คารมะ-โยกะ
โศลก 9
ยะกยารทฺาท คารมะโณ ‘นยะทระ
โลโค ‘ยัม คารมะ-บันดฺะนะฮฺ
ทัด-อารทฺัม คารมะ คะอุนเทยะ
มุคทะ-สังกะฮ สะมาชะระฺ
ยะกยะ-อารทฺาทฺ - ทำไปเพื่อยะกยะฺ หรือพระวิชณุ, คารมะณะฮฺ - ดีกว่างาน, อันยะทระฺ - มิฉะนั้น, โลคะฮฺ - โลก, อยัมฺ - นี้, คารมะ-บันดฺะนะฮฺ - พันธนาการด้วยงาน, ทัทฺ - ของพระองค์, อารทฺัมฺ - เพื่อประโยชน์, คารมะฺ - งาน, คะอุนเทยะฺ - โอ้ โอรสพระนางคุนที, มุคทะ-สังกะฮฺ - มีอิสระจากการคบหาสมาคม, สะมาชะระฺ - ทำอย่างสมบูรณ์
คำแปลฺ
งานทำไปเพื่อเป็นการบูชาพระวิชณุจะต้องปฎิบัติ มิฉะนั้น งานจะเป็นต้นเหตุแห่งพันธนาการในโลกวัตถุนี้ ดังนั้น โอ้ โอรสพระนางคุนที จงปฏิบัติหน้าที่ของเธอที่กำหนดไว้เพื่อให้องค์ภควานทรงพอพระทัย ด้วยการกระทำเช่นนี้เธอจะมีอิสรภาพจากพันธนาการทางวัตถุอยู่ตลอดเวลา
คำอธิบายฺ
เนื่องจากเราจะต้องทำงานแม้เพื่อการดำรงชีวิตอยู่อย่างง่าย ๆ หน้าที่และคุณสมบัติที่กำหนดไว้สำหรับสถานภาพโดยเฉพาะในสังคมที่ได้จัดไว้เพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายนี้ ยะกยะฺ หมายถึงพระวิชณุหรือการปฎิบัติบูชา การปฎิบัติบูชาทั้งหมดก็เพื่อให้พระวิชณุทรงพอพระทัย คัมภีร์พระเวทกล่าวไว้ว่า ยะกโย ไว วิชณุฮฺ หมายความว่า เราสามารถบรรลุจุดมุ่งหมายเดียวกันไม่ว่าเราจะปฏิบัติ ยะกยะฺ ที่กำหนดไว้หรือรับใช้พระวิชณุโดยตรง ดังนั้น คริชณะจิตสำนึกจึงเป็นการปฎิบัติ ยะกยะฺ ดังที่อธิบายไว้ในโศลกนี้ สถาบัน วารณาชระมะฺ ก็มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้พระวิชณุทรงพอพระทัยเช่นเดียวกัน วารณาชระมาชาระวะทา พุรุเชณะ พะระฮ พุมาน/ วิชณุร อาราดฺยะเท (วิชณุ พุราณะฺ3.8.8)
ดังนั้น เราต้องทำงานเพื่อให้พระวิชณุทรงพอพระทัย งานใด ๆ ก็ตามที่ทำในโลกวัตถุนี้จะเป็นต้นเหตุแห่งพันธนาการ ทั้งกรรมดีและกรรมชั่วจะต้องมีผลกรรม ไม่ว่าผลกรรมใดก็ตามมันจะพันธนาการผู้กระทำ ฉะนั้น เราต้องทำงานในคริชณะจิตสำนึกเพื่อให้คริชณะ (หรือวิชณุ) ทรงพอพระทัย และในขณะที่ปฎิบัติกิจกรรมเช่นนี้ เราจะอยู่ในระดับหลุดพ้น นี่คือศิลปะอันยิ่งใหญ่ในการทำงาน ในขั้นต้นวิธีการนี้จำเป็นต้องมีผู้แนะนำที่มีความชำนาญเป็นพิเศษ ฉะนั้น เราต้องปฎิบัติด้วยความอดทน ขยันหมั่นเพียรมากภายใต้การแนะนำที่เชี่ยวชาญของสาวกขององค์ชรีคริชณะ หรือภายใต้คำสั่งสอนโดยตรงของคริชณะ (ซึ่งอารจุนะทรงได้รับโอกาสปฎิบัติงานเช่นนี้) เราไม่ควรทำงานใดๆเพื่อสนองประสาทสัมผัสของตนเอง แต่ทุกสิ่งทุกอย่างควรทำไปเพื่อให้คริชณะทรงพอพระทัย การปฎิบัติเช่นนี้ไม่เพียงแต่จะปกป้องเราจากผลกรรม หากแต่ยังจะค่อย ๆ ยกระดับตัวเราไปสู่การรับใช้ทิพย์ด้วยความรักต่อพระองค์ ซึ่งเป็นสิ่งเดียวที่จะส่งเสริมเราให้ขึ้นไปถึงอาณาจักรแห่งองค์ภควานได้