ความรู้แห่งสัจธรรม
โศลก 6
เอทัด-โยนีนิ บํูทานิ
สารวาณีทิ อุพะดฺาระยะฺ
อฮัม คริทสนัสยะ จะกะทะฮ
พระบฺะวะฮ พระละยัส ทะทฺาฺ
เอทัทฺ - ธรรมชาติทั้งสองนี้, โยนีนิฺ - แหล่งกำเนิดของพวกเขา, บํูทานิฺ - ทุกสิ่งถูกสร้างขึ้น, สารวาณิฺ - ทั้งหมด, อิทิฺ - ดังนั้น, อุพะดฺาระยะฺ - รู้, อฮัม-ข้า, คริทสนัสยะฺ - รวมทั้งหมด, จะ กะทะฮฺ - ของโลก, พระบฺะวะฮฺ - แหล่งกำเนิดของปรากฏการณ์, พระละยะฮฺ - การทำลาย, ทะทฺาฺ - รวมทั้ง
คำแปลฺ
สิ่งมีชีวิตที่ถูกสร้างขึ้นมาทั้งหมดมีแหล่งกำเนิดอยู่ในธรรมชาติทั้งสองนี้ จงรู้ไว้ด้วยว่า วัตถุทั้งหมดและวิญญาณทั้งหมดในโลกนี้ ข้าเป็นทั้งจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุด
คำอธิบายฺ
ทุกสิ่งทุกอย่างที่มีอยู่เป็นผลผลิตของวัตถุและวิญญาณ วิญญาณเป็นสนามหลักแห่งการสร้าง วัตถุได้ถูกสร้างขึ้นโดยวิญญาณ วิญญาณมิใช่ถูกสร้างขึ้นมาในช่วงหนึ่งช่วงใดของการพัฒนาทางวัตถุ แต่โลกวัตถุนี้ปรากฏขึ้นจากฐานของพลังงานวิญญาณเท่านั้น ร่างกายวัตถุนี้เจริญเติบโตขึ้นเพราะว่าวิญญาณอยู่ภายในวัตถุ ทารกค่อย ๆ เจริญเติบโตขึ้นมาเป็นเด็กและเป็นหนุ่มสาวเพราะว่าพลังงานเบื้องสูง หรือดวงวิญญาณอยู่ในร่างกาย ในทำนองเดียวกัน ปรากฏการณ์ในจักรวาลทั้งหมดแห่งจักรวาลอันยิ่งใหญ่ไพศาลพัฒนาขึ้นเนื่องจากอภิวิญญาณ หรือพระวิชณุทรงประทับอยู่ ฉะนั้นวิญญาณและวัตถุรวมกันเข้าปรากฎมาเป็นรูปลักษณ์จักรวาลอันมหึมานี้ โดยพื้นฐานทั้งสองเป็นพลังงานขององค์ภควาน และด้วยเหตุนี้พระองค์จึงทรงเป็นแหล่งกำเนิดเดิมของทุกสิ่งทุกอย่าง ละอองอณูขององค์ภควาน เช่นสิ่งมีชีวิตอาจเป็นแหล่งกำเนิดของตึกระฟ้าสูงใหญ่ โรงงานใหญ่ ๆ หรือแม้แต่เมืองใหญ่ ๆ แต่ไม่สามารถเป็นแหล่งกำเนิดของจักรวาลอันมหึมาได้ แหล่งกำเนิดของจักรวาลอันยิ่งใหญ่เป็นดวงวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่หรืออภิวิญญาณ และคริชณะบุคลิกภาพสูงสุดทรงเป็นแหล่งกำเนิดของทั้งอภิวิญญาณและอนุวิญญาณ ฉะนั้น คริชณะทรงเป็นแหล่งกำเนิดเดิมแท้ของแหล่งกำเนิดทั้งปวง ใน คะทฺะอุพะนิชัดฺ (2.2.13) ได้ยืนยันไว้ดังนี้ นิทโย นิทยานาม เชทะนาช เชทะนานามฺ