ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สี่

ความรู้ทิพย์

โศลก 13

ชาทุร-วารณยัม มะยา สริชทัม
กุณะ-คารมะ-วิบฺากะชะฮฺ

ทัสยะ ดารทารัม อพิ มาม
วิดดฺิ อคารทารัม อัพยะยัมฺ

ชาทฺุ  -  วารณยัมฺ  -  การแบ่งสังคมมนุษย์ออกเป็นสี่ส่วน, มะยาฺ  -  โดยข้า, สริชทัมฺ  -  ได้สร้าง, กุณะฺ  -  คุณสมบัติ, คารมะฺ  -  และงาน, วิบฺากะชะฮฺ  -  ในการแบ่งส่วน, ทัสยะฺ  -  ในนั้น, ดาร- ทารัมฺ  -  พระบิดา, อพิฺ  -  ถึงแม้ว่า, มามฺ  -  ข้า, วิดดฺิฺ  -  เธออาจทราบ, อคารทารัมฺ  -  มิใช่ผู้ทำ, อัพยะยัมฺ  -  ไม่มีการเปลี่ยนแปลง

คำแปลฺ

ตามสามระดับของธรรมชาติวัตถุและงานที่สัมพันธ์กับระดับต่าง  ๆ  นั้น  ข้าเป็นผู้สร้างสี่ส่วนของสังคมมนุษย์  ถึงแม้ว่าข้าเป็นผู้สร้างระบบนี้  เธอควรรู้ว่าข้ามิใช่ผู้กระทำและข้าไม่เปลี่ยนแปลง

คำอธิบายฺ

องค์ภควานทรงเป็นผู้สร้างทุกสิ่งทุกอย่าง  ทุกสิ่งทุกอย่างกำเนิดมาจากพระองค์พระองค์ทรงค้ำจุนทุกสิ่งทุกอย่าง  และหลังจากการทำลายล้างทุกสิ่งทุกอย่างจะพำนักอยู่ในพระองค์  ฉะนั้น  องค์ภควานทรงเป็นผู้สร้างสี่ส่วนของสังคมมนุษย์  เริ่มจากระดับมนุษย์ผู้มีปัญญาเรียกทางเทคนิคว่าพราหมณ์หรือ  บราฮมะณะฺ  เนื่องจากสถิตในระดับแห่งความดี  ถัดไปเป็นระดับบริหารเรียกทางเทคนิคว่ากษัตริย์หรือ  คชัทริยะฺ  เนื่องจากสถิตในระดับแห่งตัณหา  พ่อค้าวาณิชหรือ  ไวชยะฺ  สถิตในระดับผสมผสานระหว่างตัณหาและอวิชชา  และ  ชูดระฺ  หรือระดับใช้แรงงาน  สถิตในระดับอวิชชาของธรรมชาติวัตถุ  ถึงแม้ว่าองค์ชรีคริชณะทรงเป็นผู้สร้างสี่ส่วนของสังคมมนุษย์แต่พระองค์ทรงมิได้อยู่ในส่วนใดส่วนหนึ่ง  เนื่องจากพระองค์ทรงมิได้เป็นพันธวิญญาณที่อยู่ในส่วนใดส่วนหนึ่งของสังคมมนุษย์  สังคมมนุษย์นั้นคล้ายกับสังคมสัตว์ทั่วไป  แต่เพื่อยกระดับสภาพความเป็นสัตว์  พระองค์จึงทรงสร้างการแบ่งส่วนเพื่อพัฒนาคริชณะจิตสำนึกอย่างเป็นระบบ  นิสัยชอบหรือถนัดในเรื่องการทำงานขึ้นอยู่กับระดับของธรรมชาติวัตถุที่ตนได้รับลักษณะอาการของชีวิตตามระดับต่าง  ๆ  ของธรรมชาติวัตถุจะอธิบายในบทที่สิบแปดของหนังสือเล่มนี้  อย่างไรก็ดี  บุคคลในคริชณะจิตสำนึกอยู่เหนือแม้แต่พราหมณ์  แม้โดยคุณสมบัติพราหมณ์ควรทราบเกี่ยวกับ  บระฮมันฺ  หรือสัจธรรมสูงสุด  แต่ส่วนใหญ่พวกพราหมณ์จะเข้าหา  บระฮมันฺ  อันไร้รูปลักษณ์ขององค์คริชณะเท่านั้น  แต่ผู้ที่ข้ามพ้นขีดจำกัดแห่งความรู้ของพราหมณ์  และบรรลุถึงความรู้แห่งบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า  องค์ชรีคริชณะ  จะมาเป็นบุคคลในคริชณะจิตสำนึกหรือไวชณะวะ  คริชณะจิตสำนึกจะรวมถึงความรู้แห่งองค์อวตารทั้งหลายของคริชณะ  เช่น  พระราม  นริสิมฮะ  วะราฮะ  ฯลฯในฐานะที่คริชณะทรงเป็นทิพย์อยู่เหนือระบบสี่ส่วนแห่งสังคมมนุษย์นี้  บุคคลในคริชณะจิตสำนึกก็อยู่เหนือการแบ่งส่วนทั้งหลายในสังคมมนุษย์  ไม่ว่าจะเป็นการแบ่งส่วนในระดับกลุ่มชน  ระดับชาติ  หรือระดับเผ่าพันธุ์