สำรวจกองทัพที่สมรภูมิคุรุคเชทระ
โศลก 11
อยะเนชุ ชะ สารเวชุ
ยะทฺา-บฺากัม อวัสทิฺทาฮฺ
บีฺชมัม เอวาบิฺรัคชันทุ
บฺะวันทะฮ สารวะ เอวะ ฮิฺ
อยะเนชฺุ - ในจุดยุทธศาสตร์, ชะฺ - เช่นกัน, สารเวชฺุ - ทุกหนทุกแห่ง, ยะทฺา-บฺากัมฺ - จัดทัพแตกต่างกัน, อวัสทิฺทาฮฺ - สถิต, บีฺชมัมฺ - แด่พระอัยกาบีฺชมะ, เอวะฺ - แน่นอน, อบิฺรัคชันทฺุ - ควรให้การสนับสนุน, บฺะวันทะฮฺ - ท่าน, สารเวฺ - ตามลำดับทั้งหมด, เอวะ ฮิฺ - แน่นอน
คำแปลฺ
บัดนี้ พวกท่านทั้งหลายต้องช่วยให้การสนับสนุนพระอัยกาบีฺชมะอย่างเต็มที่ โดยอยู่ในตำแหน่งจุดยุทธศาสตร์ทางเข้าไปสู่กองทัพ
คำอธิบายฺ
หลังจากสรรเสริญพลังอำนาจของบฺีชมะแล้ว ดุรโยดฺะนะทรงพิจารณาว่านักรบคนอื่น ๆ อาจคิดว่าตนเองมีความสำคัญน้อย จึงตรัสแบบนักการทูตเพื่อปรับสถานการณ์ด้วยคำพูดที่กล่าวมาแล้ว โดยเน้นว่าบีฺชมะเดวะทรงเป็นวีรบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดอย่างไม่ต้องสงสัยแต่ว่าทรงมีอายุมากแล้ว ฉะนั้น ทุกคนต้องตระหนักเป็นพิเศษที่จะปกป้องท่านจากรอบด้าน ขณะที่สู้รบกันอย่างเต็มที่อยู่ด้านหนึ่งศัตรูอาจจะฉวยโอกาสจากด้านอื่น ฉะนั้น ตรงนี้เป็นสิ่งสำคัญ คือวีรบุรุษท่านอื่น ๆ ไม่ควรออกห่างจากตำแหน่งยุทธศาสตร์จนให้ศัตรูทะลวงเข้ามาในกองทัพได้ ดุรโยดฺะนะทรงมีความรู้สึกอย่างชัดเจนว่าชัยชนะของคุรุขึ้นอยู่กับการปรากฏกายของบีฺชมะเดวะ และมั่นใจในการสนับสนุนอย่างเต็มที่ของบีฺชมะเดวะและโดรณาชารยะในสนามรบ เพราะเห็นแล้วว่าทั้งสองท่านมิได้เอ่ยปากแม้แต่คำเดียวขณะที่โดรพะดีภรรยาของอารจุนะขอร้องในสภาวะที่ต้องการความช่วยเหลือ นางได้ขอความเป็นธรรมขณะถูกเปลื้องผ้าออกต่อหน้าที่ชุมนุมของยอดขุนพลทั้งหลาย แม้ทราบว่ายอดขุนพลทั้งสองท่านมีใจรักพาณดะวะแต่ดุรโยดฺะนะทรงยังหวังว่าทั้งสองท่านจะสลัดความรักออกไปทั้งหมดเหมือนกับที่ท่านทั้งสองได้ทำตอนที่เล่นเกมการพนันกัน