คารมะ-โยกะ
โศลก 39
อาพริทัม กยานัม เอเทนะ
กยานิโน นิทยะ-ไวริณาฺ
คามะ-รูเพณะ คะอุนเทยะ
ดุชพูเรณานะเลนะ ชะฺ
อาพริทัมฺ - ปกคลุม, กยานัมฺ - จิตสำนึกที่บริสุทธิ์, เอเทนะฺ - ด้วยสิ่งนี้, กยานินะฮฺ - ของผู้รู้, นิทยะ-ไวริณาฺ - โดยศัตรูนิรันดร, คามะ-รูเพณะฺ - ในรูปของราคะ, คะอุนเทยะฺ - โอ้ โอรสพระนางคุนที, ดุชพูเรณะฺ - จะไม่มีวันพึงพอใจ, อนะเลนะฺ - ด้วยไฟ, ชะฺ - เช่นกัน
คำแปลฺ
ดังนั้น จิตสำนึกอันบริสุทธิ์ของสิ่งมีชีวิต ผู้มีปัญญาถูกปกคลุมไปด้วยศัตรูนิรันดรในรูปของราคะ ซึ่งไม่รู้จักพอเพียงและเผาผลาญเหมือนเปลวเพลิง
คำอธิบายฺ
ได้กล่าวไว้ใน มะนุ-สมริทิฺ ว่าราคะไม่รู้จักพอเพียงไม่ว่าจะป้อนด้วยความสุขทางประสาทสัมผัสในปริมาณมากเพียงใด เหมือนกับไฟที่ไม่มีวันดับลงได้ตราบใดที่ยังมีเชื้อเพลิงอยู่ ในโลกวัตถุจุดศูนย์กลางของกิจกรรมทั้งหมดคือเพศสัมพันธ์ ดังนั้น โลกวัตถุนี้จึงได้ชื่อว่า ไมถํุนยะ-อาการะฺ หรือโซ่ตรวนแห่งชีวิตเพศสัมพันธ์ โดยทั่วไปในตะรางนักโทษจะถูกกักขังให้อยู่ภายในกรงขัง ทำนองเดียวกัน นักโทษผู้ไม่เชื่อฟังกฎแห่งองค์ภควานจะถูกล่ามโซ่ด้วยชีวิตเพศสัมพันธ์ ความเจริญรุ่งเรืองทางวัตถุบนฐานแห่งการตอบสนองประสาทสัมผัสหมายถึงการเพิ่มระยะเวลาแห่งการเป็นอยู่ทางวัตถุของสิ่งมีชีวิต ฉะนั้น ราคะคือเครื่องหมายแห่งอวิชชาที่กักขังสิ่งมีชีวิตให้อยู่ในโลกวัตถุ ขณะที่เราเพลิดเพลินกับการสนองประสาทสัมผัส อาจรู้สึกว่ามีความสุขอยู่บ้าง แต่แท้ที่จริงความรู้สึกกับความสุขที่สมมุติขึ้นมานี้ ในที่สุดมันคือศัตรูของผู้แสวงหาความสุขทางประสาทสัมผัสนั่นเอง