ระดับแห่งความศรัทธา
โศลก 4
ยะจันเท สาททวิคา เดวาน
ยัคชะ-รัคชามสิ ราจะสาฮฺ
เพรทาน บํูทะ-กะณามช ชานเย
ยะจันเท ทามะสา จะนาฮฺ
ยะจันเทฺ - บูชา, สาททวิคาฮฺ - พวกที่อยู่ในระดับความดี, เดวานฺ - เหล่าเทวดา, ยัคชะ- รัคชามสิฺ - เหล่ามาร, ราจะสาฮฺ - พวกที่อยู่ในระดับตัณหา, เพรทานฺ - ดวงวิญญาณของผู้ตาย, บํูทะ-กะณานฺ - ภูตผี, ชะฺ - และ, อันเยฺ - สิ่งอื่น ๆ, ยะจันเทฺ - บูชา, ทามะสาฮฺ - ในระดับอวิชชา, จะนาฮฺ - ผู้คน
คำแปลฺ
มนุษย์ในระดับความดีบูชาเทวดา พวกที่อยู่ในระดับตัณหาบูชามาร และพวกที่อยู่ในระดับอวิชชาบูชาภูตผีและดวงวิญญาณ
คำอธิบายฺ
โศลกนี้บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงอธิบายผู้บูชาต่าง ๆ ตามกิจกรรมภายนอก ตามคำสั่งสอนของพระคัมภีร์ บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าองค์เดียวเท่านั้นที่ควรได้รับการบูชา แต่พวกที่ไม่ศรัทธาหรือไม่รอบรู้คำสั่งสอนของพระคัมภีร์มากนักจะบูชาสิ่งต่าง ๆ ตามสถานภาพโดยเฉพาะของตนในระดับต่าง ๆ ของธรรมชาติวัตถุ พวกที่สถิตในความดีโดยทั่วไปบูชาเทวดา รวมทั้งพระพรหม พระศิวะ และองค์อื่น ๆ เช่นพระอินทร์ พระจันทร์ และพระอาทิตย์ มีเทวดามากมาย พวกที่อยู่ในความดีบูชาเทวดาเฉพาะองค์เพื่อจุดมุ่งหมายโดยเฉพาะ พวกที่อยู่ในระดับตัณหาบูชามาร เราจำได้ว่าระหว่างสงครามโลกครั้งที่สองชายผู้หนึ่งที่กัลกัตตาบูชาฮิตเล่อร์ ด้วยขอบคุณสงครามที่ทำให้เขาร่ำรวยมหาศาลกับการทำธุรกิจในตลาดมืด ในทำนองเดียวกัน พวกที่อยู่ในระดับตัณหาและอวิชชาโดยทั่วไปจะเลือกมนุษย์ผู้มีอำนาจเป็นพระเจ้า โดยคิดว่าบูชาผู้ใดในฐานะที่เป็นพระเจ้าก็ได้ แล้วจะบรรลุผลเช่นเดียวกัน
ได้อธิบายไว้อย่างชัดเจน ณ ที่นี้ว่า พวกที่อยู่ในระดับตัณหาบูชาและสร้างเทพเหล่านี้ พวกที่อยู่ในระดับอวิชชา ในความมืด บูชาดวงวิญญาณที่ตายไปแล้ว บางครั้งผู้คนบูชาสุสานของคนตาย การบริการทางเพศพิจารณาว่าอยู่ในระดับความมืดเช่นเดียวกัน ในทำนองเดียวกัน หมู่บ้านที่อยู่ห่างไกลในประเทศอินเดียมีคนบูชาภูตผี เราพบว่าในประเทศอินเดียชนชั้นที่ต่ำบางครั้งไปในป่า และหากรู้ว่ามีผีอยู่ในต้นไม้ ก็จะบูชาต้นไม้และถวายเครื่องสังเวย การบูชาต่าง ๆ เหล่านี้ไม่ใช่เป็นการบูชาองค์ภควานที่แท้จริง การบูชาองค์ภควานมีไว้สำหรับบุคคลที่สถิตในระดับทิพย์อยู่ในความดีบริสุทธิ์ใน ชรีมัด-บฺากะวะธัมฺ (4.3.23) กล่าวไว้ว่า สัททวัม วิชุดดัฺม วะสุเดวะ-ชับดิทัมฺ “เมื่อมนุษย์สถิตในความดีบริสุทธิ์ เขาจะบูชาวาสุเดวะ” คำแปลคือ พวกที่บริสุทธิ์จากระดับแห่งธรรมชาติวัตถุโดยสมบูรณ์ และสถิตในระดับทิพย์จะบูชาองค์ภควาน
พวกไม่เชื่อในรูปลักษณ์ถือว่าสถิตในระดับความดี และบูชาเทวดาห้าประเภทคือบูชาองค์วิชณุที่ไร้รูปลักษณ์ในรูปของโลกวัตถุซึ่งรู้กันในชื่อปรัชญาวิชณุ พระวิชณุทรงเป็นภาคแบ่งแยกขององค์ภควาน แต่พวกไม่เชื่อในรูปลักษณ์ เนื่องจากในที่สุดไม่เชื่อในบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า และจินตนาการว่ารูปลักษณ์ของพระวิชณุเหมือนอีกแง่มุมหนึ่งของ บระฮมันฺ ที่ไร้รูปลักษณ์ ในทำนองเดียวกัน พวกนี้จะจินตนาการว่าพระพรหมก็ไร้รูปลักษณ์และอยู่ในระดับตัณหาทางวัตถุ บางครั้งพวกเขาอธิบายถึงเทพห้าประเภทที่บูชาได้ แต่เนื่องจากคิดว่าสัจธรรมคือ บระฮมันฺ อันไร้รูปลักษณ์ จึงกำจัดรูปบูชาออกทั้งหมดในตอนจบ ข้อสรุปคือ คุณลักษณะต่าง ๆ ของระดับแห่งธรรมชาติวัตถุสามารถทำให้บริสุทธิ์ได้จากการมาคบหาสมาคมกับบุคคลผู้อยู่ในธรรมชาติทิพย์