ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ หก
ธฺยาน-โยค
โศลก 16
nāty-aśnatas tu yogo ’sti
na caikāntam anaśnataḥ
na cāti-svapna-śīlasya
jāgrato naiva cārjuna
na caikāntam anaśnataḥ
na cāti-svapna-śīlasya
jāgrato naiva cārjuna
นาตฺยฺ-อศฺนตสฺ ตุ โยโค ’สฺติ
น ไจกานฺตมฺ อนศฺนตห์
น จาติ-สฺวปฺน-ศีลสฺย
ชาคฺรโต ไนว จารฺชุน
น ไจกานฺตมฺ อนศฺนตห์
น จาติ-สฺวปฺน-ศีลสฺย
ชาคฺรโต ไนว จารฺชุน
น — ไม่เคย, อติ — มากไป, อศฺนตห์ — ของผู้รับประทาน, ตุ — แต่, โยคห์ — เชื่อมสัมพันธ์กับองค์ภควานฺ, อสฺติ — มี, น — ไม่, จ — เช่นกัน, เอกานฺตมฺ — มากไป, อนศฺนตห์ — ไม่ฟุ่มเฟือยในการกิน, น — ไม่, จ — เช่นกัน, อติ — มากไป, สฺวปฺน-ศีลสฺย — ของผู้นอน, ชาคฺรตห์ — หรือผู้ที่ตื่นตอนกลางคืนมากเกินไป, น — ไม่, เอว — แน่นอน, จ — และ, อรฺชุน — โอ้ อรฺชุน
คำแปล
โอ้
คำอธิบาย
การประมาณการกินและการนอนได้แนะนำไว้ ณ ที่นี้ สำหรับโยคีการกินมากเกินไปนั้นหมายถึงกินเกินความจำเป็นที่จะดำรงรักษาร่างกายและวิญญาณไว้ด้วยกัน ไม่มีความจำเป็นที่มนุษย์ต้องกินสัตว์เพราะมีอาหารมากมาย เช่น เมล็ดข้าวต่างๆ ผัก ผลไม้ และนม อาหารง่ายๆเหล่านี้จัดอยู่ในระดับแห่งความดีตาม ภควัท-คีตา อาหารที่ทำจากสัตว์จัดอยู่ในระดับอวิชชา ฉะนั้นพวกที่ชอบกินเนื้อสัตว์ ชอบดื่มสุรา ชอบเสพสิ่งเสพติด และกินอาหารที่ไม่ถวายให้องค์กฺฤษฺณก่อนจะได้รับความทุกข์จากวิบากกรรม เพราะกินแต่ของที่เป็นพิษทั้งนั้น ภุญฺชเต เต ตฺวฺ อฆํ ปาปา เย ปจนฺตฺยฺ อาตฺม-การณาตฺ ผู้ใดที่กินเพื่อความสุขของประสาทสัมผัส หรือปรุงอาหารสำหรับตนเองไม่ถวายอาหารให้องค์กฺฤษฺณจะกินแต่ความบาปเท่านั้น ผู้ที่กินความบาปและกินเกินกว่าที่กำหนดไว้สำหรับตนไม่สามารถปฏิบัติโยคะได้อย่างสมบูรณ์ วิธีที่ดีที่สุดคือกินเฉพาะ ปฺรสาทมฺ อาหารที่เหลือหลังจากการถวายให้องค์กฺฤษฺณแล้ว บุคคลในกฺฤษฺณจิตสำนึกไม่กินอะไรที่ไม่ถวายให้องค์กฺฤษฺณก่อน ฉะนั้นบุคคลในกฺฤษฺณจิตสำนึกจึงสามารถบรรลุถึงความสมบูรณ์ในการปฏิบัติโยคะ ผู้ที่อดอาหารแบบฝืนธรรมชาติ คิดค้นวิธีการอดอาหารขึ้นมาเองไม่สามารถฝึกปฏิบัติโยคะได้ บุคคลในกฺฤษฺณจิตสำนึกอดอาหารตามที่พระคัมภีร์ได้แนะนำไว้ และไม่อดอาหารหรือกินมากเกินความจำเป็น ดังนั้นเขาจึงสามารถฝึกปฏิบัติโยคะได้ ผู้ที่กินมากเกินความจำเป็นจะฝันมากในขณะหลับ ดังนั้นจึงต้องนอนมากเกินความจำเป็น เราไม่ควรนอนมากกว่าหกชั่วโมงต่อวัน ผู้ที่นอนมากกว่าหกชั่วโมงในยี่สิบสี่ชั่วโมงแน่นอนว่าจะถูกอิทธิพลของระดับอวิชชาครอบงำ บุคคลผู้อยู่ในระดับอวิชชาจะมีความเกียจคร้านและชอบนอนมาก บุคคลเช่นนี้จะไม่สามารถปฏิบัติโยคะได้