ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หนึ่ง

สำรวจกองทัพที่สมรภูมิคุรุคเชทระ

โศลก 24

สันจะยะ อุวาชะฺ
เอวัม อุคโท ฮริชีเคโช
กุดาเคเชนะ บฺาระทะฺ

เสนะโยร อุบฺะโยร มัดฺเย
สทฺาพะยิทวา ระโทฺททะมัมฺ

สันจะยะฮ อุวาชะฺ  -  สันจะยะกล่าว, เอวัมฺ  -  ดังนั้น, อุคทะฮฺ  -  ตรัส, ฮริชีเคชะฮฺ  -  ชรีคริชณะ, กุดาเคเชนะฺ  -  โดยอารจุนะ, บฺาระทะฺ  -  โอ้ ผู้สืบราชวงค์บฺาระทะ, เสนะโยฮฺ  -  ของกองทัพ, อุบฺะโยฮฺ  -  ทั้งสองฝ่าย, มัดฺเยฺ  -  อยู่ท่ามกลาง, สทฺาพะยิทวาฺ  -  วาง, ระทฺะ-อุททะมัมฺ  -  ราชรถที่สวยที่สุด

คำแปลฺ

สันจะยะกล่าวว่า  โอ้  ผู้สืบราชวงศ์บฺาระทะ  หลังจากที่ได้ยินอารจุนะตรัสแล้วองค์ชรีคริชณะทรงขับราชรถอันสง่างามไปอยู่  ณ  ท่ามกลางกองทัพทั้งสองฝ่าย

คำอธิบายฺ

โศลกนี้ได้กล่าวถึงอารจุนะว่าเป็นกุดาเคชะ  กุดาคาฺ  หมายถึงการนอนหลับและผู้ที่ชนะการนอนเรียกว่า  กุดาเคชะฺ  การนอนหมายถึงอวิชชา  ดังนั้น  อารจุนะทรงเอาชนะทั้งการนอนและอวิชชา  อันเนื่องมาจากมิตรภาพที่มีต่อคริชณะ  ในฐานะที่เป็นสาวกชั้นเยี่ยม  อารจุนะทรงไม่สามารถลืมคริชณะได้แม้แต่เสี้ยววินาทีเดียว  เพราะนี่คือธรรมชาติของสาวก  ไม่ว่าในยามตื่นหรือยามหลับสาวกขององค์ภควานจะไม่สามารถว่างเว้นจากการระลึกถึงพระนาม  รูปลักษณ์  คุณสมบัติ  และลีลาของคริชณะ  ดังนั้นสาวกของคริชณะสามารถเอาชนะทั้งการนอนและอวิชชาได้  ด้วยการระลึกถึงคริชณะอยู่เสมอ  เช่นนี้เรียกว่า  คริชณะจิตสำนึกหรือ  สมาดิฺฺ  ในฐานะที่เป็นฮริชีเคชะหรือผู้กำกับประสาทสัมผัสและจิตใจของทุก  ๆ  ชีวิต  ชรีคริชณะทรงเข้าใจจุดมุ่งหมายของอารจุนะที่ทรงให้นำราชรถไปยังท่ามกลางกองทัพทั้งสอง  พระองค์ทรงปฏิบัติตามและตรัสดังต่อไปนี้