ดฺยานะ-โยกะ
โศลก 31
สารวะ-บํํูทะ-สทิฺทัม โย มาม
บฺะจะทิ เอคัทวัม อาสทิฺทะฮฺ
สารวะทฺา วารทะมาโน ่พิ
สะ โยกี มะยิ วารทะเทฺ
สารวะ-บํูทะ-สทิฺทัมฺ - ทรงสถิตในหัวใจของทุกคน, ยะฮฺ - ผู้ซึ่ง, มามฺ - ข้า, บฺะจะทิฺ - ปฏิบัติในการอุทิศตนเสียสละรับใช้, เอคัทวัมฺ - ในหนึ่งเดียวกัน, อาสทิฺทะฮฺ - สถิต, สารวะทฺาฺ - ในทุกกรณี, วารทะ-มานะฮฺ - สถิต, อพิฺ - ถึงแม้ว่า, สะฮฺ - เขา, โยกีฺ - นักทิพย์นิยม, มะยิฺ - ในข้า, วารทะเทฺ - ดำรง
คำแปลฺ
โยคีผู้ปฏิบัติในการรับใช้องค์อภิวิญญาณด้วยความเคารพบูชาเช่นนี้ รู้ว่าข้าและอภิวิญญาณเป็นหนึ่งเดียวกัน จะดำรงอยู่ในข้าเสมอในทุกสถานการณ์
คำอธิบายฺ
โยคีผู้ฝึกปฏิบัติสมาธิอยู่ที่อภิวิญญาณเห็นภาคแบ่งแยกของคริชณะภายในตัวเขาในรูปพระวิชณุสี่กร ทรงหอยสังข์ กงจักร คทา และดวกบัว โยคีควรรู้ว่าพระวิชณุทรงไม่แตกต่างไปจากคริชณะ คริชณะในรูปของอภิวิญญาณนี้ทรงสถิตในหัวใจของทุก ๆ คน ยิ่งไปกว่านั้น ไม่มีข้อแตกต่างระหว่างอภิวิญญาณที่มีจำนวนนับไม่ถ้วนผู้ทรงปรากฏอยู่ภายในหัวใจอันนับไม่ถ้วนของสิ่งมีชีวิต ไม่มีข้อแตกต่างระหว่างบุคคลในคริชณะจิตสำนึกผู้ปฏิบัติรับใช้ด้วยความรักทิพย์แด่คริชณะอยู่เสมอ และโยคีสมบูรณ์ผู้ปฏิบัติสมาธิอยู่ที่อภิวิญญาณ โยคีในคริชณะจิตสำนึกถึงแม้อาจจะปฏิบัติกิจกรรมต่างๆขณะที่อยู่ในโลกวัตถุ แต่จะดำรงสถิตในคริชณะเสมอ ได้ยืนยันไว้ใน บัฺคธิ-ระสามริทะ สินดํฺุ (1.2.187 ) ของ ชรีละ รูพะ โกสวามี ว่า นิคิฺลาสุ อพิ อวัสทฺาสุ จีวัน-มุคทะฮ สะ อุชยะเทฺ สาวกขององค์ภควานผู้ปฏิบัติอยู่ในคริชณะจิตสำนึกเสมอได้รับความหลุดพ้นโดยปริยาย ใน นาระดะ-พันชะราทระฺ ได้ยืนยันไว้ดังนี้
ดิค-คาลาดิ-อนะวัชชิฺนเน
คริชเณ เชโท วิดฺายะ ชะฺ
ทัน-มะโย บฺะวะทิ คชิพรัม
จีโว บระฮมะณิ โยจะเยทฺ
“จากการตั้งสมาธิจิตอยู่ที่พระวรกายทิพย์ของคริชณะผู้ทรงแผ่กระจายไปทั่ว ทรงอยู่เหนือเวลาและอวกาศ เขาซึมซาบอยู่ในการระลึกถึงคริชณะ จากนั้นจะบรรลุถึงระดับแห่งความสุขในการมาคบหาสมาคมทิพย์กับพระองค์”
คริชณะจิตสำนึกเป็นระดับสูงสุดแห่งสมาธิในการปฏิบัติโยคะ การเข้าใจอย่างแท้จริงว่าคริชณะทรงปรากฏในรูป พะระมาทมาฺ อยู่ภายในหัวใจของทุก ๆ คนทำให้โยคีไม่มีความผิดพลาด คัมภีร์พระเวท (โกพาละ-ทาพะนี อุพะนิชัดฺ 1.21) ได้ยืนยันพลังอำนาจขององค์ภควานที่ไม่สามารถมองเห็นได้ไว้ดังนี้ เอโค ่พิ สัน บะฮุดฺา โย ่วะบฺาทิฺ“ถึงแม้ว่าองค์ภควานทรงเป็นหนึ่ง แต่พระองค์ทรงปรากฏอยู่ภายในหัวใจจำนวนที่นับไม่ถ้วนอย่างมากมาย” ในทำนองเดียวกัน สมริทิ-ชาสทระฺ ได้กล่าวไว้ว่า
เอคะ เอวะ พะโร วิชณุฮ
สารวะ-วิยาพี นะ สัมชะยะฮฺ
ไอชวารยาด รูพัม เอคัม ชะ
สูรยะ-วัท บะฮุเดฺยะเทฺ
“พระวิชณุทรงเป็นหนึ่ง ถึงกระนั้นพระองค์ยังทรงแผ่กระจายไปทั่วด้วยพลังอำนาจที่มองไม่เห็น ถึงแม้ว่าทรงมีรูปลักษณ์เดียว พระองค์ทรงปรากฏอยู่ทุกหนทุกแห่งเสมือนดังดวงอาทิตย์ที่ปรากฏอยู่่หลาย ๆ แห่งในขณะเดียวกัน”