ระดับแห่งความศรัทธา
โศลก 3
สัททวานุรูพา สารวัสยะ
ชรัดดฺา บฺะวะทิ บฺาระทะฺ
ชรัดดฺา-มะโย ่ยัม พุรุโช
โย ยัช-ชฺรัดดฺะฮ สะ เอวะ สะฮฺ
สัททวะ-อนุรูพาฺ - ตามความเป็นอยู่, สารวัสยะฺ - ของทุกคน, ชรัดฺดาฺ - ความศรัทธา, บฺะวะทิฺ - มาเป็น, บฺาระทะฺ - โอ้ โอรสแห่งบฺาระทะ, ชรัดดฺาฺ - ความศรัทธา, มะยะฮฺ - เต็มไปด้วย, อยัม-นี้, พุรุชะฮฺ - สิ่งมีชีวิต, ยะฮฺ - ผู้ซึ่ง, ยัทฺ - ซึ่งมี, ชรัดดฺะฮฺ - ความศรัทธา, สะฮฺ - ดังนั้น, เอวะฺ - แน่นอน, สะฮฺ - เขา
คำแปลฺ
โอ้ โอรสแห่งบฺาระทะ ตามความเป็นอยู่ภายใต้ระดับต่าง ๆ ของธรรมชาติ เขาวนเวียนอยู่กับความศรัทธาบางชนิด กล่าวว่าสิ่งมีชีวิตอยู่ในความศรัทธาบางชนิดตามระดับที่เขาได้รับมา
คำอธิบายฺ
ทุกคนมีความศรัทธาบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นใคร แต่ความศรัทธาพิจารณาว่าอยู่ในความดี ตัณหา หรืออวิชชา ตามธรรมชาติที่ตนได้รับมา ดังนั้น ตามความศรัทธาโดยเฉพาะนี้เราจึงมาคบหากับบุคคลบางประเภท ดังที่ได้กล่าวไว้ในบทที่สิบห้า ความจริงคือ ทุก ๆ ชีวิตเดิมทีเป็นละอองอณูขององค์ภควาน ฉะนั้น เดิมทีตัวเราเป็นทิพย์อยู่เหนือระดับแห่งธรรมชาติวัตถุทั้งหลาย แต่เมื่อลืมความสัมพันธ์กับบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าและมาสัมผัสกับธรรมชาติวัตถุในพันธชีวิต ก่อให้เกิดสถานภาพของตัวเองด้วยการมาคบหาสมาคมกับธรรมชาติวัตถุระดับต่าง ๆ ผลแห่งความศรัทธาและความเป็นอยู่ที่ผิดธรรมชาติเป็นเพียงวัตถุเท่านั้น ถึงแม้อาจปฏิบัติตามความรู้สึกว่าประทับใจบางอย่าง หรือตามแนวคิดชีวิตบางอย่าง เดิมทีตัวเราเป็น นิรกุณะฺ หรือเป็นทิพย์ ดังนั้น ต้องชะล้างมลทินทางวัตถุที่ครอบงำตัวเราเพื่อจะได้รับความสัมพันธ์ที่มีต่อองค์ภควานกลับคืนมา ซึ่งเป็นวิถีทางเดียวที่จะกลับคืนไปโดยไม่มีความกลัว และนั่นคือคริชณะจิตสำนึก หากสถิตในคริชณะจิตสำนึกวิถีทางนี้รับประกันได้ในการพัฒนาไปสู่ระดับแห่งความสมบูรณ์ หากไม่ปฏิบัติตามวิธีเพื่อการรู้แจ้งแห่งตนนี้ แน่นอนว่าเราจะต้องประพฤติตนภายใต้อิทธิพลของระดับต่าง ๆ แห่งธรรมชาติ
คำว่า ชรัดฺดาฺ หรือ “ศรัทธา” มีความสำคัญมากในโศลกนี้ ชรัดฺดาฺ หรือความศรัทธาเดิมทีออกมาจากระดับความดี ความศรัทธาของเราอาจมีอยู่ในเทวดาในพระเจ้าบางองค์ที่สร้างขึ้นมา หรือในการคาดคะเนทางจิตบางอย่าง ความศรัทธาอันแน่วแน่ถือว่าเป็นผลผลิตของระดับความดีทางวัตถุ แต่ในสภาวะชีวิตวัตถุไม่มีงานใดที่มีความบริสุทธิ์โดยสมบูรณ์ มันจะเป็นการผสมผสานซึ่งไม่ใช่ความดีบริสุทธิ์ความดีบริสุทธิ์เป็นทิพย์ ในความดีบริสุทธิ์เราสามารถเข้าใจธรรมชาติอันแท้จริงของบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า ตราบใดที่ความศรัทธาไม่อยู่ในความดีบริสุทธิ์อย่างสมบูรณ์ ความศรัทธาอยู่ภายใต้มลทินจากหนึ่งในระดับของธรรมชาติวัตถุ ระดับอันเป็นมลทินของธรรมชาติวัตถุแผ่ขยายไปถึงหัวใจ ฉะนั้น ตามสถานภาพของหัวใจในการที่มาสัมผัสกับระดับแห่งธรรมชาติวัตถุโดยเฉพาะของตน ความศรัทธาจึงมั่นคง ควรเข้าใจว่าหากหัวใจอยู่ในระดับความดีความศรัทธาของเราก็อยู่ในระดับความดีเช่นกัน หากหัวใจอยู่ในระดับตัณหาความศรัทธาของเราก็อยู่ในระดับตัณหาเช่นกัน และหากหัวใจอยู่ในระดับความมืด ความหลง ความศรัทธาของเราก็เป็นมลทินเช่นเดียวกัน ดังนั้น เราพบความศรัทธาต่าง ๆ ในโลกนี้ และมีศาสนาต่าง ๆ เนื่องมาจากความศรัทธาที่แตกต่างกัน หลักธรรมอันแท้จริงของความศรัทธาแห่งศาสนาสถิตในระดับความดีบริสุทธิ์ แต่เนื่องจากหัวใจที่แปดเปื้อนเราจึงพบหลักธรรมศาสนาที่แตกต่างกัน ดังนั้น ตามความศรัทธาในระดับต่าง ๆ จึงมีการบูชาที่แตกต่างกัน