ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ แปด

การบรรลุถึงองค์ภควานฺ

โศลก 26

śukla-kṛṣṇe gatī hy ete
jagataḥ śāśvate mate
ekayā yāty anāvṛttim
anyayāvartate punaḥ
ศุกฺล-กฺฤษฺเณ คตี หฺยฺ เอเต
ชคตห์ ศาศฺวเต มเต
เอกยา ยาตฺยฺ อนาวฺฤตฺติมฺ
อนฺยยาวรฺตเต ปุนห์
ศุกฺล — แสงสว่าง, กฺฤษฺเณ — และความมืด, คตี — วิธีการจากไป, หิ — แน่นอน, เอเต — ทั้งสอง, ชคตห์ — ของโลกวัตถุ, ศาศฺวเต — ของคัมภีร์พระเวท , มเต — ในความเห็น, เอกยา — ของผู้หนึ่ง, ยาติ — ไป, อนาวฺฤตฺติมฺ — ไม่มีการกลับ, อนฺยยา — ของอีกผู้หนึ่ง, อาวรฺตเต — กลับมา, ปุนห์ — อีกครั้งหนึ่ง

คำแปล

ตามความเห็นของคัมภีร์พระเวทมีวิธีในการจากโลกนี้ไปสองวิธี วิธีที่หนึ่งจากไปในแสงสว่าง และอีกวิธีหนึ่งจากไปในความมืด เมื่อผู้ใดจากไปในแสงสว่างเขาไม่ต้องกลับมา แต่เมื่อผู้ใดจากไปในความมืดเขาจะกลับมา

คำอธิบาย

เกี่ยวกับการจากไปและการกลับมานี้ อาจารฺย วิทฺยาภูษณ ได้อ้างอิงจาก ฉานฺโทคฺย อุปนิษทฺ (5.10.3-5) ว่าพวกที่ทำงานเพื่อผลทางวัตถุและพวกที่คาดคะเนทางปรัชญาจะไปๆมาๆอยู่เสมอตั้งแต่สมัยดึกดำบรรพ์ อันที่จริงพวกนี้ไม่บรรลุถึงความหลุดพ้นสูงสุดเพราะว่าไ่ม่ได้ศิโรราบต่อองค์กฺฤษฺณ