺเต
ตำสฺ ตไถว ภชามฺยฺ อหมฺ
มม วรฺตฺมานุวรฺตนฺเต
มนุษฺยาห์ ปารฺถ สรฺวศห์
เย — ทั้งหมดผู้ซึ่ง, ยถา — ดังที่, มามฺ — แด่ข้า, ปฺรปทฺยนฺเต — ศิโรราบ, ตานฺ — พวกเขา, ตถา — ดังนั้น, เอว — แน่นอน, ภชามิ — ได้รับรางวัล, อหมฺ — ข้า, มม — ของข้า, วรฺตฺม — หนทาง, อนุวรฺตนฺเต — ปฏิบัติตาม, มนุษฺยาห์ — มวลมนุษย์, ปารฺถ — โอ้ โอรสพระนาง ปฺฤถา, สรฺวศห์ — ด้วยประการทั้งปวง

คำแปล

ดั่งที่ทุกคนศิโรราบต่อข้า ข้าให้รางวัลไปตามระดับแห่งการศิโรราบ ทุกๆคนปฏิบัติตามวิถีทางของข้าด้วยประการทั้งปวง โอ้ โอรสพระนาง ปฺฤถา

คำอธิบาย

ทุกคนกำลังเสาะแสวงหาองค์กฺฤษฺณในมุมมองต่างๆแห่งปรากฏการณ์ของพระองค์ องค์กฺฤษฺณบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงรู้แจ้งได้เพียงบางส่วนในรัศมี พฺรหฺม-โชฺยติรฺ อันไร้รูปลักษณ์ของพระองค์ และทรงเป็นอภิวิญญาณที่แผ่กระจายไปทั่ว และทรงประทับอยู่ภายในทุกสิ่งทุกอย่างรวมทั้งภายในละอองปรมาณู แต่สาวกผู้บริสุทธิ์ขององค์กฺฤษฺณเท่านั้นที่จะรู้แจ้งถึงพระองค์อย่างสมบูรณ์บริบูรณ์ ดังนั้นองค์กฺฤษฺณจึงทรงเป็นจุดมุ่งหมายสำหรับทุกคนเพื่อความรู้แจ้ง และทุกๆคนจะได้รับความพึงพอใจตามที่ตนปรารถนาที่จะมีพระองค์ ในโลกทิพย์ก็เช่นเดียวกันองค์กฺฤษฺณทรงตอบสนองต่อสาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์ในท่าทีทิพย์ตามที่สาวกปรารถนาพระองค์ สาวกรูปหนึ่งอาจปรารถนาให้องค์กฺฤษฺณทรงเป็นพระอาจารย์สูงสุด สาวกอีกรูปหนึ่งอาจปรารถนาให้องค์กฺฤษฺณเป็นเพื่อนสนิทของตน สาวกอีกรูปหนึ่งอาจปรารถนาให้องค์กฺฤษฺณเป็นบุตร และสาวกอีกรูปหนึ่งอาจปรารถนาองค์กฺฤษฺณให้เป็นคู่รัก องค์กฺฤษฺณทรงประทานรางวัลแก่สาวกทั้งหลายอย่างเสมอภาค ตามความแรงกล้าแห่งความรักที่แตกต่างกันของสาวกที่มีต่อพระองค์ในโลกวัตถุ ความรู้สึกในการสนองตอบเช่นเดียวกันนี้ก็มีอยู่ และการสนองตอบเช่นนี้องค์ภควานฺทรงแลกเปลี่ยนกับผู้บูชาที่แตกต่างกันอย่างเสมอภาค สาวกผู้บริสุทธิ์ทั้งในโลกนี้และในโลกทิพย์คบหาสมาคมกับองค์กฺฤษฺณเป็นการส่วนตัว และสามารถปฏิบัติตนรับใช้พระองค์เป็นการส่วนตัวจึงได้รับความปลื้มปีติสุขทิพย์ในการรับใช้ด้วยความรักต่อพระองค์ สำหรับ มายาวาที และผู้ที่ต้องการฆ่าชีวิตทิพย์ของตนเองด้วยการทำลายปัจเจกบุคคลของสิ่งมีชีวิตองค์กฺฤษฺณก็ทรงช่วยเช่นกัน ด้วยการดูดพวกเขาให้ไปอยู่ในรัศมีของพระองค์ พวก มายาวาที ไม่ยอมรับองค์ภควานฺผู้เป็นอมตะและมีแต่ความสุขเกษมสำราญ ดังนั้นจึงไม่สามารถรับรสแห่งความปลื้มปีติในการรับใช้ทิพย์ต่อพระองค์เป็นการส่วนตัว หลังจากที่ได้ดับขันธ์ปัจเจกบุคลิกภาพของตนเองบางคนที่ยังไม่สถิตใน มายาวาที อย่างมั่นคงจะกลับมาในสนามวัตถุนี้ ทำกิจกรรมต่างๆเพื่อแสดงออกถึงความปรารถนาที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน พวกนี้ไม่ได้รับการยอมรับให้ไปอยู่ในโลกทิพย์ แต่จะได้รับโอกาสให้มาปฏิบัติอยู่ในโลกวัตถุอีกครั้งหนึ่ง สำหรับผู้ทำงานเพื่อหวังผลทางวัตถุองค์ภควานฺทรงประทานผลที่พวกเขาปรารถนาตามหน้าที่ที่กำหนดไว้ในฐานะ ยชฺเญศฺวร และพวกโยคีผู้ปรารถนาอิทธิฤทธิ์องค์ภควานฺทรงประทานอิทธิฤทธิ์นั้นให้ อีกนัยหนึ่งความสำเร็จของทุกคนขึ้นอยู่กับพระเมตตาขององค์ภควานฺเท่านั้น ขบวนการในวิถีทิพย์ทั้งหมดคือระดับแห่งความสำเร็จที่แตกต่างกันบนเส้นทางเดียวกัน ดังนั้นนอกเสียจากว่าเราจะไปถึงจุดสมบูรณ์สูงสุดแห่งกฺฤษฺณจิตสำนึกความพยายามอื่นๆทั้งหมดถือว่าไม่สมบูรณ์ ดังที่ได้กล่าวไว้ใน ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ (2.3.10) ว่า

อกามห์ สรฺว-กาโม วา
โมกฺษ-กาม อุทาร-ธีห์
ตีเวฺรณ ภกฺติ-โยเคน
ยเชต ปุรุษํ ปรมฺ
“ไม่ว่าเราจะเป็นผู้ที่ไม่มีความปรารถนา (สภาวะของสาวก) หรือปรารถนาผลทางวัตถุทั้งหมด หรือปรารถนาความหลุดพ้นด้วยความพยายามทั้งปวง เราควรบูชาองค์ภควานฺเพื่อความบริบูรณ์ และมาถึงซึ่งจุดสมบูรณ์สูงสุดที่กฺฤษฺณจิตสำนึก”