ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ เจ็ด

ความรู้แห่งสัจธรรม

โศลก 8

raso ’ham apsu kaunteya
prabhāsmi śaśi-sūryayoḥ
praṇavaḥ sarva-vedeṣu
śabdaḥ khe pauruṣaṁ nṛṣu
รโส ’หมฺ อปฺสุ เกานฺเตย
ปฺรภาสฺมิ ศศิ-สูรฺยโยห์
ปฺรณวห์ สรฺว-เวเทษุ
ศพฺทห์ เข เปารุษํ นฺฤษุ
รสห์ — รส, อหมฺ — ข้า, อปฺสุ — ในน้ำ, เกานฺเตย — โอ้ โอรสพระนาง กุนฺตี, ปฺรภา — แสง, อสฺมิ — ข้าเป็น, ศศิ-สูรฺยโยห์ — ของดวงจันทร์และดวงอาทิตย์, ปฺรณวห์ — อักษรสาม ตัว อ-อุ-มฺ, สรฺว — ในทั้งหมด, เวเทษุ — คัมภีร์พระเวท, ศพฺทห์ — คลื่นเสียง, เข — ในอากาศ, เปารุษมฺ — ความสามารถ, นฺฤษุ — ในมนุษย์

คำแปล

โอ้ โอรสพระนาง กุนฺตี ข้าคือรสของน้ำ คือแสงของดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ คือคำว่า โอํ ในบทมนต์พระเวท คือเสียงในอากาศ และคือความสามารถในมนุษย์

คำอธิบาย

โศลกนี้อธิบายว่าองค์ภควานฺทรงแผ่กระจายไปทั่วด้วยพลังงานวัตถุและพลังงานทิพย์อันหลากหลายได้อย่างไร องค์ภควานฺทรงสามารถสำเหนียกในเบื้องต้นได้ด้วยพลังงานต่างๆของพระองค์ ด้วยวิธีนี้จึงได้รับการรู้แจ้งว่าพระองค์ทรงไร้รูปลักษณ์ดังเช่นเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์ ทรงเป็นบุคคลและสำเหนียกได้ด้วยพลังงานที่แผ่กระจายไปทั่วคือแสงอาทิตย์ ฉะนั้นถึงแม้ว่าองค์ภควานฺทรงประทับอยู่ที่พระตำหนักนิรันดรเราสำเหนียกถึงพระองค์ได้ด้วยพลังงานที่แผ่กระจายไปทั่ว รสของน้ำเป็นสารที่มีฤทธิ์ ในน้ำไม่มีใครชอบดื่มน้ำทะเลเพราะว่ารสของน้ำไปผสมกับเกลือ เสน่ห์ของน้ำขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ของรส รสที่บริสุทธิ์นี้คือหนึ่งในพลังงานของพระองค์ มายาวาที สำเหนียกได้ว่าองค์ภควานฺว่าทรงปรากฏอยู่ในน้ำด้วยรส และสาวกสรรเสริญพระองค์ที่ทรงพระเมตตาส่งน้ำที่มีรสชาติเพื่อขจัดความกระหายของมนุษย์ นี่คือวิธีการสำเหนียกองค์ภควานฺในเชิงปฏิบัติจะไม่มีข้อขัดแย้งระหว่างลัทธิที่เชื่อว่ามีบุคคลและที่เชื่อว่าไม่มีบุคคล ผู้ที่รู้จักพระองค์ทราบดีว่าแนวคิดไม่มีบุคคลและแนวคิดว่ามีบุคคลปรากฏอยู่ควบคู่กันไปในทุกสิ่งทุกอย่างจึงไม่มีข้อขัดแย้ง ดังนั้นองค์ ไจตนฺย ทรงสถาปนาหลักธรรม อจินฺตฺย เภท และ อเภท-ตตฺตฺว อันประเสริฐว่าเป็นทั้งหนึ่งเดียวและแตกต่างควบคู่กันไป

แสงของดวงอาทิตย์และดวงจันทร์เดิมทีสาดส่องออกมาจาก พฺรหฺม-โชฺยติรฺ ซึ่งเป็นรัศมีอันไร้รูปลักษณ์ขององค์ภควานฺเช่นเดียวกัน ปฺรณว หรือเสียงทิพย์แห่ง โอํ การ ที่เริ่มต้นมนต์พระเวททุกบทเป็นคำถวายพระพรชัยมงคลแด่องค์ภควานฺ เนื่องจากพวกไม่เชื่อในรูปลักษณ์กลัวการถวายพระพรชัยมงคลแด่องค์ภควานฺด้วยพระนามอันมากมายขององค์กฺฤษฺณจึงชอบคลื่นเสียงทิพย์ โอํ-การ มากกว่า แต่พวกเขาไม่รู้แจ้งว่า โอํ-การ เป็นเสียงแทนองค์กฺฤษฺณ อาณาเขตของกฺฤษฺณจิตสำนึกแผ่กระจายไปทุกหนทุกแห่งผู้รู้กฺฤษฺณจิตสำนึกเป็นผู้ได้รับพร พวกที่ไม่รู้จักองค์กฺฤษฺณจะอยู่ในความหลง ดังนั้นความรู้แห่งกฺฤษฺณคือความหลุดพ้นและความไม่รู้พระองค์คือพันธนาการ