ความมั่งคั่งแห่งสัจธรรม
โศลก 11
เทชาม เอวานุคัมพารทัฺม
อฮัม อกยานะ-จัม ทะมะฮฺ
นาชะยามิ อาทมะ-บฺาวะ-สโทฺ
กยานะ-ดีเพนะ บฺาสวะทาฺ
เทชามฺ - สำหรับพวกเขา, เอวะฺ - แน่นอน, อนุคัมพา-อารทัฺมฺ - เพื่อแสดงพระเมตตาธิคุณพิเศษ, อฮัมฺ - ข้า, อกยานะฺ - จัมฺ - เนื่องจากอวิชชา, ทะมะฮฺ - ความมืด, นาชะยามิฺ - ปัดเป่า, อาทมะ-บฺาวะฺ - ภายในหัวใจของพวกเขา, สทฺะฮฺ - สถิต, กยานะฺ - ของความรู้, ดีเพนะฺ - ด้วยตะเกียง, บฺาสะวะทาฺ - สว่างไสว
คำแปลฺ
เพื่อแสดงพระเมตตาธิคุณพิเศษ ข้าผู้ประทับอยู่ภายในหัวใจของพวกเขา ทำลายความมืดที่เกิดจากอวิชชาด้วยประทีปแห่งความรู้ที่สว่างไสว
คำอธิบายฺ
เมื่อองค์เชธันญะทรงประทับอยู่ที่ เบนะเรส เผยแพร่การสวดภาวนา ฮะเรคริชณะ ฮะเร คริชณะ คริชณะ คริชณะ ฮะเร ฮะเร/ ฮะเร รามะ ฮะเร รามะ รามะรามะ ฮะเร ฮะเร คนเป็นพัน ๆ ติดตามพระองค์ พระคาชานันดะ สะรัสวะที นักวิชาการผู้คงแก่เรียนและมีอิทธิพลมากที่ เบนะเรส ในขณะนั้น เยาะเย้ยเชธันญะว่าเป็นคนเจ้าอารมณ์ บางครั้งพวกนักปราชญ์วิจารณ์สาวก เพราะคิดว่าสาวกส่วนใหญ่อยู่ในความมืดแห่งอวิชชา และเป็นคนเจ้าอารมณ์ ไม่เดียงสากับปรัชญา อันที่จริงไม่เป็นเช่นนั้น มีนักวิชาการผู้คงแก่เรียนหลายท่านที่เสนอปรัชญาแห่งการอุทิศตนเสียสละ แต่ถึงแม้ว่าสาวกไม่ฉวยประโยชน์จากวรรณกรรมเหล่านี้หรือจากพระอาจารย์ทิพย์ หากมีความจริงใจในการอุทิศตนเสียสละรับใช้ คริชณะจะทรงช่วยจากภายในหัวใจ ดังนั้น สาวกผู้มีความจริงใจปฏิบัติในคริชณะจิตสำนึกเป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีความรู้ คุณสมบัติเพียงประการเดียวก็คือ ต้องปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้ในคริชณะจิตสำนึกอย่างเต็มที่
พวกนักปราชญ์สมัยปัจจุบันคิดว่าหากไม่สามารถแยกแยะ จะไม่สามารถมีความรู้ที่บริสุทธิ์ สำหรับพวกนี้องค์ภควานทรงให้คำตอบดังนี้ พวกที่ปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้อย่างบริสุทธิ์ ถึงแม้ว่าไม่มีการศึกษาเพียงพอและไม่มีความรู้ในหลักธรรมพระเวทเพียงพอ องค์ภควานจะทรงช่วย ดังที่ได้กล่าวไว้ในโศลกนี้
พระองค์ตรัสต่ออารจุนะว่า โดยพื้นฐาน เป็นไปไม่ได้ที่จะเข้าใจสัจธรรมสูงสุดบุคลิกภาพแห่งพระเจ้าด้วยการคาดคะเน เพราะว่าสัจธรรมสูงสุดนั้นยิ่งใหญ่มากจนเป็นไปไม่ได้ที่จะเข้าใจคริชณะหรือบรรลุถึงพระองค์ด้วยความพยายามทางจิตใจ มนุษย์สามารถคาดคะเนเป็นเวลาหลายต่อหลายล้านปี หากไม่อุทิศตนเสียสละและหากไม่มาเป็นที่รักของสัจธรรมสูงสุด จะไม่มีวันเข้าใจคริชณะหรือสัจธรรมสูงสุดได้ ด้วยการอุทิศตนเสียสละรับใช้เท่านั้นที่สัจธรรมสูงสุด คริชณะ จะทรงชื่นชมยินดีและด้วยพลังอำนาจที่มองไม่เห็นของพระองค์ จะทรงเปิดเผยพระวรกายที่ดวงใจของสาวกผู้บริสุทธิ์ สาวกผู้บริสุทธิ์มีคริชณะอยู่ภายในหัวใจเสมอและจากการปรากฏของคริชณะซึ่งเหมือนกับดวงอาทิตย์ ความมืดแห่งอวิชชาจะถูกขจัดไปในทันที นี่คือพระเมตตาธิคุณพิเศษที่คริชณะทรงมีให้แก่สาวกผู้บริสุทธิ์
เนื่องมาจากมลภาวะแห่งการมาคบหาสมาคมทางวัตถุเป็นเวลาหลายต่อหลายล้านชาติ หัวใจของเราถูกปกคลุมไปด้วยฝุ่นแห่งวัตถุนิยมอยู่เสมอ แต่เมื่อมาปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้และสวดภาวนา ฮะเร คริชณะ เสมอ ฝุ่นจะถูกปัดให้สะอาดอย่างรวดเร็ว แล้วเราจะเจริญก้าวหน้ามาสู่ระดับแห่งความรู้ที่บริสุทธิ์ จุดมุ่งหมายสูงสุดคือพระวิชณุ สามารถบรรลุได้ด้วยการสวดภาวนาและการอุทิศตนเสียสละรับใช้เท่านั้น ไม่ใช่ด้วยการคาดคะเนทางจิตใจหรือด้วยการโต้เถียง สาวกผู้บริสุทธิ์ไม่ต้องวิตกกังวลเกี่ยวกับสิ่งจำเป็นทางวัตถุในชีวิต ไม่จำเป็นต้องกังวลเพราะเมื่อความมืดถูกขจัดออกไปจากหัวใจแล้ว องค์ภควานทรงยินดีกับการอุทิศตนเสียสละรับใช้ของสาวกด้วยความรัก พระองค์จะทรงจัดสรรทุกสิ่งทุกอย่างให้โดยปริยาย นี่คือสาระสำคัญของคำสอนใน ภควัต-คีตาฺ จากการศึกษา ภควัต-คีตาฺ เราจะกลายมาเป็นดวงวิญญาณผู้ศิโรราบโดยดุษฎีต่อองค์ภควาน และปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้ด้วยใจบริสุทธิ์ เมื่อพระองค์ทรงเข้ามาควบคุม เราจะเป็นอิสระจากความพยายามทางวัตถุทั้งปวงโดยสมบูรณ์