ความมั่งคั่งแห่งสัจธรรม
โศลก 17
คุทัฺม วิดยาม อฮัม โยกิมสฺ
ทวาม สะดา พะริชินทะยันฺ
เคชุ เคชุ ชะ บฺาเวชุ
ชินทโย ่ สิ บฺะกะวาน มะยาฺ
คะทัฺมฺ - อย่างไร, วิดยาม อฮัมฺ - ข้าจะรู้, โยกินฺ - โอ้ ผู้มีอิทธิฤทธิ์สูงสุด, ทวามฺ - พระองค์, สะดาฺ - เสมอ, พะริชินทะยันฺ - ระลึกถึง, เคชฺุ - ในซึ่ง, เคชฺุ - ในซึ่ง, ชะฺ - เช่นกัน, บฺาเวชฺุ - ธรรมชาติ, ชินทยะฮฺ - อสิฺ - จำพระองค์ได้, บฺะกะวานฺ - โอ้ องค์ภควาน, มะยาฺ - โดยข้า
คำแปลฺ
โอ้ คริชณะ โอ้ ผู้มีอิทธิฤทธิ์สูงสุด ข้าพเจ้าจะระลึกถึงพระองค์ตลอดเวลาได้อย่างไร และจะรู้ถึงพระองค์ได้อย่างไร? โอ้ องค์ภควานผู้ทรงมีรูปลักษณ์มากมาย ข้าพเจ้าควรระลึกถึงรูปลักษณ์ใดของพระองค์?
คำอธิบายฺ
ดังที่ได้กล่าวไว้ในบทก่อนหน้านี้ว่า บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงถูกปกคลุมด้วย โยกะฺ-มายาฺ ของพระองค์ ดวงวิญญาณที่ศิโรราบและสาวกเท่านั้นที่สามารถเห็นพระองค์ บัดนี้ อารจุนะทรงมั่นใจว่าสหายคริชณะคือองค์ภควาน แต่ปรารถนาจะรู้ถึงวิธีการโดยทั่วไปที่คนธรรมดาสามารถเข้าใจพระองค์ผู้ทรงแผ่กระจายไปทั่ว คนธรรมดาทั่วไปรวมทั้งเหล่ามารและพวกไม่เชื่อในองค์ภควาน ไม่สามารถรู้ถึงคริชณะ เพราะว่าพระองค์ทรงได้รับการปกป้องจากพลัง โยกะ-มายาฺ ของพระองค์ อีกครั้งหนึ่งที่อารจุนะทรงถามคำถามเหล่านี้เพื่อประโยชน์ของพวกเรา สาวกผู้เจริญแล้วไม่ห่วงเฉพาะความเข้าใจของตนเองเท่านั้น แต่ทำไปเพื่อความเข้าใจของมวลมนุษยชาติ ดังนั้น ด้วยความเมตตากรุณา อารจุนะผู้เป็นสาวก ไวชณะวะฺ ได้เปิดทางเพื่อให้คนธรรมดาสามัญเข้าใจการแผ่กระจายไปทั่วขององค์ภควาน ทรงเรียกคริชณะโดยเฉพาะว่า โยกินฺ เพราะว่า ชรี คริชณะทรงเป็นเจ้านายของพลัง โยกะ-มายาฺที่สามารถปกปิดและเปิดเผยตัวพระองค์แก่คนธรรมดาทั่วไป บุคคลธรรมดาสามัญที่ไม่มีความรักต่อคริชณะไม่สามารถระลึกถึงคริชณะได้ ดังนั้น จึงต้องมีแนวคิดทางวัตถุอารจุนะทรงพิจารณาถึงระดับแห่งความคิดของนักวัตถุนิยมในโลกนี้ คำว่า เคชุ เคชุ ชะ บฺาเวชฺุ หมายถึงธรรมชาติวัตถุ (คำว่า บฺาวะฺ หมายความว่า “สิ่งของที่เป็นวัตถุ”) เพราะว่านักวัตถุนิยมไม่สามารถเข้าใจคริชณะในวิถีทิพย์ จึงได้รับการแนะนำให้ทำสมาธิจิตอยู่ที่สิ่งของวัตถุ และพยายามดูว่าคริชณะทรงปรากฏผ่านผู้แทนต่าง ๆ ทางวัตถุได้อย่างไร