ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ หก

ดฺยานะ-โยกะ

โศลก 1

ชรี-บฺะกะวาน อุวาชะฺ
อนาชริทะฮ คารมะ-พระลัม
คารยัม คารมะ คะโรทิ ยะฮฺ

สะ สันนยาสี ชะ โยกี ชะ
นะ นิรักนิร นะ ชาคริยะฮฺ

ชรี-บฺะกะวาน อุวาชะฺ  -  องค์ภควานตรัส, อนาชริทะฮฺ  -  ปราศจากที่พึ่ง, คารมะ-พฺะลัมฺ  -  ของผลแห่งงาน, คารยัมฺ  -  หน้าที่, คารมะฺ  -  งาน, คะโรทิฺ  -  ปฏิบัติ, ยะฮฺ  -  ผู้ซึ่ง, สะฮฺ  -  เขา, สันนยาสีฺ  -  ในระดับสละโลก, ชะฺ  -  เช่นกัน, โยกีฺ  -  โยคี, ชะฺ  -  เช่นกัน, นะฺ  -  ไม่, นิฮฺ  -  ปราศจาก, อักนิรฺ  -  ไฟ, นะฺ  -  ไม่, ชะฺ  -  เช่นกัน, อคริยะฮฺ  -  ปราศจากหน้าที่

คำแปลฺ

องค์ภควานตรัสว่า  ผู้ที่ไม่ยึดติดต่อผลงานของตนและทำงานไปตามหน้าที่  เป็นผู้ที่อยู่ในระดับชีวิตสละโลกและเป็นโยคีที่แท้จริง  มิใช่ผู้ที่ไม่ก่อไฟและไม่ปฏิบัติหน้าที่

คำอธิบายฺ

ในบทนี้องค์ภควานทรงอธิบายว่า  วิธีของระบบโยคะแปดระดับเป็นวิถีทางเพื่อควบคุมจิตใจและประสาทสัมผัส  อย่างไรก็ดี  มันเป็นสิ่งยากมากสำหรับคนทั่วไปที่จะปฏิบัติได้โดยเฉพาะใน  คะลิ  ยุคฺ  ถึงแม้ระบบโยคะแปดระดับได้แนะนำไว้ในบทนี้  พระองค์ทรงเน้นว่าวิธีของ  คารมะฺ-โยกะฺ  หรือการปฏิบัติในคริชณะจิตสำนึกดีกว่า  ทุกคนปฏิบัติตนในโลกนี้เพื่อค้ำจุนครอบครัวและทรัพย์สมบัติของตน  ไม่มีผู้ใดทำงานโดยปราศจากความเห็นแก่ตัวหรือเพื่อสนองตอบส่วนตัวบางประการ  ไม่ว่าในวงแคบหรือวงกว้างบรรทัดฐานแห่งความสมบูรณ์คือการปฏิบัติในคริชณะจิตสำนึก  ไม่ใช่ด้วยแนวคิดที่จะหาความสุขกับผลของงาน  การปฏิบัติในคริชณะจิตสำนึกเป็นหน้าที่ของทุกชีวิต  เพราะว่าทุกชีวิตโดยพื้นฐานเป็นละอองอณูขององค์ภควาน  ส่วนต่าง  ๆ  ของร่างกายปฏิบัติงานเพื่อให้ทั่วทั้งเรือนร่างพึงพอใจ  แขนและขามิได้ปฏิบัติเพื่อให้ส่วนของตนเองพึงพอใจแต่เพื่อความพึงพอใจของทั่วทั้งเรือนร่าง  ในทำนองเดียวกัน  สิ่งมีชีวิตผู้ปฏิบัติเพื่อความพึงพอใจของส่วนรวมสูงสุด  และไม่ใช่เพื่อความพึงพอใจของตนเองจึงเป็น  สันนยาสีฺหรือโยคีที่สมบูรณ์

พวก  สันนยาสีฺ  บางครั้งคิดอย่างผิดธรรมชาติว่าตนเองได้หลุดพ้นแล้วจากหน้าที่ทางวัตถุทั้งมวล  ฉะนั้น  จึงหยุดการปฏิบัติ  อักนิโฮทระ  ยะกยะฺ  (บูชาไฟ  )  แต่อันที่จริงพวกนี้เห็นแก่ตัวเพราะจุดมุ่งหมายเพื่อต้องการมาเป็นหนึ่งเดียวกับ  บระฮมันฺ  อันไร้รูปลักษณ์  ความต้องการเช่นนี้ยิ่งใหญ่กว่าความต้องการใด  ๆ  ทางวัตถุ  แต่มิใช่ว่าปราศจากความเห็นแก่ตัว  เช่นเดียวกัน  โยคีผู้มีฤทธิ์ฝึกปฏิบัติตามระบบโยคะด้วยการลืมตาครึ่งหนึ่ง  หยุดกิจกรรมทางวัตถุทั้งหมด  ปรารถนาความพึงพอใจบางประการสำหรับตนเอง  แต่บุคคลผู้ปฏิบัติในคริชณะจิตสำนึกทำงานเพื่อความพึงพอใจของส่วนรวมที่สมบูรณ์โดยไม่เห็นแก่ตัว  บุคคลผู้มีคริชณะจิตสำนึกไม่มีความปรารถนาเพื่อความพึงพอใจของตนเอง  บรรทัดฐานแห่งความสำเร็จของท่านอยู่ที่ความพึงพอใจของคริชณะ  ดังนั้น  ท่านจึงเป็น  สันนยาสีฺ  หรือโยคีที่สมบูรณ์  องค์เชธันญะผู้ทรงเป็นเครื่องหมายของความสมบูรณ์สูงสุดแห่งความเสียสละ  ทรงภาวนาดังนี้

นะ ดฺะนัม นะ จะนัม นะ สุนดะรีม
คะวิทาม วา จะกัด-อีชะ คามะเยฺ

มะมะ จันมะนิ จันมะนีชวะเร
บฺะวะทาด บัฺคธิร อไฮทุคี ทวะยิฺ

“โอ้  องค์ภควานผู้ทรงเดช  ข้าพเจ้าไม่ปรารถนาสะสมทรัพย์  ไม่ปรารถนาหาความสุขกับหญิงงาม  และไม่ปรารถนาสานุศิษย์มากมาย  สิ่งเดียวที่ปรารถนาคือพระเมตตาอันหาที่สุดมิได้ที่ให้ข้าพเจ้าได้อุทิศตนเสียสละรับใช้พระองค์ตลอดทุก  ๆ  ชาติไป”