ดฺยานะ-โยกะ
โศลก 6
บันดํุร อาทมาทมะนัส ทัสยะ
เยนาทไมวาทมะนา จิทะฮฺ
อนาทมะนัส ทุ ชัทรุทเว
วารเททาทไมวะ ชัทรุ-วัทฺ
บันดํุฮฺ - เพื่อน, อาทมาฺ - จิตใจ, อาทมะนะฮฺ - ของสิ่งมีชีวิต, ทัสยะฺ - ของเขา, เยนะฺ - ผู้ซึ่ง, อาทมาฺ - จิตใจ, เอวะฺ - แน่นอน, อาทมะนาฺ - โดยสิ่งมีชีวิต, จิทะฮฺ - ได้รับชัยชนะ, อนาทมะ นะฮฺ - ของผู้ที่ไม่สามารถควบคุมจิตใจได้, ทฺุ - แต่, ชัทรุทเวฺ - เพราะศัตรู, วารเททะฺ - ยังคง, อาทมา เอวะฺ - จิตใจนั้น, ชัทรุ-วัทฺ - ในฐานะศัตรู
คำแปลฺ
สำหรับผู้ที่เอาชนะจิตใจตนเองได้จิตใจเป็นเพื่อนที่ดีที่สุด แต่สำหรับผู้ที่ไม่สามารถเอาชนะจิตใจของตนเองได้ จิตใจของเขายังคงเป็นศัตรูที่ร้ายกาจที่สุด
คำอธิบายฺ
จุดมุ่งหมายของการฝึกปฏิบัติโยคะแปดระดับก็เพื่อควบคุมจิตใจในการปฏิบัติภารกิจของมนุษย์ นอกจากว่าจิตใจจะอยู่ภายใต้การควบคุม มิฉะนั้น การฝึกปฏิบัติโยคะ (เพื่ออวด) เป็นการเสียเวลาไปโดยเปล่าประโยชน์ ผู้ที่ไม่สามารถควบคุมจิตใจของตนเองได้มีชีวิตอยู่กับศัตรูที่ร้ายกาจเสมอ ดังนั้น ทั้งชีวิตและจุดมุ่งหมายของชีวิตของเขาจะถูกทำลายลง สถานภาพพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตคือการปฏิบัติตามคำสั่งของผู้ที่สูงกว่าตราบใดที่จิตใจยังคงเป็นศัตรูที่เอาชนะไม่ได้ เขาจะต้องรับใช้ตามคำสั่งของราคะ ความโกรธ ความโลภ ความหลง ฯลฯ แต่เมื่อเอาชนะจิตใจได้แล้ว เขาอาสาตกลงปลงใจปฏิบัติตามคำสั่งของบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าผู้ทรงสถิตในหัวใจของทุก ๆ คนในรูปของ พะระมาทมาฺ การปฏิบัติโยคะที่แท้จริงจะนำเรามาพบ พะระมาทมาฺ ภายในหัวใจจากนั้นก็ปฏิบัติตามคำสั่งของพระองค์ สำหรับผู้ที่รับเอาคริชณะจิตสำนึกมาปฏิบัติโดยตรง การศิโรราบอย่างสมบูรณ์ต่อคำสั่งขององค์ภควานจะตามมาโดยปริยาย