ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หนึ่ง

สำรวจกองทัพที่สมรภูมิคุรุคเชทระ

โศลก 28

อารจุนะ อุวาชะฺ
ดริชทะเวมัม สวะ-จะนัม คริชณะ
ยุยุทสุม สะมุพัสทิฺทัมฺ

สีดันทิ มะมะ กาทราณิ
มุคัฺม ชะ พะริชุชยะทิฺ

อารจุนะฮ อุวาชะฺ  -  อารจุนะตรัส, ดริชทวาฺ  -  หลังจากเห็น, อิมัมฺ  -  ทั้งหมดนี้, สวะ-จะนัมฺ  -  เพื่อนร่วมชาติ, คริชณะฺ  -  โอ้ คริชณะ, ยุยุทสุมฺ  -  ทั้งหมดอยู่ในจิตวิญญาณแห่งการสู้รบ, สะมุพัสทิฺทัมฺ  -  ปรากฏอยู่, สีดันทิฺ  -  สั่น, มะมะฺ  -  ของข้า, กาทราณิฺ  -  แขนขา, มุคัฺมฺ  -  ปาก, ชะฺ  -  ด้วยเหมือนกัน, พาริชุชยะทิฺ  -  แห้งผาก

คำแปลฺ

อารจุนะตรัสว่า  โอ้  คริชณะที่รัก  การที่เห็นสหายและญาติ  ๆ  ปรากฏอยู่ต่อหน้าด้วยวิญญาณแห่งการสู้รบเช่นนี้  ข้ารู้สึกว่าแขนขาสั่นไปหมด  และปากแห้งผากลง

คำอธิบายฺ

ผู้ใดก็ตามที่อุทิศตนเสียสละอย่างจริงใจต่อองค์ภควาน  จะมีคุณสมบัติดี  ๆทั้งหมดที่มีอยู่ในผู้มีคุณธรรม  หรือในเทวดา  แต่ผู้ที่ไม่ใช่สาวกไม่ว่าจะมีคุณสมบัติทางวัตถุมากเพียงใด  จากการศึกษาและวัฒนธรรม  จะขาดคุณธรรม  ฉะนั้น  หลังจากที่อารจุนะทรงเห็นเพื่อนร่วมชาติ  สหาย  และญาติ  ๆ  ที่สมรภูมิ  จิตใจรู้สึกตื้นตันไปด้วยความเมตตาสงสารต่อผู้ที่ตัดสินใจมาสู้รบกันเอง  สำหรับเหล่าทหารของพระองค์เองอารจุนะทรงรู้สึกมีความสงสารตั้งแต่ต้น  แต่ยังทรงมีความเมตตาสงสารแม้แต่ทหารของฝ่ายตรงข้ามที่เห็นความตายของพวกเขาใกล้เข้ามา  ขณะทรงคิดเช่นนี้แขนขารู้สึกสั่นรัว  ปากแห้งผาก  ตื่นตระหนกที่ได้เห็นวิญญาณแห่งการต่อสู้ของพวกเขา  อันที่จริงกองทัพทั้งสองฝ่ายเป็นญาติทางสายเลือดเดียวกัน  แล้วจะมาฆ่ากันเองเช่นนี้  ทำให้สาวกเช่นอารจุนะทรงรู้สึกตื้นตันใจ  แม้ไม่ได้กล่าวไว้  ณ  ที่นี้  เราก็สามารถเห็นภาพได้อย่างง่าย  ๆ  ว่า  ไม่เพียงแต่แขนขาสั่นและปากแห้งเท่านั้น  แต่ว่ายังทรงร่ำไห้ด้วยความเมตตาสงสาร  ลักษณะอาการของอารจุนะเช่นนี้ทรงมิใช่เกิดขึ้นจากความอ่อนแอ  แต่เนื่องด้วยหัวใจที่อ่อนโยนซึ่งเป็นลักษณะแห่งสาวกผู้บริสุทธิ์ขององค์ภควาน  จึงได้กล่าวไว้ว่า

ยัสยาสทิ บัฺคธิร บฺะกะวะทิ อคินชะนา
สารไวร กุไณส ทะทระ สะมาสะเท สุราฮฺ

ฮะราพ อบัฺคทัสยะ คุโท มะฮัด-กุณา
มะโน-ระเทฺนาสะทิ ดฺาวะโท บะฮิฮฺ

“ผู้ที่อุทิศตนเสียสละอย่างแน่วแน่มั่นคงต่อบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าจะมีคุณสมบัติที่ดีทั้งหมดของเหล่าเทวดา  แต่ผู้ที่ไม่ใช่สาวกขององค์ภควานซึ่งมีแต่คุณสมบัติทางวัตถุจะมีคุณค่าเพียงเล็กน้อย  เพราะจะวุ่นวายอยู่ในระดับจิตใจ  และแน่นอนว่าจะไปหลงเสน่ห์ยั่วยวนของพลังงานวัตถุ”  (บฺากะวะธัมฺ  5.18.12  )