ธรรมชาติทิพย์และ
ธรรมชาติมาร
โศลก 23
ยะฮ ชาสทระ-วิดิฺม อุทสริจยะ
วารทะเท คามะ-คาระทะฮฺ
นะ สะ สิดดิฺม อวาพโนทิ
นะ สุคัฺม นะ พะราม กะทิมฺ
ยะฮฺ - ผู้ใดซึ่ง, ชาสทระ-วิดิฺมฺ - กฎของพระคัมภีร์, อุทสริจยะฺ - ยกเลิก, วารทะเทฺ - ยังคง, คามะฺ - คาระทะฮฺ - ทำตามอำเภอใจในราคะ, นะฺ - ไม่, สะฮฺ - เขา, สิดดิฺมฺ - ความสมบูรณ์, อวาพโนทิฺ - บรรลุ, นะฺ - ไม่เคย, สุคัฺมฺ - ความสุข, นะฺ - ไม่, พะรามฺ - สูงสุด, กะทิมฺ - ระดับสมบูรณ์
คำแปลฺ
ผู้ที่ยกเลิกคำสั่งสอนของพระคัมภีร์ และทำตามอำเภอใจของตนเอง จะไม่บรรลุถึงความสมบูรณ์ ความสุข หรือจุดหมายปลายทางสูงสุด
คำอธิบายฺ
ดังที่ได้อธิบายไว้ก่อนหน้านี้ว่าชาสทระ-วิดิฺฺ หรือทิศทางของ ชาสทระฺ ได้ให้ไว้แก่วรรณะต่าง ๆ และระดับต่าง ๆ ของสังคมมนุษย์ คาดว่าทุกคนปฏิบัติตามกฎเกณฑ์เหล่านี้ หากไม่ปฏิบัติตามและทำตามอำเภอใจ ตามราคะ ความโลภ และความปรารถนาของตนเองจะไม่มีวันสมบูรณ์ในชีวิต อีกนัยหนึ่ง มนุษย์อาจรู้ทุกสิ่งทุกอย่างทั้งหลายเหล่านี้ทางทฤษฎี แต่หากไม่ได้นำไปใช้กับชีวิตของตน ควรรู้ไว้ว่าเขาเป็นผู้ต่ำสุดของมนุษยชาติ ในรูปชีวิตมนุษย์ สิ่งมีชีวิตคาดหวังว่าจะมีสติสัมปชัญญะดีพอและปฏิบัติตามกฎที่ให้ไว้เพื่อพัฒนาชีวิตของตนเองไปสู่ระดับสูงสุด แต่หากไม่ปฏิบัติตามนั้นเท่ากับดึงตัวเองให้ตกต่ำลง ถ้าปฏิบัติตามกฎเกณฑ์และตามหลักศีลธรรม แต่ในที่สุดมาไม่ถึงระดับแห่งความเข้าใจองค์ภควาน ก็เท่ากับความรู้ทั้งหมดสูญเปล่า และหากยอมรับความมีอยู่ขององค์ภควาน แต่ไม่ปฏิบัติในการรับใช้พระองค์ความพยายามก็สูญเปล่า ดังนั้น เราควรค่อย ๆ พัฒนาตนเองมาสู่ระดับแห่งคริชณะจิตสำนึก และอุทิศตนเสียสละรับใช้ ณ ตรงนี้ ที่สามารถบรรลุถึงระดับแห่งความสมบูรณ์สูงสุด ไม่ใช่ไปพัฒนาอย่างอื่น
คำว่า คามะ-คาระทะฮฺ สำคัญมาก บุคคลทั้ง ๆ ที่รู้ ยังไปละเมิดกฎคลุกคลีอยู่ในราคะทั้ง ๆ ที่รู้ และรู้ว่าสิ่งนี้ต้องห้าม แต่ก็ยังทำ เช่นนี้เรียกว่าทำตามอำเภอใจหากรู้ว่าสิ่งนี้ควรทำแต่ไม่กระทำก็เรียกว่าทำตามอำเภอใจ บุคคลเหล่านี้จะถูกพระองค์ลงโทษในที่สุดและจะไม่สามารถบรรลุถึงความสมบูรณ์ซึ่งหมายไว้สำหรับชีวิตมนุษย์ชีวิตมนุษย์หมายไว้โดยเฉพาะเพื่อทำให้ความเป็นอยู่ของตนเองบริสุทธิ์ หากไม่ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ก็จะไม่สามารถทำให้ตนเองบริสุทธิ์และไม่สามารถบรรลุถึงระดับแห่งความสุขที่แท้จริงได้