ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ เจ็ด

ความรู้แห่งสัจธรรม

โศลก 26

vedāhaṁ samatītāni
vartamānāni cārjuna
bhaviṣyāṇi ca bhūtāni
māṁ tu veda na kaścana
เวทาหํ สมตีตานิ
วรฺตมานานิ จารฺชุน
ภวิษฺยาณิ จ ภูตานิ
มำ ตุ เวท น กศฺจน
เวท — รู้, อหมฺ — ข้า, สมตีตานิ — ผ่านไปอย่างสมบูรณ์, วรฺตมานานิ — ปัจจุบัน, จ — และ, อรฺชุน — โอ้ อรฺชุน, ภวิษฺยาณิ — อนาคต, จ — เช่นกัน, ภูตานิ — มวลชีวิต, มามฺ — ข้า, ตุ — แต่, เวท — รู้, น — ไม่, กศฺจน — ผู้ใด

คำแปล

โอ้ อรฺชุน ในฐานะที่เป็นองค์ภควานฺ ข้ารู้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในอดีต ทุกสิ่งทุกอย่างที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบัน และทุกสิ่งทุกอย่างที่จะเกิดขึ้น ข้ายังรู้มวลชีวิต แต่สำหรับตัวข้าไม่มีผู้ใดรู้

คำอธิบาย

ณ ที่นี้คำถามเกี่ยวกับบุคลิกภาพและไร้บุคลิกภาพได้กล่าวไว้อย่างชัดเจน หากรูปลักษณ์ขององค์ภควานฺ กฺฤษฺณเป็น มายา หรือเป็นวัตถุจริงดังที่พวกไม่เชื่อในรูปลักษณ์พิจารณา พระองค์ก็ทรงเหมือนกับสิ่งมีชีวิตทั่วไปคือ ทรงมีการเปลี่ยนร่างและลืมทุกสิ่งทุกอย่างเกี่ยวกับอดีตชาติ ผู้ใดที่มีร่างวัตถุจะไม่สามารถระลึกถึงหรือจำชาติก่อนได้ ไม่สามารถทำนายชาติในอนาคตของตนเองได้ และก็ไม่สามารถทำนายผลกรรมของตนจากชาตินี้ ดังนั้นจึงไม่สามารถรู้ว่าอะไรได้เกิดขึ้นในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต นอกจากเป็นอิสระหลุดพ้นจากมลทินทางวัตถุ ฉะนั้นจะไม่สามารถรู้อดีต ปัจจุบัน และอนาคตได้

องค์ศฺรี กฺฤษฺณทรงไม่เหมือนกับมนุษย์ปุถุชนธรรมดา ทรงตรัสอย่างชัดเจนว่าพระองค์ทรงทราบว่าอะไรได้เกิดขึ้นในอดีต อะไรกำลังเกิดขึ้นในปัจจุบัน และอะไรจะเกิดขึ้นในอนาคตอย่างสมบูรณ์ ในบทที่สี่เราพบว่าองค์กฺฤษฺณทรงจำได้ว่าทรงสั่งสอนสุริยเทพองค์ วิวสฺวานฺ เป็นล้านๆปีในอดีต องค์กฺฤษฺณทรงรู้ทุกๆชีวิตเพราะพระองค์สถิตภายในหัวใจของทุกชีวิตในรูปอภิวิญญาณ แต่ถึงแม้ว่าทรงประทับในทุกชีวิตในรูปอภิวิญญาณ และทรงปรากฏในรูปขององค์ภควานฺ ผู้ด้อยปัญญาแม้สามารถรู้แจ้ง พฺรหฺมนฺ ที่ไร้รูปลักษณ์แต่จะไม่สามารถรู้แจ้งองค์ศฺรี กฺฤษฺณว่าทรงเป็นองค์ภควานฺ แน่นอนว่าร่างทิพย์ของศฺรี กฺฤษฺณไม่มีวันสูญสลาย พระองค์ทรงเหมือนกับดวงอาทิตย์และ มายา เหมือนกับก้อนเมฆ ในโลกวัตถุเราเห็นว่ามีดวงอาทิตย์และมีหมู่เมฆ ดวงดาว และดาวเคราะห์ต่างๆ หมู่เมฆอาจปกคลุมท้องฟ้าทั้งหมดได้ชั่วขณะแต่การปกคลุมเช่นนี้ปรากฏเฉพาะกับสายตาที่มีขีดจำกัดของพวกเราเท่านั้น ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และดวงดาวต่างๆอันที่จริงไม่ถูกปกคลุม ในทำนองเดียวกัน มายา ไม่สามารถปกคลุมองค์ภควานฺได้ด้วยพลังงานเบื้องสูง พระองค์ทรงไม่ปรากฏต่อบุคคลในระดับชั้นปัญญาน้อย ดังที่ได้กล่าวไว้ในโศลกสามของบทนี้ว่าจากจำนวนมนุษย์หลายต่อหลายล้านคน มีบางคนพยายามเพื่อความสมบูรณ์ในชีวิตมนุษย์นี้ และจากหลายพันคนของผู้สมบูรณ์เช่นนี้น้อยคนนักที่จะเข้าใจว่าองค์กฺฤษฺณ คือใคร หากเขามีความสมบูรณ์ด้วยการรู้แจ้ง พฺรหฺมนฺ อันไร้รูปลักษณ์หรือ ปรมาตฺมา ภายในหัวใจของทุกคน เขาจะไม่สามารถเข้าใจว่าศฺรี กฺฤษฺณคือองค์ภควานฺ หากเขาไม่มาอยู่ในกฺฤษฺณจิตสำนึก