บทสรุปความสมบูรณ์
แห่งการเสียสละ
โศลก 71
ชรัดดฺาวาน อนะสูยัช ชะ
ชริณุยาด อพิ โย นะระฮฺ
โส ่พิ มุคทะฮ ชูบฺาล โลคาน
พราพนุยาท พุณยะ-คารมะณามฺ
ชรัดดฺาฺ - วานฺ - ศรัทธา, อนะสูยะฮฺ - ไม่อิจฉาริษยา, ชะฺ - และ, ชริณุยาทฺ - สดับฟัง, อพิฺ - แน่นอน, ยะฮฺ - เขา, นะระฮฺ - มนุษย์, สะฮฺ - เขา, อพิฺ - เช่นกัน, มุคทะฮฺ - หลุดพ้น, ชุบฺานฺ - เป็นมงคล, โลคานฺ - โลก, พราพนุยาทฺ - เขาบรรลุ, พุณยะ-คารมะณามฺ - แห่งบุญ
คำแปลฺ
และผู้ที่สดับฟังด้วยความศรัทธา โดยปราศจากความอิจฉาริษยา จะเป็นอิสระจากผลบาป และบรรลุถึงโลกอันเป็นสิริมงคลที่คนมีบุญบารมีพำนักอาศัยอยู่
คำอธิบายฺ
โศลกที่หกสิบเจ็ดของบทนี้ องค์ภควานทรงห้ามไว้อย่างชัดเจนว่าไม่ควรสอน คีตาฺ แก่พวกที่อิจฉาริษยาพระองค์ อีกนัยหนึ่ง ภควัต-คีตาฺ มีไว้สำหรับสาวกเท่านั้น แต่บางครั้งสาวกขององค์ภควานเปิดชั้นเรียน และในชั้นเรียนไม่ใช่ว่านักศึกษาทุกคนเป็นสาวก คำถามคือแล้วทำไมจึงเปิดชั้นเรียน? อธิบาย ณ ที่นี้ว่าถึงแม้ว่าไม่ใช่ทุกคนเป็นสาวก แต่มีหลายคนที่ไม่อิจฉาริษยาคริชณะ และมีความศรัทธาพระองค์ในฐานะที่เป็นบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า หากบุคคลเหล่านี้สดับฟังเกี่ยวกับองค์ภควานจากสาวกผู้ที่เชื่อถือได้ ผลก็คือพวกเขาจะเป็นอิสระจากผลบาปทั้งปวงทันที และหลังจากนั้นจะบรรลุถึงระบบดาวเคราะห์ที่คนมีคุณธรรมทั้งหลายอาศัยอยู่ ดังนั้น เพียงแต่สดับฟัง ภควัต-คีตาฺ แม้บุคคลผู้ไม่พยายามเป็นสาวกผู้บริสุทธิ์จะบรรลุถึงผลแห่งกิจกรรมที่มีคุณธรรม ดังนั้นสาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์เปิดโอกาสให้ทุก ๆ คนเป็นอิสระจากผลบาปทั้งหมดและมาเป็นสาวกขององค์ภควาน
โดยทั่วไปผู้ที่เป็นอิสระจากผลบาป พวกที่มีคุณธรรมจะปฏิบัติคริชณะจิตสำนึกได้โดยง่ายดาย คำว่า พุณยะ-คารมะณามฺ มีความสำคัญมาก ณ ที่นี้ ซึ่งหมายถึงการปฏิบัติพิธีบูชาที่ยิ่งใหญ่เช่น อัชวะเมดฺะ-ยะกยะฺ ที่ได้กล่าวไว้ในวรรณกรรมพระเวทพวกที่มีคุณธรรมปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้ แต่ยังไม่บริสุทธิ์ทีเดียวสามารถบรรลุถึงระบบดาวเคราะห์ของดาวเหนือหรือ ดฺรุวะโลคะฺ ที่ ดฺรุวะ มะฮาราจะฺ สาวกผู้ยิ่งใหญ่ขององค์ภควานทรงประทับอยู่ และทรงมีดาวเคราะห์พิเศษเรียกว่าดาวเหนือ