ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบเอ็ด

รูปลักษณ์จักรวาล

โศลก 1

อารจุนะ อุวาชะฺ
มัด-อนุกระฮายะ พะระมัม
กุฮยัม อัดฺยาทมะ-สัมกยิทัมฺ

ยัท ทวะโยคทัม วะชัส เทนะ
โมโฮ ่ยัม วิกะโท มะมะฺ

อารจุนะฮฺ อุวาชะ-อารจุนะตรัส, มัทฺ  -  อนุกระฮายะฺ  -  เพื่อแสดงความอนุเคราะห์ต่อข้า, พะระมัมฺ  -  สูงสุด, กุฮยัมฺ  -  เรื่องลับ, อัดฺยาทมะฺ  -  ทิพย์, สัมกยิทัมฺ  -  ในเรื่องของ, ยัทฺ  -  อะไร, ทวะยาฺ  -  โดยพระองค์, อุคทัมฺ  -  ตรัส, วะชะฮฺ  -  คำพูด, เทนะฺ  -  ด้วยนั้น, โมฮะฮฺ  -  ความหลง, อยัมฺ  -  นี้, วิกะทะฮฺ  -  ขจัดออกไป, มะมะฺ  -  ของข้า

คำแปลฺ

อารจุนะตรัสว่า  จากการสดับฟังคำสั่งสอนที่พระองค์ทรงกรุณาประทานแก่ข้าเกี่ยวกับเรื่องราวทิพย์ที่ลับที่สุดเหล่านี้  บัดนี้ความหลงของข้าพเจ้าได้ถูกขจัดออกไปแล้ว

คำอธิบายฺ

บทนี้เปิดเผยว่าคริชณะทรงเป็นแหล่งกำเนิดของแหล่งกำเนิดทั้งปวง  ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของ  มะฮา-วิชณฺุ  ผู้ให้กำเนิดจักรวาลวัตถุทั้งหมด  คริชณะทรงไม่ใช่อวตารแต่ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของมวลอวตาร  ซึ่งได้อธิบายไว้อย่างสมบูรณ์ในบทที่แล้ว

บัดนี้  อารจุนะกล่าวว่า  ความหลงของท่านได้มลายหายไปสิ้นแล้ว  เช่นนี้หมายความว่า  อารจุนะทรงมิได้คิดว่าคริชณะเป็นเพียงมนุษย์ปุถุชนธรรมดาหรือเป็นเพียงเพื่อนเท่านั้น  แต่ทรงเป็นแหล่งกำเนิดของทุกสิ่งทุกอย่าง  อารจุนะได้รับแสงสว่างและดีใจที่มีสหายที่ยิ่งใหญ่เช่นคริชณะ  แต่บัดนี้  ถึงแม้จะยอมรับคริชณะว่าเป็นแหล่งกำเนิดของทุกสิ่งทุกอย่างซึ่งผู้อื่นอาจไม่ยอมรับ  ดังนั้น  เพื่อสถาปนาความเป็นทิพย์ของคริชณะสำหรับทุก  ๆ  คน  อารจุนะจึงขอร้องให้คริชณะทรงแสดงรูปลักษณ์จักรวาลในบทนี้  อันที่จริงเมื่อผู้ใดเห็นรูปลักษณ์จักรวาลของคริชณะ  ผู้นั้นจะตกใจเช่นเดียวกับอารจุนะ  แต่คริชณะทรงมีพระเมตตามาก  เพราะหลังจากที่แสดงรูปลักษณ์จักรวาลแล้วทรงเปลี่ยนพระวรกายของพระองค์ให้มาอยู่ในรูปลักษณ์เดิมอีกครั้งหนึ่ง  อารจุนะทรงยอมรับสิ่งที่คริชณะตรัสมาแล้วหลายครั้ง  คริชณะตรัสเพื่อผลประโยชน์ของอาร-จุนะ  ดังนั้น  อารจุนะทรงทราบดีว่าสิ่งทั้งหลายที่เกิดขึ้นกับตัวท่านนี้ก็ด้วยพระกรุณาธิคุณของคริชณะ  บัดนี้  อารจุนะมั่นใจว่าคริชณะทรงเป็นแหล่งกำเนิดของแหล่งกำเนิดทั้งปวง  และทรงประทับอยู่ภายในหัวใจของทุกชีวิตในรูปองค์อภิวิญญาณ