ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หก

ธฺยาน-โยค

โศลก 3

ārurukṣor muner yogaṁ
karma kāraṇam ucyate
yogārūḍhasya tasyaiva
śamaḥ kāraṇam ucyate
อารุรุกฺโษรฺ มุเนรฺ โยคํ
กรฺม การณมฺ อุจฺยเต
โยคารูฒสฺย ตไสฺยว
ศมห์ การณมฺ อุจฺยเต
อารุรุกฺโษห์ — ผู้ที่เพิ่งเริ่มโยคะ, มุเนห์ — ของนักปราชญ์, โยคมฺ — ระบบโยคะแปดระดับ, กรฺม — งาน, การณมฺ — วิถีทาง, อุจฺยเต — กล่าวว่า, โยค — โยคะแปดระดับ, อารูฒสฺย — ของผู้ได้รับแล้ว, ตสฺย — ของเขา, เอว — แน่นอน, ศมห์ — หยุดกิจกรรมทางวัตถุทั้งหมด, การณมฺ — วิถีทาง, อุจฺยเต — กล่าวว่า

คำแปล

สำหรับผู้เริ่มต้นในระบบโยคะแปดระดับกล่าวไว้ว่า การทำงานคือวิถีทาง และสำหรับผู้ที่พัฒนาในโยคะแล้วกล่าวไว้ว่า การหยุดกิจกรรมทางวัตถุทั้งหมดคือวิถีทาง

คำอธิบาย

วิธีการเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างตัวเรากับองค์ภควานฺเรียกว่า โยคะ อาจเปรียบเทียบได้กับขั้นบันไดเพื่อบรรลุถึงความรู้แจ้งทิพย์สูงสุด ขั้นบันไดนี้เริ่มต้นจากสภาวะวัตถุต่ำสุดของสิ่งมีชีวิต และสูงขึ้นไปจนถึงความรู้แจ้งแห่งตนอย่างสมบูรณ์ในชีวิตทิพย์ที่บริสุทธิ์ ตามระดับแห่งความเจริญก้าวหน้าส่วนต่างๆของขั้นบันไดมีชื่อเรียกต่างกัน แต่รวมกันทั้งหมดเป็นขั้นบันไดที่สมบูรณ์เรียกว่าโยคะ และอาจแบ่งออกเป็นสามส่วนคือ ชฺญาน-โยค, ธฺยาน-โยค และ ภกฺติ-โยค ขั้นแรกของบันไดเรียกว่าระดับ โยคารุรุกฺษุ และขั้นสูงสุดเรียกว่า โยคารูฒ

เกี่ยวกับระบบโยคะแปดระดับนั้นเป็นการพยายามขั้นต้นเพื่อเข้าไปสู่สมาธิด้วยหลักธรรมแห่งชีวิต และฝึกปฏิบัติท่านั่งต่างๆ (ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการบริหารร่างกาย) ถือว่าเป็นกิจกรรมทางวัตถุเพื่อหวังผล กิจกรรมเช่นนี้ทั้งหมดจะนำให้บรรลุความสมดุลทางจิตใจอย่างสมบูรณ์เพื่อควบคุมประสาทสัมผัส เมื่อประสบความสำเร็จในการฝึกสมาธิเขาจะหยุดกิจกรรมทั้งหมดที่รบกวนจิตใจ

อย่างไรก็ดีบุคคลในกฺฤษฺณจิตสำนึกสถิตในระดับสมาธิตั้งแต่ตอนเริ่มต้น เนื่องจากเขาระลึกถึงองค์กฺฤษฺณเสมอ และปฏิบัติรับใช้องค์กฺฤษฺณอยู่ตลอดเวลาซึ่งพิจารณาว่าหยุดกิจกรรมทางวัตถุทั้งหมดโดยปริยาย