ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สอง

บทสรุป ภควัต-คีตา

โศลก 1

สันจะยะ อุวาชะฺ
ทัม ทะทฺา คริพะยาวิชทัม
อัชรุ-พูรณาคุเลคชะณัมฺ

วิชีดันทัม อิดัม วาคยัม
อุวาชะ มะดํุสูดะนะฮฺ

สันจะยะฮ อุวาชะฺ  -  สันจะยะกล่าว, ทัมฺ  -  แด่อารจุนะ, ทะทฺาฺ  -  ดังนั้น, คริพะยาฺ  -  ด้วยความสงสาร, อาวิชทัมฺ  -  เต็มตื้น, อัชรุ-พูรณะ-อาคุละฺ  -  เปี่ยมไปด้วยน้ำตา, อีคชะณัมฺ  -  ดวงตา, วิชีดันทัมฺ  -  เศร้าโศก, อิดัมฺ  -  เหล่านี้, วาคยัมฺ  -  คำพูด, อุวาชะฺ  -  กล่าว, มะดํุ- สูดะนะฮฺ  -  ผู้สังหารมะดํุ

คำแปลฺ

สันจะยะกล่าวว่า  ได้เห็นอารจุนะทรงเปี่ยมไปด้วยความเมตตาสงสาร  จิตใจเศร้าสลด  ดวงตาเปี่ยมไปด้วยน้ำตา  มะดํุสูดะนะ  คริชณะ  ตรัสดังต่อไปนี้

คำอธิบายฺ

ความเมตตาสงสารทางวัตถุ  ความเศร้าโศกเสียใจ  และน้ำตา  ทั้งหมดนี้คือสัญลักษณ์แห่งอวิชชาต่อดวงชีวิตที่แท้จริง  ความเมตตาสงสารต่อดวงวิญญาณอมตะคือความรู้แจ้ง  คำว่า  “มะดํุสูดะนะ”  มีความสำคัญในโศลกนี้  คริชณะทรงสังหารอสูรมะดํุ  และบัดนี้  อารจุนะทรงปรารถนาให้คริชณะสังหารมารแห่งความเข้าใจผิดที่ได้มาครอบงำพระองค์ในการปฏิบัติหน้าที่  ไม่มีใครรู้ว่าความเมตตากรุณาควรนำไปใช้อย่างไร  ความเมตตาสงสารต่อเสื้อผ้าของคนที่กำลังจมน้ำเป็นเรื่องไร้เหตุผล  การช่วยเสื้อผ้าหรือช่วยร่างวัตถุที่หยาบ  ของผู้ที่กำลังตกอยู่ในมหาสมุทรแห่งอวิชชานั้นไม่สามารถช่วยเขาได้  ผู้ไม่ทราบเช่นนี้  และเศร้าโศกเสียใจกับเสื้อผ้าภายนอก  เรียกว่า  ชูดระฺ  หรือผู้ที่โศกเศร้าโดยไม่จำเป็น  อารจุนะทรงเป็นกษัตริย์  การกระทำเช่นนี้ไม่สมควร  อย่างไรก็ดี  ชรีคริชณะทรงสามารถปัดเป่าความโศกเศร้าของผู้ที่ถูกอวิชชาครอบงำได้  ด้วยจุดประสงค์นี้พระองค์จึงทรงขับร้องเพลง  ภควัต-คีตาฺ  บทนี้ทรงแนะนำเราให้รู้สำนึกตนเองด้วยการวิเคราะห์ศึกษาร่างวัตถุและดวงวิญญาณ  ดังที่ได้อธิบายไว้โดยผู้ที่เชื่อถือได้สูงสุดคือองค์ชรีคริชณะ  การรู้แจ้งเช่นนี้เป็นไปได้เมื่อเราทำงานโดยไม่ยึดติดต่อผลทางวัตถุ  และสถิตในแนวคิดแห่งตนเองที่แท้จริงอย่างมั่นคง