คารมะ-โยกะ
โศลก 16
เอวัม พระวารทิทัม ชัครัม
นานุวารทะยะทีฮะ ยะฮฺ
อักฮายุร อินดริยาราโม
โมกฺัม พารทฺะ สะ จีวะทิฺ
เอวัมฺ - ดังนั้น, พระวารทิทัมฺ - สถาปนาโดยคัมภีร์พระเวท, ชัครัมฺ - วัฎจักร, นะฺ - ไม่, อนุวารทะยะทิฺ - รับเอา, อิฮะฺ - ในชีวิตนี้, ยะฮฺ - ผู้ซึ่ง, อกฺะ-อายุฮฺ - ผู้ที่ชีวิตเต็มไปด้วยความบาป, อินดริยะ-อารามะฮฺ - พึงพอใจในการสนองประสาทสัมผัส, โมกฺัมฺ - อย่างไร้ประโยชน์, พารทฺะฺ - โอ้ โอรสพระนางพริทา (อารจุนะ), สะฮฺ - เขา, จีวะทิฺ - มีชีวิตอยู่
คำแปลฺ
อารจุนะที่รัก ผู้ที่ไม่ปฏิบัติบูชาอย่างครบวงจรตามที่คัมภัร์พระเวทได้สถาปนาไว้แน่นอนว่าชีวิตในร่างมนุษย์นี้เต็มไปด้วยความบาป มีชีวิตอยู่เพียงเพื่อความพึงพอใจของประสาทสัมผัสเท่านั้น บุคคลเช่นนี้มีชีวิตอยู่อย่างไร้สาระประโยชน์
คำอธิบายฺ
ปรัชญาละโมบที่ว่า “จงทำงานให้หนักและหาความสุขด้วยการสนองประสาทสัมผัส” องค์ภควานทรงตำหนิไว้ ณ ที่นี้ ดังนั้น สำหรับพวกที่ต้องการหาความสุขในโลกวัตถุนี้ วงจรแห่งการปฎิบัติ ยะกยะฺ ที่กล่าวไว้ข้างต้นเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ผู้ที่ไม่ปฎิบัติตามกฎเกณฑ์นี้มีชีวิตอยู่ด้วยความเสี่ยงสูง และจะถูกลงโทษมากยิ่งขึ้นตามกฎแห่งธรรมชาติ ชีวิตมนุษย์มีไว้เพื่อความรู้แจ้งแห่งตนโดยเฉพาะจากหนึ่งในสามวิธีคือ คารมะ-โยกะ, กยานะ-โยกะ.ฺ หรือ บฺัคธิ-โยกะฺ ไม่จำเป็นสำหรับนักทิพย์นิยมผู้อยู่เหนือความดีและความชั่วต้องปฎิบัติตาม ยะกยะฺ ที่กำหนดไว้อย่างเคร่งครัด แต่สำหรับพวกที่ทำไปเพื่อสนองประสาทสัมผัสของตนเองจำเป็นต้องปฎิบัติ ยะกยะฺ ตามวงจรที่กล่าวไว้เพื่อความบริสุทธิ์ซึ่งมีกิจกรรมต่าง ๆ นานา ผู้ที่ไม่มีคริชณะจิตสำนึกแน่นอนว่าปฎิบัติตนอยู่ในประสาทสัมผัสจิตสำนึก ฉะนั้น จึงมีความจำเป็นต้องทำงานที่เป็นกุศล ระบบ ยะกยะฺ ได้วางแผนไว้เพื่อให้บุคคลผู้มีประสาทสัมผัสจิตสำนึกอาจสามารถทำให้ประสาทสัมผัสของตนพึงพอใจได้โดยไม่ต้องถูกพันธนาการอยู่ในผลกรรมจากการสนองประสาทสัมผัส ความเจริญรุ่งเรืองของโลกมิได้ขึ้นอยู่ที่ความพยายามของเรา แต่ขึ้นอยู่กับการบริหารขององค์ภควานที่ทรงอยู่เบื้องหลังซึ่งมอบหมายให้มวลเทวดาเป็นผู้ปฏิบัติโดยตรง ดังนั้น ยะกยะฺ จึงมีเป้าหมายไปที่เทวดาโดยเฉพาะดังที่ได้กล่าวไว้ในคัมภีร์พระเวทซึ่งเป็นทางอ้อมในการปฎิบัติคริชณะจิตสำนึก เพราะว่าเมื่อเราประสบผลสำเร็จในการปฎิบัติ ยะกยะฺ แล้ว เราต้องมาเป็นผู้มีคริชณะจิตสำนึกอย่างแน่นอน หากหลังจากปฎิบัติ ยะกยะฺ แล้วเราไม่มีคริชณะจิตสำนึก ถือว่าหลักธรรมนี้เป็นเพียงแค่หลักศีลธรรมเท่านั้น ดังนั้น เราไม่ควรจำกัดความเจริญก้าวหน้าให้มาถึงแค่ระดับศีลธรรมเท่านั้น แต่ควรข้ามพ้นไปให้บรรลุถึงคริชณะจิตสำนึก