ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบห้า

โยคะแห่งองค์ภควาน

โศลก 16

ดวาพ อิโม พุรุโช โลเค
คชะรัช ชาคชะระ เอวะ ชะฺ

คชะระฮ สารวาณิ บํูทานิ
คูทะ-สโทฺ ่คชะระ อุชยะเทฺ

ดโวฺ  -  สอง, อิโมฺ  -  เหล่านี้, พุรุโชฺ  -  สิ่งมีชีวิต, โลเคฺ  -  ในโลก, คชะระฮฺ  -  ผิดพลาด, ชะฺ  -  และ, อัคชะระฮฺ  -  ไม่ผิดพลาด, เอวะฺ  -  แน่นอน, ชะฺ  -  และ, คชะระฮฺ  -  ผิดพลาด, สารวาณิฺ  -  ทั้งหมด, บํูทานิฺ  -  สิ่งมีชีวิต, คูทะ-สทฺะฮฺ  -  ในความเป็นหนึ่ง, อัคชะระฮฺ  -  ไม่ผิดพลาด, อุชยะเทฺ  -  ได้กล่าวไว้

คำแปลฺ

มีชีวิตอยู่สองประเภท  ผิดพลาดและไม่ผิดพลาด  ในโลกวัตถุทุกชีวิตผิดพลาดและในโลกทิพย์ทุกชีวิตไม่ผิดพลาด

คำอธิบายฺ

ดังที่ได้อธิบายไว้แล้วว่าองค์ภควานในรูปอวตาร  วิยาสะเดวะฺ  ทรงรวบรวม  เวดานธะ-สูทระฺ  ณ  ที่นี้  พระองค์ทรงให้ข้อสรุปของ  เวดานธะ-สูทระฺ  โดยตรัสว่าสิ่งมีชีวิตซึ่งมีจำนวนนับไม่ถ้วนแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ  กลุ่มที่ผิดพลาดและกลุ่มที่ไม่ผิดพลาด  สิ่งมีชีวิตเป็นละอองอณูที่แยกออกมาจากบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้านิรันดรเมื่อมาสัมผัสกับโลกวัตถุเรียกว่า  จีวะ-บํูทะฺ  ได้ให้คำสันสฤต  ณ  ที่นี้  คชะระฮ  สารวาณิ  บํูทานิฺ  หมายความว่าพวกนี้ผิดพลาด  อย่างไรก็ดี  พวกที่เป็นหนึ่งเดียวกับองค์ภควานเรียกว่าไม่ผิดพลาด  ความเป็นหนึ่งเดียวกันมิได้หมายความว่าไม่ได้เป็นปัจเจกบุคคลหากแต่ไม่มีความแตกแยกกัน  ทั้งหมดยอมรับจุดมุ่งหมายแห่งการสร้าง  แน่นอนว่าในโลกทิพย์ไม่มีการสร้าง  แต่เนื่องจากบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงเป็นแหล่งกำเนิดของทุกสิ่งทุกอย่างที่ออกมา  ดังที่ได้กล่าวไว้ใน  เวดานธะ-สูทระฺ  จึงได้อธิบายแนวคิดนั้น

ตามข้อความของบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าองค์ชรีคริชณะว่ามีสิ่งมีชีวิตอยู่สองกลุ่ม  คัมภีร์พระเวทให้หลักฐานนี้จึงไม่มีข้อสงสัย  สิ่งมีชีวิตดิ้นรนต่อสู้ในโลกนี้ด้วยจิตใจและประสาทสัมผัสทั้งห้า  มีร่างกายวัตถุที่มีการเปลี่ยนแปลง  ตราบใดที่สิ่งมีชีวิตอยู่ในพันธสภาวะ  ร่างกายของเขาเปลี่ยนแปลงเนื่องจากมาสัมผัสกับวัตถุ  เพราะวัตถุเปลี่ยนแปลง  ดังนั้น  สิ่งมีชีวิตจึงดูเหมือนว่าเปลี่ยนแปลง  แต่ในโลกทิพย์ร่างกายมิได้ทำมาจากวัตถุดังนั้นจึงไม่มีการเปลี่ยนแปลง  ในโลกวัตถุสิ่งมีชีวิตผ่านการเปลี่ยนแปลงหกขั้นตอน  คือ  เกิด  เจริญเติบโต  คงอยู่ระยะเวลาหนึ่ง  สืบพันธุ์  หดตัวลง  และสูญสลายไป  เหล่านี้คือการเปลี่ยนแปลงของร่างวัตถุ  แต่ในโลกทิพย์ร่างกายไม่เปลี่ยนแปลง  ไม่มีความชรา  ไม่มีการเกิด  ไม่มีการตาย  ทั้งหมดเป็นอยู่ในความเป็นหนึ่ง  คชะระฮ  สารวาณิ  บํูทานิฺ  สิ่งมีชีวิตใด  ๆ  ที่มาสัมผัสกับวัตถุเริ่มต้นจากดวงชีวิตแรกคือ  พระพรหมลงไปจนถึงมดตัวเล็ก  ๆ  ร่างกายต้องเปลี่ยนแปลง  ฉะนั้น  พวกเขาทั้งหมดจึงมีความผิดพลาดอย่างไรก็ดี  ในโลกทิพย์ทุกชีวิตเป็นอิสระในความเป็นหนึ่งอยู่เสมอ