สำรวจกองทัพที่สมรภูมิคุรุคเชทระ
โศลก 3
พัชไยทาม พาณดุ-พุทราณาม
อาชารยะ มะฮะทีม ชะมูมฺ
วยูดฺาม ดรุพะดะ-พุเทรณะ
ทะวะ ชิชเยณะ ดีฺมะทาฺ
พัชยะฺ - จงดู, เอทามฺ - นี้, พาณดุ-พุทราณามฺ - เหล่าโอรสของพาณดุ, อาชารยะฺ - โอ้ พระอาจารย์, มะฮะทีมฺ - ยิ่งใหญ่, ชะมูมฺ - กำลังทหาร, วยูดฺามฺ - จัด, ดรุพระดะ-พุเทรณะฺ - โดยโอรสของดรุพะดะ, ทะวะฺ - ของท่าน, ชิชเยณะฺ - ศิษย์, ดีฺ-มะทาฺ - ฉลาดมาก
คำแปลฺ
โอ้พระอาจารย์ โปรดดูกองทัพอันยิ่งใหญ่ของเหล่าโอรสพาณดุ ที่จัดทัพด้วยความชำนาญโดยโอรสของดรุพะดะ ศิษย์ผู้ชาญฉลาดของท่าน
คำอธิบายฺ
ดุรโยดฺะนะ ยอดนักการฑูตผู้ยิ่งใหญ่ทรงปรารถนาจะชี้ให้เห็นถึงข้อผิดพลาดของโดรณาชารยะแม่ทัพพราหมณ์ โดรณาชารยะมีข้อวิวาททางการเมืองกับกษัตริย์ดรุพะดะ พระบิดาของโดรพะดีผู้เป็นภรรยาของอารจุนะ ผลแห่งการทะเลาะวิวาทกันนี้ดรุพะดะได้ประกอบพิธีบูชาอันยิ่งใหญ่ และได้รับพรให้มีบุตรผู้สามารถสังหารโดรณาชารยะ โดรณาชารยะทราบเรื่องนี้เป็นอย่างดี ในฐานะที่เป็นพราหมณ์ผู้หลุดพ้นแล้ว จึงไม่หวงที่จะถ่ายทอดความลับทางวิชาทหารแด่ดฺริชทัดยุมนะโอรสของดรุพะดะ เมื่อมาเป็นศิษย์เพื่อศึกษาวิชาทหาร มาบัดนี้ ณ สมรภูมิคุรุคเชทระ ดฺริชทัดยุมนะมาอยู่ฝ่ายของพาณดะวะและเป็นผู้จัดทัพ หลังจากที่ได้ศึกษาศิลปะจากโดรณาชารยะ ดุรโยดฺะนะทรงชี้ให้เห็นถึงข้อผิดพลาดของโดรณาชารยะนี้ เพื่อให้ท่านระมัดระวังและไม่ประนีประนอมในการต่อสู้ การกระทำเช่นนี้ต้องการแสดงให้เห็นด้วยว่าท่านไม่ควรอ่อนข้อให้ในการสู้รบที่สมรภูมิกับพาณดะวะผู้เป็นศิษย์รัก โดยเฉพาะอารจุนะศิษย์คนโปรดและฉลาดที่สุด ดุรโยดฺะนะทรงต้องการเตือนว่าการอ่อนข้อในการสู้รบครั้งนี้จะนำมาซึ่งความพ่ายแพ้