บทสรุป ภควัต-คีตา
โศลก 25
อัพยัคโท ´ยัม อชินทโย ´ยัม
อวิคารโย ´ยัม อุชยะเทฺ
ทัสมาด เอวัม วิดิทไวนัม
นานุโชชิทุม อารฮะสิฺ
อัพยัคทะฮฺ - มองไม่เห็น, อยัมฺ - ดวงวิญญาณนี้, อชินทยะฮฺ - มองไม่เห็น, อยัม-ดวงวิญญาณนี้, อวิคารยะฮฺ - ไม่เปลี่ยนแปลง, อยัมฺ - ดวงวิญญาณนี้, อุชยะเทฺ - ได้กล่าวไว้, ทัสมาทฺ - ดังนั้น, เอวัมฺ - เหมือนดังนี้, วิดิทวาฺ - ทราบดี, เอนัมฺ - ดวงวิญญาณนี้, นะฺ - ไม่, อนุโชชิทุมฺ - โศกเศร้า, อารฮะสิฺ - เธอสมควรได้รับ
คำแปลฺ
ได้กล่าวไว้ว่า ดวงวิญญาณนั้นไม่ปรากฏ มองไม่เห็น และไม่เปลี่ยนรูป เมื่อทราบเช่นนี้แล้วเธอไม่ควรโศกเศร้ากับร่างกาย
คำอธิบายฺ
ดังที่ได้อธิบายมาแล้วว่าขนาดของดวงวิญญาณนั้นเล็กมากในการคำนวณทางวัตถุ แม้แต่กล้องจุลทรรศน์ที่ดีที่สุดก็ไม่สามารถมองเห็น ดังนั้น ดวงวิญญาณจึงไม่ปรากฏให้เห็น เกี่ยวกับความมีอยู่ของดวงวิญญาณ ไม่มีใครสามารถพิสูจน์ด้วยการทดลองได้ว่าดวงวิญญาณมีอยู่ นอกจากการพิสูจน์ของ ชรุทิฺ หรือปรัชญาพระเวท เราต้องยอมรับความจริงเช่นนี้แม้จะเป็นความจริงจากการสำเหนียก ไม่มีแหล่งอื่นรู้ถึงความมีอยู่ของดวงวิญญาณ มีหลายสิ่งหลายอย่างที่เราต้องยอมรับ บนฐานที่มีความเชื่อถือได้มากกว่า ไม่มีใครปฏิเสธว่าตนเองมีบิดา บนฐานจากคำบอกเล่าที่เชื่อถือได้ของมารดา ไม่มีแหล่งให้ความเข้าใจเกี่ยวกับรูปร่างหน้าตาของบิดานอกจากคำบอกเล่าที่เชื่อถือได้ของมารดา ในทำนองเดียวกัน ไม่มีแหล่งให้ความเข้าใจเกี่ยวกับดวงวิญญาณได้นอกจากจะศึกษาจากคัมภีร์พระเวท ดวงวิญญาณไม่ปรากฏให้เห็นได้ด้วยความรู้จากการทดลองของมนุษย์ จิตวิญญาณคือจิตสำนึกและความรู้สำนึก นี่คือคำบอกเล่าของคัมภีร์พระเวท และเราต้องยอมรับเช่นนี้ ไม่เหมือนกับร่างกายที่เปลี่ยนแปลง ดวงวิญญาณไม่มีการเปลี่ยนแปลง เมื่อไม่มีการเปลี่ยนแปลงชั่วนิรันดร ดวงวิญญาณจึงคงความเป็นละอองอณูเมื่อเปรียบเทียบกับอภิวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่ องค์อภิวิญญาณมีความยิ่งใหญ่ไม่มีที่สิ้นสุด และดวงวิญญาณเป็นละอองอณูเล็ก ๆ ฉะนั้น ดวงวิญญาณละอองอณูเล็ก ๆ ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงนี้ไม่มีทางที่จะเทียบเท่ากับอภิวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่หรือบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าได้ แนวคิดเช่นนี้จะกล่าวซ้ำในคัมภีร์พระเวทด้วยวิธีต่างกันเพื่อยืนยันความมั่นคงแห่งแนวคิดในเรื่องของดวงวิญญาณ การกล่าวซ้ำและทบทวนเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้เราเข้าใจอย่างถ่องแท้โดยไม่ผิดพลาด