ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สอง

บทสรุป ภควัต-คีตา

โศลก 24

อัชเชฺดโย ´ยัม อดาฮโย ´ยัม
อัคเลคโย ´โชชยะ เอวะ ชะฺ

นิทยะฮ สารวะ-กะทะฮ สทฺาณุร
อชะโล ´ยัม สะนาทะนะฮฺ

อัชเชฺยะฮฺ  -  ไม่มีวันแตก, อยัมฺ  -  ดวงวิญญาณนี้, อดาฮยะฮฺ  -  ไม่สามารถถูกเผา, อยัมฺ  -  ดวงวิญญาณนี้, อัคเลดยะฮฺ  -  ละลายไม่ได้, อโชชยะฮฺ  -  ไม่แห้ง, เอวะฺ  -  แน่นอน, ชะฺ  -  และ, นิทยะฮฺ  -  นิรันดร, สารวะ-กะทะฮฺ  -  แผ่กระจายไปทั่ว, สทฺาณุฮฺ  -  ไม่เปลี่ยนแปลง, อชะละฮฺ  -  ไม่เคลื่อนไหว, อยัมฺ  -  ดวงวิญญาณนี้, สะนาทะนะฮฺ  -  เหมือนเดิมนิรันดร

คำแปลฺ

ปัจเจกวิญญาณไม่แตกสลาย  ไม่ละลาย  เผาไม่ไหม้และไม่แห้ง  ปัจเจกวิญญาณเป็นอมตะ  ปรากฏอยู่ทุกหนทุกแห่ง  ไม่เปลี่ยนแปลง  ไม่เคลื่อนไหว  และเหมือนเดิมนิรันดร

คำอธิบายฺ

คุณสมบัติทั้งหมดนี้ของละอองวิญญาณพิสูจน์ได้อย่างแน่นอนว่า  ปัจเจกวิญญาณเป็นละอองอณูของดวงวิญญาณสูงสุด  และจะคงเป็นละอองอณูเหมือนเดิมนิรันดรโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง  ทฤษฏีของลัทธิที่ว่าใจและกายเป็นหนึ่งเดียวกันเป็นไปไม่ได้ในกรณีนี้  เพราะว่าปัจเจกวิญญาณไม่มีทางที่จะมาเป็นเนื้อเดียวกันกับวัตถุหลังจากได้รับอิสรภาพจากมลทินทางวัตถุ  ละอองวิญญาณบางดวงอาจพอใจอยู่เป็นประกายทิพย์ในแสงรัศมีของบุคลิกภาพสูงสุดของพระเจ้า  แต่ดวงวิญญาณที่มีปัญญาจะเข้าไปในโลกทิพย์  เพื่ออยู่ร่วมกับบุคลิกภาพแห่งองค์ภควาน

คำว่า  สารวะ-กะทะฺ  (“แผ่กระจายไปทั่ว”)  มีความสำคัญเพราะว่า  สิ่งมีชีวิตทั้งหมดมีอยู่ทั่วไปจากการสร้างขององค์ภควานอย่างไม่ต้องสงสัย  พวกเขาอยู่บนบก  อยู่ในน้ำ  อยู่ในอากาศ  อยู่ในดิน  และแม้แต่อยู่ในไฟ  ความเชื่อที่ว่าดวงวิญญาณจะถูกฆ่าด้วยไฟไม่เป็นที่ยอมรับ  เพราะได้กล่าวไว้อย่างชัดเจน  ณ  ที่นี้ว่า  ดวงวิญญาณไม่สามารถถูกเผาไหม้ด้วยไฟ  ฉะนั้น  จึงไม่ต้องสงสัยเลยว่าจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ในดวงอาทิตย์ด้วยร่างอันเหมาะสม  หากดวงอาทิตย์เป็นที่อยู่อาศัยไม่ได้คำว่า  สารวะ-กะทะฺ  “อาศัยอยู่ทุกหนทุกแห่ง”  จะไม่มีความหมาย