ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หนึ่ง

สำรวจกองทัพที่สมรภูมิคุรุคเชทระ

โศลก 15

พานชะจันยัม ฮริชีเคโช
เดวะดัททัม ดฺะนันจะยะฮฺ

พะอุณดรัม ดัดฺโม มะฮา-ชังคัฺม
บีฺมะ-คารมา วริโคดะระฮฺ

พานชะจันยัมฺ  -  หอยสังข์ชื่อพานชะจันยะ, ฮริชีคะ-อีชะฮฺ  -  ฮริชีเคชะ(คริชณะองค์ภควานผู้กำกับประสาทสัมผัสของสาวก), เดวะดัททัมฺ  -  หอยสังข์ชื่อเดวะดัททะ, ดฺะนัม-จะยะฮฺ  -  ดฺะนันจะยะ (อารจุนะผู้ชนะความรวย), พะอุณดรัมฺ  -  หอยสังข์ชื่อพะอุณดระ, ดัดฮโมฺ  -  เป่า, มะฮา-ชังคัฺมฺ  -  หอยสังข์ยอดเยี่ยม, บีฺมะ-คารมาฺ  -  ผู้ปฏิบัติงานที่ใช้พลังมหาศาล, วริคะ-อุดะระฮฺ  -  ผู้ที่รับประทานอาหารจุ (บีฺมะ)

คำแปลฺ

องค์ชรีคริชณะทรงเป่าหอยสังข์ของพระองค์ชื่อ  พานชะจันยะ  อารจุนะทรงเป่าหอยสังข์ชื่อ  เดวะดัททะ  และบีฺมะผู้รับประทานอาหารมากและปฏิบัติงานที่ใช้พลังงานมหาศาลได้ทรงเป่าหอยสังข์อันยอดเยี่ยมชื่อ  พะอุณดระ

คำอธิบายฺ

โศลกนี้  องค์ชรีคริชณะทรงมีอีกพระนามหนึ่งว่า  ฮริชีเคชะ  เนื่องจากทรงเป็นเจ้าของประสาทสัมผัสทั้งหมด  สิ่งมีชีวิตเป็นละอองอณูของพระองค์  ฉะนั้น  ประสาทสัมผัสของสิ่งมีชีวิตทั้งหมดก็เป็นละอองอณูของประสาทสัมผัสของพระองค์เช่นกันผู้ไม่เชื่อในรูปลักษณ์  ไม่สามารถยอมรับประสาทสัมผัสของสิ่งมีชีวิต  ดังนั้น  พวกเขากระตือรือร้นที่จะอธิบายว่า  สิ่งมีชีวิตทั้งหมดไม่มีประสาทสัมผัส  หรือไม่มีรูปลักษณ์องค์ภควานทรงสถิตอยู่ในหัวใจของมวลชีวิต  และกำกับประสาทสัมผัสของพวกเขาแต่การกำกับของพระองค์ขึ้นอยู่กับการศิโรราบของสิ่งมีชีวิต  ในกรณีของสาวกผู้บริสุทธิ์พระองค์ทรงควบคุมประสาทสัมผัสโดยตรง  ณ  สมรภูมิคุรุคเชทระ  องค์ภควานทรงควบคุมประสาทสัมผัสทิพย์ของอารจุนะโดยตรง  ดังนั้น  ฮริชีเคชะทรงเป็นพระนามของพระองค์โดยเฉพาะ  องค์ภควานทรงมีพระนามแตกต่างกันตามกิจกรรมอันหลากหลายของพระองค์  ตัวอย่างเช่น  ทรงพระนามว่า  มะดํุสูดะนะ  เนื่องจากทรงสังหารมารชื่อมะดํุ  ทรงพระนามว่าโกวินดะ  เนื่องจากทรงให้ความสุขแก่ฝูงวัวและประสาทสัมผัสทรงพระนามว่า  วาสุเดวะ  เนื่องจากทรงเป็นบุตรของวะสุเดวะ  ทรงพระนามว่า  เดวะคี-นันดะนะ  เนื่องจากทรงยอมรับให้พระนางเดวะคีเป็นพระมารดา  ทรงพระนามว่ายะโชดา-นันดะนะ  เนื่องจากทรงให้รางวัลลีลาวัยเด็กของพระองค์แด่พระนางยะโชดาที่วรินดาวะนะ  ทรงพระนามว่า  พารทฺะ-สาระทิฺ  เนื่องจากพระองค์ทรงปฏิบัติงานเป็นสารถีของพระสหายอารจุนะ  ในทำนองเดียวกัน  ทรงพระนามว่า  ฮริชีเคชะ  เนื่องจากทรงให้คำชี้แนะแก่อารจุนะที่สนามรบคุรุคเชทระ

อารจุนะทรงได้ชื่อว่าดฺะนันจะยะในโศลกนี้  เนื่องจากทรงช่วยพระเชษฐาไปนำเอาทรัพย์สมบัติมาเมื่อมีความจำเป็นสำหรับกษัตริย์  เพื่อนำมาใช้จ่ายในพิธีบูชาต่าง  ๆ  ทำนองเดียวกันบีฺมะได้ชื่อว่าวริโคดะระ  เนื่องจากทรงสามารถรับประทานอาหารได้อย่างมากมายและสามารถปฏิบัติงานที่ใช้พลังมหาศาล  เช่น  การสังหารมารชื่อฮิดิมบะ  ฉะนั้นหอยสังข์ที่ฝ่ายพาณดะวะแต่ละท่านเป่า  เริ่มจากชรีคริชณะ  เป็นการให้ขวัญกำลังใจมากแก่ทหารในการรบ  ฝ่ายตรงข้ามไม่ได้รับความเชื่อมั่นเช่นนี้เพราะผู้กำกับสูงสุดคริชณะหรือเทพธิดาแห่งโชคลาภทรงมิได้อยู่ฝ่ายนี้  ดังนั้น  ชะตากรรมได้กำหนดไว้แล้วว่า  พวกดุระโยดฺะนะจะต้องพ่ายแพ้ในสมรภูมินี้  และนี่คือสาส์นที่ประกาศจากเสียงของสังข์