ความรู้ที่ลับสุดยอด
โศลก 14
สะทะทัม คีรทะยันโท มาม
ยะทันทัช ชะดริดฺะ-วระทาฮฺ
นะมัสยันทัช ชะ มาม บัฺคธยา
นิทยะ-ยุคทา อุพาสะเทฺ
สะทะทัมฺ - เสมอ, คีรทะยันทะฮฺ - สวดภาวนา, มามฺ - เกี่ยวกับข้า, ยะทันทะฮฺ - พยายามอย่างเต็มที่, ชะฺ - เช่นกัน, ดริดฺะ-วระทาฮฺ - ด้วยความมั่นใจ, นะมัสยันทะฮฺ - ถวายความเคารพ, ชะฺ - และ, มามฺ - ข้า, บัฺคธยาฺ - ในการอุทิศตนเสียสละ, นิทยะ-ยุคทาฮฺ - ปฏิบัติชั่วกัลปวสาน, อุพาสะเทฺ - บูชา
คำแปลฺ
สวดภาวนาพระบารมีของข้าเสมอ พยายามด้วยความมั่นใจอย่างแน่วแน่ ก้มลงกราบต่อหน้าข้า ดวงวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่เหล่านี้บูชาข้านิรันดรด้วยการอุทิศตนเสียสละ
คำอธิบายฺ
มะฮาทมาฺ ไม่ใช่ผลิตขึ้นมาด้วยการตีแสตมป์ไปที่คนธรรมดา ลักษณะอาการของ มะฮาทมาฺ ได้อธิบายไว้ดังนี้ มะฮาทมาฺ ปฏิบัติในการสวดภาวนาพระบารมีขององค์ภควานคริชณะอยู่ตลอดเวลา และไม่มีภาระกิจอื่นใดนอกจากปฏิบัติในการสรรเสริญพระองค์ อีกนัยหนึ่ง เขาไม่ใช่ผู้ไม่เชื่อในรูปลักษณ์ เมื่อมีคำถามเกี่ยวกับองค์ภควาน เขาต้องสรรเสริญ สรรเสริญพระนามอันศักดิ์สิทธิ์ รูปลักษณ์อมตะ คุณสมบัติทิพย์ และลีลาอันไม่ธรรมดาของพระองค์ เขาต้องสรรเสริญทั้งหมดนี้ ดังนั้น มะฮาทมาฺ จึงยึดมั่นอยู่กับองค์ภควาน
ผู้ที่ยึดติดอยู่กับลักษณะอันไร้รูปลักษณ์ขององค์ภควาน บระฮมะจโยทิฺ มิได้อธิบายว่าเป็น มะฮาทมา ภควัต-คีตาฺ โศลกต่อไปจะอธิบายถึงความแตกต่าง มะฮาทมาฺปฏิบัติในกิจกรรมแห่งการอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่าง ๆ นานาตลอดเวลา ดังที่ได้อธิบายไว้ใน ชรีมัด-บฺากะวะธัมฺ เช่นการสดับฟังและการสวดภาวนาเกี่ยวกับพระวิชณุ ไม่ใช่เกี่ยวกับเทวดาหรือมนุษย์ นั่นคือการอุทิศตนเสียสละ ชระวะณัม คีรทะนัม วิชโณฮ และ สมะระฌัมฺระลึกถึงพระองค์ มะฮาทมาฺ ผู้นี้มีความมุ่งมั่นอย่างแน่วแน่เพื่อบรรลุถึงจุดมุ่งหมายสูงสุดในการคบหาสมาคมกับองค์ภควานหนึ่งในห้าระสะทิพย์ฺ เพื่อบรรลุถึงผลสำเร็จนั้น เขาปฏิบัติกิจกรรมทั้งหลายไม่ว่าจะด้วยจิตใจ ร่างกาย และคำพูด ทุกสิ่งทุกอย่างปฏิบัติในการรับใช้องค์ภควานชรีคริชณะ เช่นนี้เรียกว่าคริชณะจิตสำนึกโดยสมบูรณ์
ในการอุทิศตนเสียสละรับใช้มีกิจกรรมบางอย่างที่เรียกว่ามุ่งมั่น เช่นการอดอาหารบางวัน เช่นวันขึ้นสิบเอ็ดค่ำและวันแรมสิบเอ็ดค่ำซึ่งเรียกว่าวัน เอคาดะชีฺ และวันเสด็จลงมาขององค์ภควาน กฎเกณฑ์ทั้งหลายนี้ อาชารยะฺ ผู้ยิ่งใหญ่ได้ให้ไว้สำหรับพวกที่สนใจที่จะได้รับอนุญาตให้มาอยู่ใกล้ชิดกับบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าในโลกทิพย์อย่างแท้จริง มะฮาทมาดวงวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่ถือปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ทั้งหมดอย่างฺเคร่งครัด และจะบรรลุถึงผลดังใจปรารถนาอย่างแน่นอน
ดังที่ได้อธิบายไว้ในโศลกสองของบทนี้ว่า การอุทิศตนเสียสละรับใช้นี้ไม่เพียงง่ายเท่านั้น แต่ยังสามารถปฏิบัติได้ด้วยอารมณ์ที่มีความสุข ไม่จำเป็นต้องปฏิบัติการบำเพ็ญเพียรและสมถะอย่างเคร่งเครียด เราสามารถใช้ชีวิตนี้ในการอุทิศตนเสียสละรับใช้ซึ่งพระอาจารย์ทิพย์ผู้ชำนาญเป็นผู้นำทาง เราอาจเป็น คฤหัสถ์ สันนยาสีฺ หรือ บระฮมะชารีฺ ไม่ว่าจะอยู่ในสถานภาพเช่นไรและสถานที่แห่งใดในโลก เราสามารถปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้แด่บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าได้ และกลายมาเป็น มะฮาทมาฺดวงวิญญาณผู้ยิ่งใหญ่อย่างแท้จริง