สามระดับแห่งธรรมชาติวัตถุ
โศลก 15
ระจะสิ พระละยัม กัทวาฺ
คารมะ-สังกิชุ จายะเทฺ
ทะทฺา พระลีนัส ทะมะสิ
มูดฺะ-โยนิชุ จายะเทฺ
ระจะสิฺ - ในตัณหา, พระละยัมฺ - สิ้นสุด, กัทวาฺ - บรรลุ, คารมะ-สังกิชฺุ - ในการคบหาสมาคมกับพวกที่ปฏิบัติกิจกรรมเพื่อผลทางวัตถุ, จายะเทฺ - เกิด, ทะทฺาฺ - ในทำนองเดียวกัน, พระลีนะฮฺ - สิ้นสุด, ทะมะสิฺ - ในอวิชชา, มูดฺะ-โยนิชฺุ - ในเผ่าพันธุ์สัตว์, จายะเทฺ - เกิด
คำแปลฺ
เมื่อตายในระดับตัณหาเขาเกิดในหมู่ชนที่ปฏิบัติกิจกรรมเพื่อผลทางวัตถุ และเมื่อตายในระดับอวิชชา เขาเกิดในอาณาจักรสัตว์
คำอธิบายฺ
บางคนมีความรู้สึกว่าเมื่อดวงวิญญาณมาถึงระดับชีวิตมนุษย์แล้วจะไม่ตกลงต่ำอีก เช่นนี้ไม่ถูกต้อง ตามโศลกนี้ หากผู้ใดพัฒนาระดับอวิชชา หลังจากตายไปจะตกต่ำลงไปใช้ชีวิตในร่างสัตว์เดรัจฉาน ณ ที่นั้น เขาต้องพัฒนาตนเองด้วยวิธีวิวัฒนาการเพื่อให้ได้ร่างชีวิตมนุษย์อีกครั้งหนึ่ง ดังนั้น พวกที่จริงจังกับชีวิตมนุษย์อย่างแท้จริงควรอยู่ในระดับความดี จากการคบหากัลยาณมิตรจะทำให้ตนเองข้ามพ้นระดับต่าง ๆ เหล่านี้ และมาสถิตในคริชณะจิตสำนึก นี่คือจุดมุ่งหมายของชีวิตมนุษย์ มิฉะนั้นไม่รับประกันว่ามนุษย์จะได้รับร่างมนุษย์อีกครั้งหนึ่งหรือไม่