คารมะ-โยกะ
โศลก 34
อินดริยัสเยนดริยัสยารเทฺ
รากะ-ดเวโช วิยะวัสทฺิโทฺ
ทะโยร นะ วะชัม อากัชเชท
โท ฮิ อัสยะ พะริพันทฺิโนฺ
อินดริยัสยะฺ - ของประสาทสัมผัส, อินดริยัสยะ อารเทฺฺ - ในอายตนะภายนอก, รากะฺ - การยึดติด, ดเวโชฺ - การไม่ยึดติดก็เช่นกัน, วิยะวัสทฺิโทฺ - ไว้ภายใต้กฎเกณฑ์, ทะโยฮฺ - ของเขาเหล่านั้น, นะฺ - ไม่เคย, วะชัมฺ - ควบคุม, อากัชเชฺทฺ - เราควรจจะมา, โทฺ - ของเขาเหล่านั้น, ฮิฺ - แน่นอน, อัสยะฺ - ของเขา, พะริพันทฺิโนฺ - อุปสรรค
คำแปลฺ
มีหลักการประมาณความยึดติดและความเกลียดชังที่เกี่ยวกับอายตนะภายในและอายตนะภายนอก เราไม่ควรมาอยู่ภายใต้การควบคุมของความยึดติดและความเกลียดชังเช่นนี้ เพราะมันเป็นอุปสรรคในความรู้แจ้งแห่งตน
คำอธิบายฺ
ผู้อยู่ในคริชณะจิตสำนึกโดยธรรมชาติจะไม่เต็มใจปฏิบัติตนเพื่อสนองประสาทสัมผัสวัตถุ แต่ผู้ที่ไม่อยู่ในจิตสำนึกเช่นนี้ควรปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่ปรากฏอยู่ในพระคัมภีร์ ความสุขทางประสาทสัมผัสที่ไม่มีขอบเขตเป็นเหตุให้ถูกกักขังทางวัตถุ แต่ผู้ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ดังที่ปรากฏอยู่ในพระคัมภีร์จะไม่ถูกพันธนาการโดยอายตนะภายนอก ตัวอย่างเช่น ความสุขทางเพศสัมพันธ์เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับพันธวิญญาณ และความสุขทางเพศสัมพันธ์อนุโลมให้ภายใต้ใบอนุญาตสมรส คำสั่งสอนของพระคัมภีร์ห้ามไม่ให้เรามีเพศสัมพันธ์กับหญิงอื่นนอกจากภรรยาของตนเอง สตรีอื่นทั้งหมดถือว่าเป็นมารดา แม้มีคำสั่งเช่นนี้ ผู้ชายยังมีแนวโน้มที่จะมีเพศสัมพันธ์กับหญิงอื่น นิสัยเช่นนี้ต้องปรับปรุง มิฉะนั้น จะเป็นสิ่งกีดขวางทางในความรู้แจ้งแห่งตน ตราบเท่าที่เรายังมีร่างวัตถุอยู่ความจำเป็นต่าง ๆ ของร่างกายอนุญาตให้ได้แต่อยู่ภายใต้กฎเกณฑ์ และไม่ควรขึ้นอยู่กับการควบคุมกับสิ่งที่ได้รับอนุญาตเช่นนี้ เราต้องปฏิบัติตามกฎเกณฑ์เหล่านี้โดยไม่ยึดติดกับมัน เพราะการฝึกฝนเพื่อสนองประสาทสัมผัสภายใต้กฎเกณฑ์อาจนำเราให้หลงทางได้เหมือนกัน มากเท่า ๆ กับที่มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุเสมอแม้บนทางหลวงที่มีการดูแลรักษาเป็นอย่างดี ไม่มีใครรับประกันได้ว่าจะไม่มีอันตรายเกิดขึ้นแม้บนถนนที่ปลอดภัยที่สุด แนวโน้มในความสุขทางประสาทสัมผัสโดยประมาณก็มีโอกาสมากที่จะทำให้เราตกต่ำลงได้ ดังนั้น การยึดติดใด ๆ แม้กับความสุขทางประสาทสัมผัสโดยประมาณจะต้องหลีกเลี่ยงทุกวิถีทางเช่นเดียวกัน แต่ควรยึดมั่นกับคริชณะจิตสำนึกหรือปฏิบัติรับใช้คริชณะด้วยความรักอยู่เสมอ และไม่ยึดติดกับกิจกรรมทางประสาทสัมผัสทุกชนิด ฉะนั้น ไม่มีใครควรปลีกตัวออกห่างจากคริชณะจิตสำนึกไม่ว่าในช่วงไหนของชีวิต จุดมุ่งหมายในการเป็นอิสระจากการยึดติดอยู่กับประสาทสัมผัสทั้งหมด ก็เพื่อในที่สุดให้เรามาสถิตในระดับคริชณะจิตสำนึก