สามระดับแห่งธรรมชาติวัตถุ
โศลก 19
นานยัม กุเณบฺยะฮ คารทารัมฺ
ยะดา ดรัชทานุพัชยะทิฺ
กุเณบฺยัช ชะ พะรัม เวททิ
มัด-บฺาวัม โส ่ดิฺกัชชฺะทิฺ
นะฺ - ไม่, อันยัมฺ - ผู้อื่น, กุเณบฺยะฮฺ - กว่าคุณสมบัติต่าง ๆ, คารทารัมฺ - ผู้ปฏิบัติ, ยะดาฺ - เมื่อ, ดรัชทาฺ - ผู้เห็น, อนุพัชยะทิฺ - เห็นอย่างถูกต้อง, กุเณบฺยะฮฺ - ต่อระดับต่าง ๆ แห่งธรรมชาติ, ชะฺ - และ, พะรัมฺ - ทิพย์, เวททิฺ - รู้, มัท-บฺาวัมฺ - ธรรมชาติทิพย์ของข้า, สะฮฺ - เขา, อดิฺกัชชฺะทิฺ - ส่งเสริม
คำแปลฺ
เมื่อเห็นอย่างถูกต้องว่าในกิจกรรมทั้งหมดนี้ ไม่มีนักแสดงผู้ใดทำงานมากไปกว่าสามระดับแห่งธรรมชาติ และผู้รู้ว่าองค์ภควานทรงเป็นทิพย์อยู่เหนือระดับทั้งหลายเหล่านี้ เขาบรรลุถึงธรรมชาติทิพย์ของข้า
คำอธิบายฺ
เราสามารถข้ามพ้นกิจกรรมของระดับต่าง ๆ แห่งธรรมชาติวัตถุทั้งหมดได้ เพียงแต่ต้องเข้าใจอย่างถูกต้องด้วยการเรียนรู้จากดวงวิญญาณที่เหมาะสม พระอาจารย์ทิพย์ที่แท้จริงคือคริชณะ พระองค์ทรงถ่ายทอดความรู้ทิพย์นี้แด่อารจุนะ ในทำนองเดียวกัน เราต้องเรียนรู้ศาสตร์แห่งกิจกรรมเกี่ยวกับระดับต่าง ๆ ของธรรมชาตินี้จากพวกที่อยู่ในคริชณะจิตสำนึกอย่างสมบูรณ์ มิฉะนั้น ชีวิตของเราจะถูกนำไปในทางที่ผิด จากคำสั่งสอนของพระอาจารย์ทิพย์ผู้เชื่อถือได้ สิ่งมีชีวิตสามารถรู้ตำแหน่งทิพย์ของตน รู้ร่างกายวัตถุของตน รู้ประสาทสัมผัสของตน รู้ว่าตนเองมาอยู่ในกับดักนี้ได้อย่างไร และมาอยู่ภายใต้มนต์สะกดของระดับต่าง ๆ แห่งธรรมชาติวัตถุได้อย่างไร เราสิ้นหวังที่มาอยู่ในอุ้งมือของระดับต่าง ๆ เหล่านี้ แต่เมื่อสามารถเห็นสภาวะอันแท้จริงของตนเอง ตรงนี้ เราจะบรรลุถึงระดับทิพย์และเห็นภาพชีวิตทิพย์ อันที่จริงสิ่งมีชีวิตไม่ใช่ผู้แสดงกิจกรรมต่าง ๆ แต่ถูกบังคับให้แสดงเพราะมาอยู่ในร่างเฉพาะนี้ซึ่งระดับแห่งธรรมชาติวัตถุเป็นผู้กำกับ นอกจากจะได้รับการช่วยเหลือจากผู้ที่เชื่อถือได้ในวิถีทิพย์ มิฉะนั้น เราจะไม่สามารถเข้าใจว่าอันที่จริงตนเองควรสถิตในตำแหน่งใหน จากการมาคบหาสมาคมกับพระอาจารย์ทิพย์ผู้ที่เชื่อถือได้ เขาสมาารถเห็นสถานภาพอันแท้จริงของตนเอง และจากการเข้าใจเช่นนี้ เขาจะตั้งมั่นอยู่ในคริชณะจิตสำนึกอย่างสมบูรณ์ บุคคลในคริชณะจิตสำนึกไม่ถูกมนต์สะกดของระดับแห่งธรรมชาติวัตถุควบคุมได้กล่าวไว้ในบทที่เจ็ดว่า ผู้ที่ศิโรราบต่อคริชณะจะได้รับการปลดเปลื้องจากกิจกรรมต่าง ๆ แห่งธรรมชาติวัตถุ สำหรับผู้ที่สามารถเห็นสิ่งต่าง ๆ ตามความเป็นจริง อิทธิพลของธรรมชาติวัตถุจะค่อย ๆ หยุดลง