รูปลักษณ์จักรวาล
โศลก 1
อารจุนะ อุวาชะฺ
มัด-อนุกระฮายะ พะระมัม
กุฮยัม อัดฺยาทมะ-สัมกยิทัมฺ
ยัท ทวะโยคทัม วะชัส เทนะ
โมโฮ ่ยัม วิกะโท มะมะฺ
อารจุนะฮฺ อุวาชะ-อารจุนะตรัส, มัทฺ - อนุกระฮายะฺ - เพื่อแสดงความอนุเคราะห์ต่อข้า, พะระมัมฺ - สูงสุด, กุฮยัมฺ - เรื่องลับ, อัดฺยาทมะฺ - ทิพย์, สัมกยิทัมฺ - ในเรื่องของ, ยัทฺ - อะไร, ทวะยาฺ - โดยพระองค์, อุคทัมฺ - ตรัส, วะชะฮฺ - คำพูด, เทนะฺ - ด้วยนั้น, โมฮะฮฺ - ความหลง, อยัมฺ - นี้, วิกะทะฮฺ - ขจัดออกไป, มะมะฺ - ของข้า
คำแปลฺ
อารจุนะตรัสว่า จากการสดับฟังคำสั่งสอนที่พระองค์ทรงกรุณาประทานแก่ข้าเกี่ยวกับเรื่องราวทิพย์ที่ลับที่สุดเหล่านี้ บัดนี้ความหลงของข้าพเจ้าได้ถูกขจัดออกไปแล้ว
คำอธิบายฺ
บทนี้เปิดเผยว่าคริชณะทรงเป็นแหล่งกำเนิดของแหล่งกำเนิดทั้งปวง ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของ มะฮา-วิชณฺุ ผู้ให้กำเนิดจักรวาลวัตถุทั้งหมด คริชณะทรงไม่ใช่อวตารแต่ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของมวลอวตาร ซึ่งได้อธิบายไว้อย่างสมบูรณ์ในบทที่แล้ว
บัดนี้ อารจุนะกล่าวว่า ความหลงของท่านได้มลายหายไปสิ้นแล้ว เช่นนี้หมายความว่า อารจุนะทรงมิได้คิดว่าคริชณะเป็นเพียงมนุษย์ปุถุชนธรรมดาหรือเป็นเพียงเพื่อนเท่านั้น แต่ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของทุกสิ่งทุกอย่าง อารจุนะได้รับแสงสว่างและดีใจที่มีสหายที่ยิ่งใหญ่เช่นคริชณะ แต่บัดนี้ ถึงแม้จะยอมรับคริชณะว่าเป็นแหล่งกำเนิดของทุกสิ่งทุกอย่างซึ่งผู้อื่นอาจไม่ยอมรับ ดังนั้น เพื่อสถาปนาความเป็นทิพย์ของคริชณะสำหรับทุก ๆ คน อารจุนะจึงขอร้องให้คริชณะทรงแสดงรูปลักษณ์จักรวาลในบทนี้ อันที่จริงเมื่อผู้ใดเห็นรูปลักษณ์จักรวาลของคริชณะ ผู้นั้นจะตกใจเช่นเดียวกับอารจุนะ แต่คริชณะทรงมีพระเมตตามาก เพราะหลังจากที่แสดงรูปลักษณ์จักรวาลแล้วทรงเปลี่ยนพระวรกายของพระองค์ให้มาอยู่ในรูปลักษณ์เดิมอีกครั้งหนึ่ง อารจุนะทรงยอมรับสิ่งที่คริชณะตรัสมาแล้วหลายครั้ง คริชณะตรัสเพื่อผลประโยชน์ของอาร-จุนะ ดังนั้น อารจุนะทรงทราบดีว่าสิ่งทั้งหลายที่เกิดขึ้นกับตัวท่านนี้ก็ด้วยพระกรุณาธิคุณของคริชณะ บัดนี้ อารจุนะมั่นใจว่าคริชณะทรงเป็นแหล่งกำเนิดของแหล่งกำเนิดทั้งปวง และทรงประทับอยู่ภายในหัวใจของทุกชีวิตในรูปองค์อภิวิญญาณ